آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,290,951 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,387 |
افزایش میزان املاح ناشی از برداشت آکیفر با استفاده از مدلGMS در دشت دهگلان – استان کردستان | ||
| یافته‌های نوین زمینشناسی کاربردی | ||
| دوره 17، شماره 33، تیر 1402، صفحه 215-229 اصل مقاله (950.87 K) | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2022.26396.1521 | ||
| نویسندگان | ||
| عبداله طاهری تیزرو* 1؛ شرمین میرکی2؛ روژین فصیحی3 | ||
| 1دانشیار گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران | ||
| 2کارشناس‌ارشد مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران | ||
| 3دانشجوی دکترا، گروه مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی‌سینا، همدان، ایران | ||
| چکیده | ||
| برداشت بی‌رویه از آبهای زیرزمینی و خشکسالی از عوامل افزایش آلودگی و کاهش کیفیت می‌باشد، مدلسازی دشت دهگلان با مدل MODFLOW در قالب نرم افزار GMS با هدف پیش‌بینی سطح آب و بررسی رابطه تغییرات پتانسیل سطح آب با مقادیر پارامترهای کیفی (EC و TDS) انجام شد. شبیهسازی برای یک دوره 8 ساله، از مهر 1387 تا بهمن 1394 انجام گردید. مدل مذکور برای مهر 1387 تا مهر 1394 واسنجی و چهار ماه بعد از آن صحت سنجی گردید. نتایج واسنجی در دو حالت ماندگار و غیرماندگار نشان داده که هدایت هیدرولیکی از قسمت جنوب دشت به سمت قسمت میانی و خروجی دشت کمتر شده و آبدهی ویژه نیز در قسمت میانی و شمال دشت نسبت به قسمت‌های دیگر بیشتراست. آزمون آنالیز حساسیت نیز نشان داد که مدل به کاهش هدایت هیدرولیکی و افزایش تغذیه حساسیت بیشتری نشان می‌دهد. اطمینان از توانایی مدل در پیش‌بینی آینده آبخوان ،پیش‌بینی برای 6 سال با فرض ادامه روند کنونی تا سال 1401 انجام شد، در نتیجه پیش‌بینی با در نظر گرفتن اثرات محتمل وارد بر آبخوان با ادامه روند کنونی مدنظر قرار گرفت، با اعمال این روند نشان داد که افزایش افت سطح آب از قسمت‌های شمالی دشت به سمت مرکز و ورودی دشت ادامه خواهد داشت. تغییرات افت سطح آب بر کیفیت آب زیرزمینی در دشت نقشه تغییرات سطح آب و نقشه تغییرات پارامترهای کیفی (EC و TDS)، طی 8 سال مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد روند تغییرات کیفی تقریبا در راستای تغییرات سطح آب بوده و در قسمت شمال دشت با ادامه روند افت سطح آب، مقدار پارامترهای کیفی (EC و TDS) به دلیل کاهش سطح آب وکاهش تغذیه آبخوان در سال‌های اخیر یافته است. همچنین در قسمت جنوب دشت که چاه بهرهبرداری کم‌تری در آن قرار دارد و ورودی دشت محسوب می‌شود مقدار پارامترهای کیفی کاهش یافته است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| دشت دهگلان؛ MODFLOW؛ GMS؛ کیفیت آب زیرزمینی | ||
| مراجع | ||
|
ادب، ح.، فلاح قالهری، غ.، و میرزابیاتی، ر (1387) ارزیابی روشهای میانیابی کریجینگ و رگرسیون خطی بر پایه DEM در تهیه نقشه هم بارش سالانه در استان خراسان رضوی. همایش ژئوماتیک.
بیات ورکشی، م.، فصیحی، ر.، زارع ابیانه، ح (1397) شبیهسازی عددی مسیر جریان آب زیرزمینی آبخوان دشت همدان-بهار، نشریه سلامت و محیطزیست. دوره 11، شماره 1، ص 62-49.
حسنی پاک، ع‌ا. (1389). زمین آمار (ژئواستاتیستیک)“. انتشارات دانشگاه تهران، تهران، ص 314.
دفتر مطالعات پایهی منابع آب (1389) ﺑﻬﻨﮕﺎمﺳﺎزی ﺑﯿﻼن ﻣﻨﺎﺑﻊ آب ﺣﻮزه آﺑﺮﯾﺰ ﺳﻔﯿﺪرود ﺑﺰرگ در سال آبی 89-88. وزارت نیرو، شرکت مدیریت منابع آب ایران، شرکت سهامی آب منطقهای کردستان.
دماوندی، ع.، کریمی، ع.، تکاسی، م.، و طاهری، م (1384) بررسی تغییرات کیفی آبهای سطحی و زیرزمینی استان زنجان. سومین همایش ملی فرسایش و رسوب، تهران.
رضایی، م.، جمعهنیا، ج.، و خدائی، ک (1389) مکانیابی محل مناسب اجرای تغذیه مصنوعی در آبخوان دشت حصاروئیه به کمک مدل ریاضی و GIS. نشریه زمینشناسی کاربردی پیشرفته، دوره 1، شماره 1، ص 67-79.
شعبانی، م (1387) بررسی تغیرات کیفی آبهای زیرزمینی دشت ارسنجان. فصلنامه جغرافیای طبیعی، دوره 1، شماره 3 ص 71-82.
