
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,910 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,366 |
کارکرد «لو شرطیه» در فضاسازیهای قرآنی بر اساس نظریۀ آمیختگی مفهومی | ||
پژوهش های زبان شناسی تطبیقی | ||
دوره 13، شماره 25، شهریور 1402، صفحه 227-246 اصل مقاله (1.1 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjhll.2023.25553.2200 | ||
نویسندگان | ||
مرتضی قائمی* 1؛ پروین یوسفی2 | ||
1استاد گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه بوعلی سینا | ||
2دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات عرب، دانشگاه بوعلی سینا | ||
چکیده | ||
تصویرسازی مفاهیم ذهنی، ملموس و محسوس ساختن مفاهیم انتزاعی، در قالب پدیدههای عینی، در جای جای قرآن کریم به چشم میخورد. اغلب این تصویرسازیها از طریق فضاسازی ذهنی بوده و خداوند تبارک و تعالی کلیدیترین مفاهیم قرآنی را که نقش بهسزایی در معرفی جهانبینی اسلامی و فهم آموزههای دینی دارد، از طریق این فضاسازها ترسیم نموده است. یکی از ابزارهای مهمی که برای این فضاسازیها به خدمت گرفته شده، حرف «لو» است. حرف لو دارای معانی و کاربردهای گوناگونی است که برای ارائۀ معنایی خاص دو یاچند فضا را با هم گرد آورده و در نهایت تصویر و فضایی تازه خلق نموده است. از اینرو نگارندگان در پژوهش حاضر با روشی توصیفی تحلیلی به بررسی این دسته از آیات بر اساس الگوی چهارفضایِ ذهنیِ فوکونیه و ترنر پرداختهاند و چگونگی تلفیق مفهومی آیات مورد بحث را بررسی کردهاند. یافتههای پژوهش نشان میدهد که خدای تبارک و تعالی در این آیات با خلق فضاهای گوناگون و آمیختن آنها با یکدیگر معانی و مفاهیم نوظهوری را مبتنی بر تجربۀ ادراکی مخاطب فرا روی او نهاده و از این طریق، مفاهیم گوناگون مورد ارادۀ خود را برای مخاطب قابل فهم ساخته است و ذهن او را به تأمل در آنها فرا خوانده تا از این رهگذر به تدریج به جهانبینی قرآنی و آموزههای اخلاقی، احکام و اعتقادات دست بیابد. | ||
کلیدواژهها | ||
قرآن کریم؛ فضاهای ذهنی؛ آمیختگی مفهومی؛ حرف لو | ||
موضوعات | ||
پژوهش های توصیفی زبان شناسی | ||
مراجع | ||
– قرآن کریم. – ابن عاشور، محمد الطاهر (1984). تفسیر التحریر و التنویر، تونس: الدار تونسیة للنشر. – داوری اردکانی و همکاران (1393). زبان استعاری و استعارههای مفهومی، چاپ دوم، تهران: انتشارات هرمس. – دقر،عبدالغنی (1301). معجم النحو، ترجمه فاطمه مدرسی، چاپ اول، انتشارات دانشگاه ارومیه. – راسخ مهند، محمد (۱۳۸۹). درآمدی بر زبانشناسی شناختی: نظریهها و مفاهیم، تهران: انتشارات سمت. – الشرتونی، رشید (1385). مبادی العربیة، ج 4، جلد یازدهم، تهران: انتشارات اساطیر. – طباطبایی، محمدحسین (1360). تفسیر المیزان، ترجمۀ سید محمد باقر موسوی، قم: انتشارات تبیان. – الطبرسی، علی فضل بن حسن (1352). مجمع البیان فی تفسیر القرآن، بیروت: دارالمعرفة للطباعة و النشر. – طیب اصفهانی، سید عبد الحسین (1387). أطیب البیان فی تفسیر القرآن، قم، مؤسسه فرهنگی تبیان. – قائمینیا، علیرضا (1390). معناشناسی شناختی قرآن، چاپ اول، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشۀ اسلامی. – قائمی، مرتضی و قتالی، سید محمود (1392). «بررسی ساختار نحوی- بلاغی حرف «لو» و کاربرد آن در قرآن کریم»، فصلنامۀ پژوهشهای ادبی- قرآنی، سال اول، شماره اول: 129-154. – قائمی، مرتضی (1397). درآمدی بر نظام مفهوم سازی استعاری در نهج البلاغه، همدان: انتشارات دانشگاه بوعلی سینا. – کوچش، زولتان (1396). استعارهها از کجا میآیند، شناخت بافت در استعاره، ترجمۀ جهانشاه میرزابیگی، تهران: انتشارات آگاه. – لیکاف، جورج و جانسون، مارک (1394). استعارههایی که با آن زندگی میکنیم، ترجمۀ هاجرآقا ابراهیمی، تهران: انتشارات آگاه. – مخلص، عبدالرووف (بیتا). تفسیر انوار القرآن، انتشارت شیخ الاسلام احمد جام. تهران. – مصطفوی، حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج10، مرکز نشر آثار علامه مصطفوی، تهران. – Fauconnier, Gilles; Mark Turner (2008). The way we think: Conceptual Blending and the Mind’s Hidden Complexities, New York: Basic Book. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 277 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 383 |