
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,962 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,393 |
ارزیابی تغییرات کیفیت آب آشامیدنی دشت ارومیه با استفاده از شاخص تلفیقی کیفیت آّب (IWQI) | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
دوره 17، شماره 33، تیر 1402، صفحه 138-149 اصل مقاله (1.18 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2022.25750.1506 | ||
نویسندگان | ||
نقی اکبرزاده1؛ اسفندیار عباس نوین پور* 2؛ فرخ اسدزاده3؛ فریبا صادقی اقدم4 | ||
1دانشآموخته کارشناسیارشد هیدروژئولوژی، گروه زمینشناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
2استادیار گروه زمینشناسی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
3استادیار گروه علوم و خاک، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران | ||
4دکتری هیدروژئولوژی، گروه علومزمین، دانشکده علوم طبیعی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران | ||
چکیده | ||
عوامل مختلفی در کیفیت آب دخیل هستند که بررسی همه این عوامل به منظور ارزیابی کیفیت آب کار سختی میباشد. شاخص-های کیفی ابزاری قدرتمند برای جمعبندی و مقایسه کیفیت آب زیرزمینی میباشند. تحقیق حاضر به بررسی شاخص تلفیقی کیفیت آب (IWQI) با روش زمین آمار کریجینگ برای دشت ارومیه بین سالهای 1391 تا 1400 در یک دوره زمانی 10 ساله می-پردازد. پارامترهای فیزیکوشیمیایی شامل اسیدیته (pH)، هدایت الکتریکی (EC)، مواد جامد محلول (TDS)؛ و یونهای کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، کلر و سولفات برای محاسبه شاخص بهکار رفته است. برای سالهای مختلف تعداد 63 نمونه آب زیرزمینی بهمنظور محاسبه شاخص IWQI مورد استفاده قرار گرفت و با سایر شاخصها مانند درصد سدیم و نسبت جذب سدیم (SAR) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج حاکی از این است که بیشتر قسمتهای دشت ارومیه از لحاظ طبقهبندی شاخص IWQI در رده متوسط و خوب قرار دارد. همچنین کیفیت در سال 1383 نسبت به سالهای قبلی بهتر بوده و نامناسبترین کیفیت مربوط به سال 1398 میباشد. بررسی تغییرات مکانی انجام گرفته برای شاخص IWQI نشانگر کیفیت پایینتر قسمتهای جنوبی دشت نسبت به سایر قسمتها، بهویژه قسمت میانی دشت میباشد. بهطوریکه قسمتهای جنوبی دشت از لحاظ ردهبندی شاخص IWQI اغلب در رده متوسط بوده، و در سال 1398 با کاهش کیفیت کل دشت، قسمتهای جنوبی نیز به رده ضعیف کاهش یافتهاند. قسمتهای میانی دشت وضعیت بهتری نسبت به سایر مناطق دارند، بهخصوص در سال 1393 که کیفیت مناطق میانی به رده عالی نیز ارتقا پیدا کرده است. کیفیت قسمتهای شمالی دشت از لحاظ شاخص IWQI اغلب در رده خوب بوده بهطوریکه در برخی سالها به رده متوسط، و در سال 1398 به رده ضعیف تغییر یافته است. | ||
کلیدواژهها | ||
آب زیرزمینی؛ شاخص تلفیقی کیفیت آب؛ زمین آمار؛ کریجینگ؛ دشت ارومیه | ||
مراجع | ||
امور آب ارومیه (1398) گزارش مطالعات منابع آب دشت ارومیه.
توکلی، ف.، محمدی روزبهانی، م.، سبحان اردکانی، س (1397) بررسی کیفیت آب رودخانه با استفاده از شاخصهای کیفی آب (مطالعه موردی: رودخانه الیگودرز). فصلنامه علوم و تکنولوژی محیط زیست.