صاحبجلال، ا.، دهقانی، ف.، و طباطباییزاده، م. س (1391) تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفی آب زیرزمینی با استفاده از روش زمینآماری کریجینگ (مطالعه موردی: دشت بهادران مهریز). مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، علوم آب و خاک، دوره 65، شماره 7، ص51-61.
فرپور، ا.، رمضانی، ی.، و اکبرپور، ا (1397) شبیهسازی عددی روند تغییرات کروم در آبخوان دشت بیرجند. مجله آبیاری و زهکشی، دوره 12، شماره 5، ص 1203-1216.
فصـیحی، ر.، زارعابـیانه، ح.، و بیـات ورکـشی، م (1397) شبیهسازی کمی و کیفی آبخوان همدان بهار با استفاده از GMS7.1 و MT3DMS، یازدهمین کنگره ملی مهندسی مکانیک و بیوسیستم و مکانیزاسیون ایران. دانشگاه بوعلی سینا، ص 1-8.
قمشیون، م.، ملکیان، آ.، حسینی، خ.، قرهچلو، س.، و خاموشی، م. ر (1391) بررسی تغییرات مکانی کیفیت آب زیرزمینی دشت سمنان-سرخه با استفاده از روشهای زمینآمار، فصلنامه تحقیقات مرتع و بیابان ایران. دوره 19، شماره 3، ص، 545-535.
کریمی جعفری، م.، و اسلامیان، س (1390) ارزیابی روشهای زمینآمار در تخمین تبخیر و تعرق پتانسیل. نخستین کنفرانس ملّی هواشناسی و مدیریت آب کشاورزی، 1 و 2 آذر‌ماه، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران. گزارش هیدروژئولوژی دشت نهاوند سال 90، شرکت آب منطقهای استان همدان.
لاله‌زاری، ر.، و کراچیان، ر (1396) مدلسازی کمی و کیفی جریان آب زیرزمینی در آبخوان شهرکرد. مجله آبخوان و قنات، دوره 1، شماره 1، ص 26-37.
محمدی، ص.، سلاجقه، ع.، مهدوی، م.، و باقری، ر (1386) مقایسه برخی از روشهای زمینآماری در بررسی تغییرات مکانی غلظت املاح محلول آب زیرزمینی دشت کرمان. نخستین همایش منطقهای آبهای زیرزمینی، 30 آبان ماه، دانشگاه آزاد اسلامی واحد بهبهان.
مقدم، ع. ر.، قلعهبان تکمه داش، م.، و اسماعیلی، ک (1391) بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفی آب دشت مشهد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک گرگان، دوره 20، شماره 3، ص 225-211.
نامداری، ح.، و هوشمندزاده، م (1398) روندیابی و تحلیل آماری کیفیت آب رودخانه کارون در ایستگاه آبسنجی ملاثانی، نشریه علم اکوبیولوژی تالاب، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز، 11(38)، ص 5-22.
نظریزاده، ف.، ارشادیان، ب.، زندوکیلی، ک.، و نوری امامزاده‌ای، م. ر (1385) بررسی تغییرات مکانی آب زیرزمینی دشت بالارود در استان خوزستان. مجموعه مقالات اولین همایش منطقهای بهرهبرداری از منابع آب حوضههای کارون و زایندهرود (فرصتها و چالشها)، 14 و 15 شهریور، دانشگاه شهرکرد، ص 1236-1240.
Davis, J. C (1986) Statistics and data analysis in geology, John Wiley and Sons, New York, 646p.
Gaus, I., Kinniburgh, D. G., Talbot, J. C., and Webster, R (2003) Geostatistical analysis of arsenic,concentration in grandwater Bangladesh using disjunctive kriging. Environmental Geology, 44 (8): 939 -94.
Hakan, A (2012) Spatial and temporal mapping of groundwater salinity using ordinary kriging and indicator kriging: The case of Bafra Plain, Turkey. Agricultural Water Management, 113 (1): 57-63.
Hoek, W. V. D., Konradsen, F., Ensink, J. H. J., Mudasser, M., and Jensen, P. K (2001) Irrigation water as a source of drinking water: Is safe use possible, Tropical Medi. Int. Health, 6 (1): 46-54.
Hevesi, J. A., Istok, J. D., and Flint, A. L (1992) Precipitation estimation in mountainous terrain using multivariate geostatistics. Part I: structural analysis. Journal of applied meteorology, 31 (7): 661-676.
Kannel, P. R., Lee, S., and Lee, Y. S (2008) Assessment of spatial–temporal patterns of surface and ground water qualities and factors influencing management strategy of groundwater system in an urban river corridor of Nepal. Journal of Environ Manage, 86 (4): 595–604.
Mirlas, V (2012) Assessing soil salinity hazard in cultivated areas using MODFLOW model and GIS tools: A case study from the Jezre’el Valley. Agricultural Water Management, 109 (1): 144– 154.
Taheri Tizro, A., Fryar, A. E., Vanaei, A., Kazakis, N., Voudouris, K., and Mohammadi, P (2021) Estimation of total dissolved solids in Zayandehrood River using intelligent models and PCA. Sustainable Water Resources Management, 7(2): 1-13.
Taheri Tizro, A., Voudouris, K. S., and Akbari, K (2011) Simulation of a groundwater artificial recharge in a semi‐arid region of Iran. Irrigation and Drainage, 60 (3): 393-403.
Yang, Q., and Lu, W (2011) Numerical Modeling of Three Dimension Groundwater Flow in Tongliao (China). Procedia Engineering, 24 (1): 638-642. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 287 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 216 |
||