
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,938 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,381 |
رویکردی معنا بنیاد به ساختهای کنترلی در زبان فارسی | ||
پژوهش های زبان شناسی تطبیقی | ||
دوره 12، شماره 24، اسفند 1401، صفحه 103-127 اصل مقاله (792.44 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/rjhll.2022.26076.2210 | ||
نویسندگان | ||
پریسا نجفی1؛ جلال رحیمیان* 2 | ||
1دانشجوی دکترای گروه زبان شناسی دانشگاه شیراز | ||
2استاد گروه زبان شناسی دانشگاه شیراز | ||
چکیده | ||
پژوهش حاضر به مطالعه ساختهای کنترلی در زبان فارسی بر اساس دستور نقش و ارجاع میپردازد. در دستور مذکور ساختهای کنترلی بر اساس «نظریه کنترل اجباری» مورد بحث و بررسی قرار میگیرند. این نظریه دارای بنیانهای معناشناختی است و به طور خاص پدیده کنترل را بر اساس روابط معنایی موضوعها و نیز نوع محمول کنترلی مورد ارزیابی قرار میدهد. هدف اصلی جستار حاضر بررسی نحوی و معنایی ساختهای کنترلی و نیز تعامل نحو-معنا در این ساختها است. همسو با هدف مذکور، در بعد معنایی نخست به دستهبندی انواع محمولهای کنترلی بر اساس «روابط معنایی میانبندی» پرداخته و آنها را در سه دسته محمولهای روان-کنش، سببی و امری/ اجازهای قرار دادیم. در بعد نحوی نیز انواع روابط الحاق و پیوند را در ساختهای کنترلی مورد بررسی قرار دادیم. یافتهها حاکی از آن است که ساختهای کنترلی در زبان فارسی در بعد نحوی در الحاق قرار دارند، به گونهای که محمول کنترلی به عنوان مرکز اصلی و محمول مصدری/ التزامی به عنوان مرکز وابسته عمل میکنند. هر دو مرکز نیز دارای عملگر مشترک وجهیت هستند و در نتیجه پیوند آنها از نوع هموابستگی است. همچنین یافتهها موید آن هستند که دادههای زبان فارسی منطبق بر پیشبینیهای مطرح شده در نظریه کنترل اجباری میباشند و در نتیجه میتوان بر کفایت تبیینی نظریه مذکور صحه گذاشت. گفتنی است دادههای پژوهش حاضر برگرفته از پیکره همشهری 2 میباشند. | ||
کلیدواژهها | ||
دستور نقش و ارجاع؛ روابط الحاق-پیوند؛ روابط معنایی میانبندیف کنترل؛ نظریه کنترل اجباری | ||
مراجع | ||
- پیروز، محمدرضا. (1400). دسته بندی انواع متمم در ساخت های کنترلی زبان فارسی. فصلنامه علمی زبان پژوهی دانشگاه الزهرا (س). دوره .11 شماره 19 . صص .155-129 - متولیان نائینی، رضوان. (1390). خودایستایی و مقوله تهی در ساخت کنترل اجباری زبان فارسی. پژوهش های زبانشناسی. دوره .2 شماره .1 صص .95-102 - متولیان نائینی، رضوان. (1394). توزیع ضمیر مستتر در ساخت کنترل اجباری زبان فارسی. جستارهای زبانی. دوره .6 شماره .1 صص .251-290 - AleAhmad, A.; H. Amiri; E. Darrudi; M. Rahgozar & F. Oroumchian, (2009), “Hamshahri: A standard Persian text collection”. Knowledge-Based Systems. Vol. 22. No. 5. Pp: 382-387. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 213 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 259 |