جباری قرهباغ، ث.، خانی تملیه، ذ.، رضایی، ح. و باطنی، م. م (1392) بررسی کیفیت آبهای زیرزمینی دشت ارومیه (مطالعه موردی حوزه دشت ارومیه). دوازدهمین همایش سراسری آبیاری و کاهش تبخیر.
جعفری، ر.، ترابیان، ع.، قربانی، م. ع.، میرباقری، س. ا. و حسنی، ا. م (1398) بررسی تغییرات کیفی آب زیرزمینی دشتهای شرقی دریاچه ارومیه. پژوهشنامه مدیریت حوزه آبخیز، دوره 10، شماره 20، ص 145-157.
حسنیپاک، ع. ا (1386) زمین آمار (ژئواستاتیستیک). انتشارات دانشگاه تهران. ص 306-314.
سعادتمند، ا.، نوراللهی، ی.، یوسفی، ح.، محمدی، ع (1400) ارزیابی پارامترهای کیفی منابع آب زیرزمینی دشت کامیاران کردستان. مجله اکوهیدرولوژی، دوره 2، شماره 8، ص 357-367.
سلیمانی، م.، ولی، ع.، قضاوی، ر.، سعیدی، ح (1392) آنالیز و روندیابی پارامترهای کیفیت شیمیایی آب: مطالعه موردی رودخانه چم انجیر خرمآباد. فصلنامه علمی-پژوهشی مهندسی آبیاری و آب ایران.
شرکت حفاری نوین آب ارومیه (1385) لوگ زمـینشناسی چاههای اکتشافی و بهرهبرداری، امور آب ارومیه.
علیزاده، ا (1388) اصول هیدرولوژی کاربردی. دانشگاه امام رضا مشهد. انتشارات آستان قدس رضوی. ص 872.
کریمنیا، م (1380) ترفندهای زمین آماری (ترجمه). انتشارات دانشگاه تهران. ص 367.
محمدی، ص.، پیرخراطی، ح (1400) ارزیابی کیفیت آب زیرزمینی دشت آبرفتی ارومیه در سامانههای آبیاری. مجله یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 15، شماره 30، ص 177-187.
مقدم، ع.، قلعهبان، م.، اسماعیلی، ک (1392) بررسی روند تغییرات زمانی و مکانی پارامترهای کیفی آب دشت مشهد با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی. مجله پژوهشهای حفاظت آب و خاک، دوره 3، شماره 20.
مقیمی، ه.، عباس نوینپور، ا.، مرشدی، ب (1400) بررسی پدیدة نشست زمین بر اثر افت سطح آب زیرزمینی در محدودة شهر ارومیه با استفاده از تغییرات دانهبندی لایههای زمین. مجله اکو هیدرولوژی،8 دروه 8، شماره 3، ص791-806.
مقیمی، ه.، محمدزاده، آ. عباسنوینپور، ا.، امینی، س. ع (1401) ارزیابی تغییرات سطح آب زیرزمینی بر کیفیت منابع آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قروه، استان کردستان). مجله یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی. دروه 16، شماره 31، ص 13-31.
Yousefi, M., Dehghani, M. H., Maghsoudi Nasab, S., Taghavimanesh, V., Nazmara, S., Mohammadi, A. A (2018) Data on trend changes of drinking groundwater resources quality: A case study in Abhar. Journal of Data in Brief, 17: 424-230.
Nasr, M., Farouk Zahran, H (2014) Using of pH as a tool to predict salinity of groundwater for irrigation purpose using artificial neural network. The Egyptian Journal of Aquatic Researc, 40(2): 111-115.
Kheradpisheh, Z., Talebi, A., Rafati, L., Ghaneeian, M. T., Ehrampoush, M. H (2015) Groundwater quality assessment using artificial neural network: A case study of Bahabad plain, Yazd, Iran. Desert, 20(1): 65-71
Ali, S. A., Ahmad, A (2020) Analysing water-borne diseases susceptibility in Kolkata Municipal Corporation using WQI and GIS based Kriging interpolation. Geo Journal, 85: 1151-1174. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 424 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 242 |