
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,971 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,395 |
ارزیابی پارامترهای ژئوشیمی آلی در سنگ منشأ احتمالی حوضه ی رسوبی زاگرس (مطالعه موردی سازند پابده، تاقدیس کبیرکوه، استان ایلام) | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
دوره 17، شماره 34، دی 1402، صفحه 33-45 اصل مقاله (1.13 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2022.26686.1526 | ||
نویسندگان | ||
رضا راستین* 1؛ مصطفی صداقت نیا2؛ بیژن یوسفی یگانه3؛ میلاد ویدافر4 | ||
1دانشآموخته کارشناسی زمینشناسی، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران | ||
2دانشجوی دکترا رسوبشناسی و سنگرسوبی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان، ایران، کارشناس آزمایشگاه مرکزی دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران | ||
3استادیار گروه زمینشناسی، دانشکده علومپایه، دانشگاه لرستان، خرمآباد، ایران | ||
4شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، اهواز، ایران | ||
چکیده | ||
در این پژوهش سازند پابده (پالئوسن – الیگوسن) به عنوان یکی از سازندهای مولد هیدروکربور در حوضه ی رسوبی زاگرس از دیدگاه ژئوشیمی آلی و پتانسیل هیدروکربن زایی مورد ارزیابی قرار گرفت. در این راستا یک برش چینه شناسی به ضخامت 180 متر در یال شمالی تاقدیس کبیرکوه، شهرستان دره شهر انتخاب، و تعداد 20 نمونه سنگ سالم و غیر هوازده از این برش جهت آنالیز راک – ایوال 6 برداشت گردید. لیتولوژی سازند پابده در برش مورد مطالعه تناوبی از شیل و مارن می باشد که رخساره شیلی آن غالب می باشد. رسم مقادیر S 2 در برابر Toc بیانگر یک سنگ منشأ متوسط تا نسبتاً خوب برای سازند پابده می باشد که کروژن آن ترکیبی از نوع II و نوع III تشخیص داده شد، اما کروژن نوع II فراوانی بیشتری دارد که می تواند به دلیل چیرگی رخساره های دریایی تشکیل دهنده این سازند باشد .رسم مقادیر Tmax در برابر HI نشان داد 25 درصد از نمونه ها در محدوده نابالغ قرار گرفته و 75 درصد از آن ها در ابتدا تا اواسط پنجره نفت زایی قرار دارند که با Tmax بین 435 تا 460 درجه سانتی گراد تایید می شوند . نمودار HI در مقابل Toc حاکی از تشکیل رخساره های آلی گوناگون در سازند پابده می باشد، این رخساره ها شامل: رخساره آلی C (30 درصد) ، BC ( 50 درصد) و به مقدار کمتر B (15 درصد) و AB ( 5 درصد) می باشند. این تنوع رخساره ای می تواند به دلیل تنوع مواد آلی با منشأ دریایی و قاره ای و رسوبگذاری در محیط های نسبتا احیایی از قبیل Pro - Delta ، شلف خارجی، و بخش های بالایی شیب حوضه باشد. | ||
کلیدواژهها | ||
سازند پابده؛ ژئوشیمی آلی؛ پتانسیل هیدروکربورزایی؛ کبیرکوه | ||
مراجع | ||
اورک، ز.، کردی، م.، کریمی، ا، ر (1397) ارزیابی ژئوشیمیایی و گسترش رخسارههای آلی سازند پابده در سواحل شمال غربی خلیج فارس و جنوب فروافتادگی دزفول با استفاده از تجزیه و تحلیل راک- اول. پژوهشهای چینهنگاری و رسوبشناسی، سال 24، شماره 3، ص 95-108.
بازوندی، ا.، سنماری، س.، ملکی، ب.، آرمانی، پ (1398) مطالعات ژئوشیمیایی سنگهای منشأ هیدروکربوری با استفاده از دادههای پیرولیز راک-اول و با نگرش ویژه به مدل آرنیوس در یکی از چاههای میدان نفتی اهواز. نشریه پژوهش نفت، شماره 109، ص 120- 131.
زروانی، ا.، آدابی، م، ح.، دهیادگاری، ا.، قدرتی، ا، ح (1401) بررسی ژئوشیمی رسوبی و آلی سازند پابده در برش تاقدیس منگشت واقع در شمال غرب زون ایذه. نشریه رسوب شناسی کاربردی، دوره 10، جلد 19، ص 1-12.
