دانشگاه بوعلی سینا

  اخبار و اعلانات

 آمار

تعداد نشریات22
تعداد شماره‌ها485
تعداد مقالات5,052
تعداد مشاهده مقاله9,296,988
تعداد دریافت فایل اصل مقاله6,139,830
صدقی, حامد, اشکوری, سید عدنان, همایونی, سعدالله, مهدوی مهر, زهرا. (1401). واکاوی و نقد ترجمه از منظر ساخت‌های اطلاعی لمبرکت مورد مطالعه: ترجمۀ موسوی گرمارودی از خطبۀ شقشقیه. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10(37), 25-47. doi: 10.22084/nahj.2022.25659.2768
حامد صدقی; سید عدنان اشکوری; سعدالله همایونی; زهرا مهدوی مهر. "واکاوی و نقد ترجمه از منظر ساخت‌های اطلاعی لمبرکت مورد مطالعه: ترجمۀ موسوی گرمارودی از خطبۀ شقشقیه". پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10, 37, 1401, 25-47. doi: 10.22084/nahj.2022.25659.2768
صدقی, حامد, اشکوری, سید عدنان, همایونی, سعدالله, مهدوی مهر, زهرا. (1401). 'واکاوی و نقد ترجمه از منظر ساخت‌های اطلاعی لمبرکت مورد مطالعه: ترجمۀ موسوی گرمارودی از خطبۀ شقشقیه', پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 10(37), pp. 25-47. doi: 10.22084/nahj.2022.25659.2768
صدقی, حامد, اشکوری, سید عدنان, همایونی, سعدالله, مهدوی مهر, زهرا. واکاوی و نقد ترجمه از منظر ساخت‌های اطلاعی لمبرکت مورد مطالعه: ترجمۀ موسوی گرمارودی از خطبۀ شقشقیه. پژوهش های زبان شناسی تطبیقی, 1401; 10(37): 25-47. doi: 10.22084/nahj.2022.25659.2768

واکاوی و نقد ترجمه از منظر ساخت‌های اطلاعی لمبرکت مورد مطالعه: ترجمۀ موسوی گرمارودی از خطبۀ شقشقیه

فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه
مقاله 2، دوره 10، شماره 37، خرداد 1401، صفحه 25-47    اصل مقاله (1.58 M)
نوع مقاله: مقاله پژوهشی
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2022.25659.2768
نویسندگان
حامد صدقی1؛ سید عدنان اشکوری2؛ سعدالله همایونی3؛ زهرا مهدوی مهر* 4
1استاد گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
2دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
3دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4دانشجوی دکتری رشته زبان وادبیات عربی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران
چکیده
ساخت اطلاع و نشانداری از جمله مباحثی است که زبان‌شناسان نقش‌گرا و به تبعیت از آنان نظریه‌پردازان ترجمه به آن پرداخته‌اند. هرگونه جابجایی در عناصر جمله کاربردی متفاوت را برجمله تحمیل می‌کند. موارد نشان‌دار در هر زبان، هرچند نسبت به همتایان بی‌نشان خود از تواتر کمتری برخوردارند اما به لحاظ صوری پیچیده‌تر و از بار معنایی بیشتری برخوردارند. تغییر ساختار متعارف زبان و ایجاد اسلوبی نشاندار، ممکن است فرآیند ترجمه را با مشکل مواجه کند و نیازمند دقت بیشتر مترجم و شناخت کامل ساختار دو زبان مقصد و مبدا است. زیرا ممکن است دو گزاره به لحاظ ظاهری معنای یکسانی داشته اما به لحاظ ارتباطی و کلامی معانی متفاوتی داشته باشند. درک این موضوع خصوصاً در ترجمه متون دینی از اهمیت بسزایی برخوردار است و مترجم باید با ایجاد تغییر و تعدیل‌های صرفی و نحوی، متنی را تولید کند که به لحاظ ساخت اطلاع دارای حداکثر میزان برابری با متن اصلی باشد. پژوهش حاضر بر اساس روش تحلیل محتوا  و با تکیه بر نظریۀ لمبرکت، ترجمۀ گرمارودی از خطبۀ شقشقیه را مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. نتایج حاصل از پژوهش نشان می­دهد که مترجم در اکثر موارد، همان ترتیب چینش واژگان در عربی را ملاک ترجمه قرار داده و اغلب موارد نشاندار را به صورت بی­نشان در فارسی ترجمه کرده­است. هرچند این موضوع به روانی ترجمۀ وی لطمه نزده است اما بدون شک، به انتقال دقیق بخشی از معانی ارتباطی کلام آسیب وارد نموده‌است.
کلیدواژه‌ها
نهج‌البلاغه؛ ترجمۀ موسوی گرمارودی؛ ساخت اطلاعی نشان‌دار؛ مبتدا؛ کانون
مراجع
  • ابن‌ابی‌الحدید. (1959). شرح نهج‌البلاغه، تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، ط ۱، قم: موسسه اسماعیلیان.
  • ابن‌میثم‌البحرانی، کمال‌الدین. (1420). شرح نهج‌البلاغه. ط 1. بیروت: دارالثقلین.
  • پارساکیا، مژده. (1389). بررسی صوری و نقشی مقولات گروهی مبتدا، کانون و آغازگر در زبان فارسی، پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا.
  • الجرجانی، عبدالقاهر. (۱۴۰۴). دلائل الاعجاز. تعلیق محمود محمد شاکر. القاهرة: مکتبة الخانجی
  • حق­بین، فریده و پارساکیا، مژده. (۱۳۹۳). «بررسی ویژگی‌های ممیز مقولات نقشی آغازگر، مبتدا و کانون در زبان فارسی»، ویژه­نامه نامه فرهنگستان (دستور)، شماره ۱۰، 13-24.
  • دبیرمقدم، محمد. (۱۳۹۲). پژوهشهای زبانشناختی فارسی، مجموعه مقالات، چاپ چهارم، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
  • رضایی، سارا، ابن الرسول، سید محمدرضا، رفیعی، عادل. (1396). «گامی در اثبات فرضیۀ وجود فعل مرکب در زبان عربی». مجله انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی. شماره 45، 141-164.
  • رضایی، فاطمه. (1397). بررسی انتقال معنای ساختهای اطلاعی نشاندار در ترجمه­های فارسی نمایشنامه شهرزاد توفیق الحکیم، پایان‌نامه کارشناسی ارشد مترجمی عربی، دانشگاه الزهراء.
  • رضایی، والی و طیب، سید محمدتقی. (۱۳۸۵). «ساخت اطلاع و ترتیب سازه­های جمله»، ویژه­نامه نامه فرهنگستان (دستور)، شماره ۲، 3-19.
  • زاهد، زهیر غازی. (2014). اعراب نهج البلاغه و بیان معانیه، الطبعة الاولى، النجف الاشرف: التمیمی للنشر والتوزیع
  • زیغد، سعیدة. (2012). «البؤرة فی نظریة النحو الوظیفی-قراءة جدیدة فی تنمیط احمد المتوکل-». مجلة التواصل فی اللغات و الثقافة و الآداب. الجزائر. العدد 31. 134-145
  • السامرائی، فاضل صالح. (2000). معانی النحو، ط ۱، الاردن: دار الفکر للطباعة و النشر و التوزیع.
  • طباطبایی، نازنین. (1395). «وضعیت اطلاعی سازه­های جمله با ترتیب نشاندار». پژوهش­های زبان­شناسی تطبیقی، شماره 11، 133-145.
  • عمایرة، حنان اسماعیل احمد. (2004م). التراکیب الإعلامیة فی اللغة العربیة، الجامعة الأردنیة، رسالة للحصول على درجة الدکتوراه فی اللغة العربیة، الجامعة الأردنیة: کلیة الدراسات العلیا.
  • گلفام، ارسلان؛ امینی، رضا؛ کرد زعفرانلوکامبوزیا، عالیه و آقاگلزاده، فردوس. (1389). «بررسی تحولات معنایی و ساخت اطلاع ساختهای نشانداری در فرایند ترجمه از انگلیسی به فارسی». پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی. دوره اول، شماره اول، 85-113.
  • گوهری، حبیب. (1390). تحلیل ساخت اطلاع در انگلیسی و فارسی و نحوه ترجمه آن. پایان‌نامه دکتری گروه زبان‌شناسی دانشگاه علامه طباطبایی تهران
  • المتوکل، احمد. (1985). الوظائف التداولیة فی اللغة العربیة، الطبعة الاولى، المغرب. منشورات الجمعیة المغربیة للتالیف و الترجمه و النشر.
  • موسوی گرمارودی، سید علی. (1399). ترجمه نهج­البلاغه. چاپ دوم، تهران: قدیانی.
  • نیازى، شهریار و قاسمى اصل، زینب. (1397). تحلیل زبان­شناختى متون عربى با تکیه بر دستور نقش­گراى هلیدى، چاپ اول. تهران: دانشگاه تهران
  • همایونی، سعدالله. (1399). «واکاوی ویژگی‌های ممیز مقولات کاربردشناختی در زبان عربی، مورد مطالعه: کانون، موضوع، مبتدا، دنباله‌رو»، مجله علمی انجمن ایرانی زبان و ادبیات عربی، شماره ۵۵، 165-۱۸۷.
  • Lambrecht, K. (1994). Information Structure and Sentence Form. Cambridge: Cambridge University Press
 

آمار
تعداد مشاهده مقاله: 286
تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 294


سامانه مدیریت نشریات علمی. طراحی و پیاده سازی از سیناوب