دانشگاه بوعلی سینا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات22
تعداد شماره‌ها485
تعداد مقالات5,045
تعداد مشاهده مقاله9,290,905
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,135,365
قربانی, فهیمه, دودمان کوشکی, علی, سلیمی, علی, احمدی, محمدنبی. (1401). تحلیل رمزگان‌های زبانی در خوانش نامه 53 نهج‌البلاغه با تأکید بر رویکرد نشانه‌شناختی پی‌یر گیرو. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10(40), 73-95. doi: 10.22084/nahj.2023.27857.2932
فهیمه قربانی; علی دودمان کوشکی; علی سلیمی; محمدنبی احمدی. "تحلیل رمزگان‌های زبانی در خوانش نامه 53 نهج‌البلاغه با تأکید بر رویکرد نشانه‌شناختی پی‌یر گیرو". پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10, 40, 1401, 73-95. doi: 10.22084/nahj.2023.27857.2932
قربانی, فهیمه, دودمان کوشکی, علی, سلیمی, علی, احمدی, محمدنبی. (1401). 'تحلیل رمزگان‌های زبانی در خوانش نامه 53 نهج‌البلاغه با تأکید بر رویکرد نشانه‌شناختی پی‌یر گیرو', پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10(40), pp. 73-95. doi: 10.22084/nahj.2023.27857.2932
قربانی, فهیمه, دودمان کوشکی, علی, سلیمی, علی, احمدی, محمدنبی. تحلیل رمزگان‌های زبانی در خوانش نامه 53 نهج‌البلاغه با تأکید بر رویکرد نشانه‌شناختی پی‌یر گیرو. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 1401; 10(40): 73-95. doi: 10.22084/nahj.2023.27857.2932

تحلیل رمزگان‌های زبانی در خوانش نامه 53 نهج‌البلاغه با تأکید بر رویکرد نشانه‌شناختی پی‌یر گیرو

فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه
مقاله 4، دوره 10، شماره 40، اسفند 1401، صفحه 73-95    اصل مقاله (1.3 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2023.27857.2932
نویسندگان
فهیمه قربانی1؛ علی دودمان کوشکی* 2؛ علی سلیمی3؛ محمدنبی احمدی4
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
2استادیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
3استاد، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
4دانشیار، گروه زبان و ادبیات عربی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه رازی، کرمانشاه، ایران
چکیده
متن‌ها همواره برای تفسیر باز هستند، اما به‌کارگیری رمزگان، توانش زبانی است که خوانشی متفاوت و فعالانه‌تر از متن، ارائه می‌دهد و شاخه‌ای از نشانه‌شناسی بر پایۀ نقد ادبی است. رمزگان‌ها، ظرفیت‌های بالقوۀ متن را بالفعل کرده و با رمزگشایی، معانی نهفتۀ متن آشکار می‌شوند. روش این پژوهش، توصیفی – تحلیلی با تأکید بر رویکردنشانه‌شناختی است که در پرتو آن به بررسی رمزگان­های زبانی نامۀ 53 نهج‌البلاغه بر اساس نظریۀ پی‌یر گیرو پرداخته شد تا بدین ترتیب مشخص شود که رمزگان‌های زبانی گیرو در تبیین محتوای فرمانِ حکومتی این نامه و در بیان روابط بین کارگزاران و مردم به چه صورت به­کار رفته‌اند. در نهایت مشخص گردید که نشانه‌های زبانی نامۀ مذکور، حاصل تعامل رمزگان‌های منطقی، زیبایی‌شناسی و اجتماعی است که در سه محورِ تحکم شدید فرمانده به نیروی زیردستش، خطرهای تهدیدگر نظام سالم حکومت و ترکیب خدایی - انسانی حکومت‌داری، تجلی یافته‌اند. رمزگان‌های منطقی نامه، نشانه‌ها و علائمی هستند که به جنبه‌های انسانی پرداخته و امور واضح و عینی هستند که بر اساس عقل و منطق انسانی پذیرفته می‌شوند و در اکثر موارد حول محور عدالت که یک استراتژی سیاسی و برنامۀ اجتماعی لازم‌الإجراست، می‌چرخند. رمزگان‌های زیبایی‌شناسیِ نامه در اسلوب‌های بلاغیِ مجاز، استعاره، کنایه و تشبیه تجلی‌دهندۀ ارتباط بین ادبیات و هنر است و اصول ارتباط بین حاکم و رعیت را با صورت‌های بلاغی بیان کرده‌اند. رمزگان‌های اجتماعی نامه، شامل دین، گروه‌های شغلی، نام، القاب و لحن کلام است.
کلیدواژه‌ها
نهج‌البلاغه؛ رمزگان؛ نشانه‌شناسی؛ پی‌یر گیرو
مراجع
      • ابن­ابی­الحدید، عبدالحمید بن هبة­الله (1404). شرح نهج‌البلاغه. الطبعة الثالثة. قم: منشورات مکتبة آیت‌الله العظمی المرعشی النجفی.
      • ابن­فارس، ابی­الحسین احمد (1979). مقاییس­اللغة. دمشق: دارالفکر.
      • احمدی، بابک (1370). ساختار و تأویل متن؛ نشانه­شناسی و ساختارگرایی. تهران: نشر مرکز.
      • بحرانی، ابن­میثم (1999). شرح نهج­البلاغه. بیروت: دارالثقلین.
      • ثانی، قدور عبدالله (2004). سیمیائیة الصورة: مغامرةٌ سیمیائیةٌ فی أشهر الإرسالیات البصریة فی العالم. وهران: دارالغرب للنشر و التوزیع.
      • الجرجانی، ابوبکر عبدالقاهر (2004). دلائل الإعجاز. تعلیق: محمود محمد شاکر. مصر: مکتبة الخانجی.
      • جنکینز، ریچارد (1381). هویت اجتماعی. ترجمۀ تورج یاراحمدی. تهران: نشر و پژوهش شیرازه.
      • چندلر، دانیل (1387). مبانی نشانه­شناسی، ترجمۀ مهدی پارسا. تهران: انتشارات سوره مهر.
      • خاقانی اصفهانی، محمد و قاسم پیوندی، زهرا (1390). بررسی سبک­شناختی فرمان حکومتی امام علی(ع) به مالک اشتر. فصلنامه کتاب قیم، سال اول، شماره 3، 129-144.
- دینه­سین، آنه­ماری (1380). درآمدی بر نشانه­شناسی. ترجمۀ مظفر قهرمان. آبادان: نشر پرسش.