صابری، ف.، حسینیبرزی، م.، اپرا، ع (1399) تاثیر کانیهای رسی بر مهاجرت اولیه هیدروکربن در سنگ منشأ پابده، میدان نفتی کرنج. نشریه رسوب شناسی کاربردی، دوره 8، شماره 16، ص 45-54.
مبشری، ع.، حسینیبرزی، م.، صادقی، ع.، کاوسی، م، ع (1400) ارزیابی ژئوشیمی آلی توالی کرتاسه بالایی- پالئوژن (سازند گورپی) در برش پشته از ساختمان کبیرکوه، نشریه رسوب شناسی کاربردی، دوره 9، شماره 17، ص 83-96.
محسنی، ح.، منصوری، ح.، خدابخش، س.، معماریانی، م (1394) ارزیابی توان هیدروکربنزایی سازند پابده در جنوب باختری استان کرمانشاه (شهرستان گیلانغرب). نشریه رسوب شناسی کاربردی، دوره 3، شماره 5، ص 71-83.
مطیعی، ه (1374) زمینشناسی نفت زاگرس، جلد 1 و 2، سازمان زمینشناسی کشور، طرح تدوین کتاب زمینشناسی ایران. 850 ص.
موسوی، م، ح.، عبدلزاده، س.، کمالی، م، ر.، شایسته، م.، احمدی، ا.، کعبی مفرد، ا (1391) ژئوشیمی آلی سنگهای منشأ کرتاسه بالایی (سازند گورپی) و پالئوژن (سازند پابده) در میدان نفتی پرسیاه، شمال باختری ایذه. پژوهشهای چینهنگاری و رسوبشناسی، سال 28، شماره 4، ص 1-24.
میربیک سبزواری، ک.، صداقتنیا، م.، موری، ش.، عبیات، ا (1400) ارزیابی پتانسیل هیدروکربنزایی سازند پابده در شمال باختری کرمانشاه با استفاده از پیرولیز راک- ایول 6. نشریه زمینشناسی کاربردی پیشرفته، دوره 11، شماره 4، ص 944-954.
هداوندخانی، ن (1394) لیتواستراتیگرافی و بایواستراتیگرافی سازند پابده (در برش چهارده، تنگ حتی و یال شمالی تنگ پابده) پایاننامه دکتری، دانشگاه شهید بهشتی تهران. 487 ص.
Ala, M. A., Kinghorn R. R. F. and Rahman, M (1980) Organic geochemistry and source rock characteristics of the Zagros petroleum province, Southwest of Iran Petroleum Geology, 3: 61-86.
Alizadeh, B. Janatmakan, N. GHalavand, H. GHobeyshavi, A (2012a) Geochemistry and sequence stratigraphy of the Pabdeh Formation in Mansouri oil field, Southwest of Iran. Journal of Advanced Applied Geology, 1 (5): 27-40.
Alizadeh, B., Sarafdokht, H., Rajabi, M., Opera, A., Janbaz, M (2012b) Organic geochemistry and petrography of Kazhdumi (Albian-Cenomanian) and Pabdeh (Paleogene) potential source rocks in southern part of Dezful Embayment, Iran. Organic Geochemistry, 49: 36-46.
Alizadeh, B., Opera, A., Kalani, M., Alipour, M (2020) Source rock and shale oil potential of the Pabdeh Formation (Middle–Late Eocene) in the Dezful Embayment, southwest Iran. Geologica acta: an international earth science journal, 18(1): 14.
Bordenave, M. L., and Burwood., R (1990) Source rock distribution and maturation in the Zagros Orogenic Belt: Provenance of Asmari and Bangestan reservoir oil accumulations, Organic Geochemistry, 16: 366-387.
Bordenave, M. L., and Huc, A. Y (1995) The Cretaceous source rock in the Zagros Foothills of Iran: Reve De Institut Francais Du Petrol., 50: 727-754.
Chen, Z., Liu, X. Guo, Q., Jiang, C. and Mort, A (2017) Inversion of source rock hydrocarbon generation kinetics from Rock-Eval data, Fuel, 194: 91-101.
Chen, Z., Liu, X. and Osadetz, K. G (2019) Petroleum generation kinetic models for Late Ordovician kukersite Yeoman formation source rocks, Williston Basin (southern Saskatchewan), Canada, Fuel, 241: 234–246.
Dahl, B., Bojesten-Keoford, J., Holm, A., Justwan, H., Rasmussen, E., and Thomsen, E (2004) A new approach to interpreting Rock-Eval S2 and TOC data for kerogen quality assessment. Organic Geochemistry, 35(11-12): 1461-1477.
Demasion, G. J., and Huizinga, B. J (1991) Genetic classification of the petroleum system. AAPG. Bulletin, 75: 1624-1643.
Espitalie, J., Deroo, G., Marquis, F (1985) La pyrolysis Rock-Eval at ses applications Revue Institue France-aisdu Petrol, part I, 40: 563-587, part II, 40: 755-784(in French).
Ghasemi-Nejad, E., Head, A. M., Naderi, M (2009) Palynology and petroleum potential of the Kazhdumi Formation (Cretaceous: Albian–Cenomanian) in the South Pars field, northern Persian Gulf, Marine and Petroleum Geology. Marine and Petroleum Geology, 26: 805–816.
Hosseini Asgarabadi, Z., Khodabakhsh, S., Mohseni, H., Abbassi, N., Halverson, G. Hao Bui, T (2019) Microfacies, geochemical characters and possible mechanism of rhythmic deposition of the Pabdeh Formation in SE Ilam (SW Iran). Geopersia, 9 (1): 89-109.
Hunt, J. M (1996) Petrpleum geochemistry and geology. W. H. Freeman and Company, New York, 743 p.
Jones, R. W (1987) Organic facies. In: Brooks, J., and Welte, D., (Eds). Advances in petroleum geochemistry 2. Academian Press, London, 1-9.
Katz, B. J (1983) Limitation of Rock-Eval pyrolysis from typing organic matter. Organic Geochemistry, 4: 195-199.
Kobrae, M., Rabanni, A., Taati, F (2017) Source rock characteristics of the Early Cretaceous Garau and Gadvan formations in the western Zagros Basin–southwest Iran. J Petrol. Explor. Prod. Technol., 7: 1051–1070.
Kotorba, M. J., Wieclaw, D., Kosakowski, P., Zacharski, J., and Kowalski, A (2003) Evaluation of source rock and petroleum potential of middle Jurassic strata in the south-eastern part of Poland, Prezeglad. Geologi Czny, 51: 1031-1040.
Langford, F. F., Blanc- Valleron, M. M (1990) Interpreting Rock- Eval pyrolysis data using of pyrolylizable hydrocarbons vs. total organic carbon: AAPG. Bull., 74 (6): 804-779.
MacLeod, J. H (1970) Kermanshah geological compilation map: Iranian Oil Operating Companies, scale 1:100,000, sheet number 20812 W.
Mashhadi, Z. S., Rabbani, A. R (2015) Organic geochemistry of crude oils and Cretaceous source rock in the Iranian sector of the Persian Gulf; an oil–oil and oil–source rock correlation study. Int. J. Coal Geol., 146: 118–144.
Mashhadi, Z. S., Kamali, M. R., Rabbani, A. R (2014) Source rock evaluation and geochemical characterization of Albian Kazhdumi Formation offshore SW Iran. In: Third EAGE exploration workshop, 6–9 April 2014, Abu Dhabi, UAE
Murris, R. J (1980) Middle East: stratigraphic evolution and oil habitat. AAPG Bulletin, 4: 597-618.
Pasley, M., Gregory, W., and Hart, G. F (1991) Organic matter variations in transsgressive and regressive shale. Organic Geochemistry, 17(4): 483-509.
Peters, K. E., and Cassa, M. R (1994) Applied source rock geochemistry. In: Magoon, L. B., Dow, W.G. (Eds.), The petroleum system- From source to trap: American Association of Petroleum Geologists Memoir, 60: 93-120.
Peters, K. E (1986) Guidelines for evaluating petroleum source rocks using programmed pyrolysis. Am. Assoc. Petrol. Geol. Bull., 70: 318-329.
Poorjahangiri, M., Senmari, S (2022) Hydrocarbon Generation Potential of the Zagros Basin, Pabdeh Formation Using Rock – Eval Pyrolysis Technique. Geoconvention, Calgary, Canada,1-5.
Rabbani, A. R., Bagheri Tirtashi, R (2010) Hydrocarbon source rock evaluation of the super-giant Ahwaz oilfield, SW Iran. Aust J Basic Appl Sci, 4: 673–686.
Sepehr, M. Cosgrove, J. W (2004) Structural framework of the Zagros Fold–Thrust Belt, Iran. Mar Pet Geol, 21: 829–843
Tissot, B. P., Durand, B., Espitalie, J., and Combaz, A (1974) Influence of nature and diagenesis of organic matter information of petroleum, AAPG Bulletien, 58: 499-506. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 345 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 249 |