  • راوندی، سعیدبن هبةالله (1406). منهاج‌البراعة فی شرح نهج‌البلاغة، قم: مکتبة آیت الله المرعشی العامة.
  • سجودی، فرزان (1387). نشانه­شناسی کاربردی. تهران: نشر علمی.
  • سوسور، فردینان دو (1392). دورۀ زبان­شناسی عمومی. ترجمه کوروش صفوی. تهران: هرمس.
  • سیبیاک، تامس آلبرت (1391). نشانه­ها درآمدی بر نشانه­شناسی. ترجمه محسن نوبخت. تهران: انتشارات علمی.
  • شرتونی، رشید (1383). مبادی العربیة فی الصرف و النحو. تهران: اساطیر.
  • صفوی، کوروش (1393). آشنایی با نشانه­شناسی ادبیات. تهران: نشر گیسوم.
  • ---------- (1377). زبان­شناسی و ادبیات (تاریخچه چند اصطلاح). تهران: انتشارات هرمس.
  • فرحان الطائی، نعمة دهش (2011). نهج­البلاغه فی ضوء اللغة الإجتماعی، نعمة رحیم کریم العزاوی. کلیة التربیة - ابن رشد. جامعة بغداد.
  • فیض­الاسلام اصفهانی، علی نقی (1368). ترجمه و شرح نهج البلاغه. تهران: انتشارات فقیه.
  • قائمی، مرتضی و محمدی، مریم (1400). رابطه صدای دستوری و اندیشه نویسنده (در نامه امام علی علیه‌السلام به مالک اشتر نخعی). فصلنامه پژوهشنامه نهج­البلاغه، سال نهم، شماره 36، 61-82.
DOI: 10.22084/NAHJ.2021.24954.2714

  • گیدنز، آنتونی (1378). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. ترجمۀ ناصر موفقیان. تهران: نشر نی.
  • گیرو، پی­یر (1380). نشانه­شناسی. ترجمۀ محمد نبوی. تهران: آگاه.
  • ون لیوون، تئوون (1395). آشنایی با نشانه­شناسی اجتماعی نگین­های زبان­شناسی. ترجمه محسن نوبخت. تهران: نشر علمی.
  • مصطفوی، حسن (1385). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: مرکز نشر آثار العلامه المصطفوی.
  • مغنیه، محمدجواد (1979). فی ظلال نهج‌البلاغه. الطبعة الثالثة. بیروت: دارالعلم للملایین.
  • هال، استیوئرت (1393). معنا، فرهنگ و زندگی اجتماعی. ترجمۀ احمد گل­محمدی. چاپ دوم. تهران: نشر نی.
  • Danesi, M.(2004).Messages,Signs,andMeanings: ABasicTextbookin Semiotics and 3rd ed. Toronto: Canadian scholars Press.
آمار
تعداد مشاهده مقاله: 441
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 326


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب