
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,913 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,367 |
بررسی تأثیر تاریخهای کاشت تأخیری برخصوصیات زراعی برخی ارقام زمستانه کلزا در کرمانشاه | ||
دوفصلنامه فنآوری تولیدات گیاهی | ||
دوره 13، شماره 1، خرداد 1400، صفحه 105-118 اصل مقاله (308.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/ppt.2022.20153.1956 | ||
نویسندگان | ||
اسداله زارعی سیاه بیدی* 1؛ عباس رضایی زاد2؛ اشکان عسگری3؛ امیرحسین شیرانی راد4 | ||
1استادیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران | ||
2دانشیار، بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران | ||
3استادیار، گروه مهندسی کشاورزی، مجتمع آموزش عالی میناب، دانشگاه هرمزگان، بندرعباس، ایران | ||
4استاد، موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران | ||
چکیده | ||
تاریخ کاشت یک عامل مهم مدیریتی در تولید محصولات کشاورزی تلقی میشود و تغییر آن بر رشد و عملکرد گیاه کلزا اثرگذار است. بهمنظور بررسی اثر تاریخهای کاشت تأخیری روی برخی خصوصیات فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد دانه ارقام کلزا، آزمایشی بهصورت کرتهای یکبار خرد شده در قالب طرح بلـوکهای کـامل تصادفی در سـه تکرار طی دو سـال زراعی 1394-1393 و 1395-1394 در ایستگاه تحقیقاتی اسلامآباد غرب انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل دو تاریخ کاشت بهعنوان عامل اصلی (15 و 25 مهر) و پنج رقم کلزا (نفیس، نیما، اکاپی، نپتون و الویس) عامل فرعی بودند. نتایج تجزیه واریانس مرکب دادهها نشان داد که اثر سال، رقم و تاریخ کاشت و اثرات متقابل آنها بر اکثر صفات موردبررسی معنیدار بود. مقادیر بهدستآمده در اکثر صفات در تاریخ کاشت 15 مهر بیشتر از 25 مهر بود. بیشترین تعداد خورجین در بوته (1/214 خورجین)، دانه در خورجین (31/25 دانه) و عملکرد دانه (6793 کیلوگرم در هکتار) متعلق به رقم نیما در تاریخ 15 مهرماه بود. همچنین بالاترین وزن هزاردانه (61/3 گرم) از تاریخ کاشت 15 مهر و رقم نپتون بهدست آمد. بیشترین ارتفاع بوته نیز در هر دو سال اجرای آزمایش مربوط به تاریخ کاشت 15 مهرماه بود. با توجه به شرایط آبوهوایی در سالهای اجرای آزمایش مقادیر بیشتر صفات موردبررسی در سال دوم بیشتر از سال اول بودند. در پایان میتوان گزارش کرد که با افزایش تأخیر در کاشت کلزای زمستانه رشد و عملکرد این گیاه کاهش مییابد و اینکه رقم نیما در شرایط کشت تأخیری عملکرد قابل قبولی داشت. | ||
کلیدواژهها | ||
ارتفاع بوته؛ رقم نیما؛ کشت تأخیری؛ گلدهی | ||
مراجع | ||
احتشامی، س. م.، تهرانی، آ. و صمدی، ب. 1394. تأثیر تاریخ کاشت بر برخی صفات فنولوژیکی، مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد پنج رقم کلزا. نشریه زراعت (پژوهش و سازندگی)، 109: 111-120. ایران نژاد، ح. و حسینی مزیتانی، م. 1384. بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد دانه سه رقم کتان رونی در ورامین. علوم کشاورزی، 11: 111-120. آروین، پ. و عزیزی، م. 1388. مقایسه عملکرد، شاخص برداشت و صفات مورفولوژیک در گونه های بهاره کلزا. مجله الکترونیک تولید گیاهان زراعی، 2 (2):14-1. بینام، 1395. دستورالعمل کشت کلزا. مدیریت هماهنگی ترویج کشاورزی استان البرز. پاسبان اسلام، ب. 1390. بررسی امکان کشت تاخیری کلزا در آذربایجان شرقی. مجله بهزراعی نهال و بذر، 27: 284-269. رودی، د.، رحمانپور، س. و جاویدفر، ف. 1382. زراعت کلزا. موسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر. دفتر برنامهریزی رسانههای ترویجی. شیرانیراد، ا. ح. و احمدی، م. 1376. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر روند رشد و عملکرد دانه دو رقم کلزای روغنی پاییزه در منطقه کرج. مجله علوم کشاورزی ایران، 1: 31-29. شیرانیراد، ا. ح.، جباری، ح. و دهشیری، ع. 1392. ارزیابی پاسخ ارقام بهاره کلزا به دو فصل کاشت پاییزه و بهاره. نشریه پژوهشهای زراعی ایران، 11: 493-505. شیرانیراد، ا. ح.، نعیمی، م. و نصراصفهانی، ش. 1389. ارزیابی تحمل به خشکی انتهایی در ارقام بهاره و پاییزه کلزا. مجله علوم زراعی ایران، 12 (2): 112-126. عدالتیان، م. ر.، مرتضوی، س. ع.، حامدی، م. و مظاهری، م. 1385. اثر واریته و زمان نگهداری روی ویژگیهای شیمیایی رب گوجهفرنگی حاصل از چهار واریته. مجله علوم و فنون کشاورزی و منابع طبیعی، 9: 211-220. عزیزی، م.، سلطانی، ا. و خاوری خراسانی، س. 1385. کلزا فیزیولوژی زراعت بهنژادی. تکنولوژی زیستی. جهاد دانشگاهی مشهد، مشهد 230 صفحه. عسگرنژاد، م. ر.، زارعی، غ. ر. و زارع زاده، ع. 1394. بررسی اثر تاریخ کاشت و تراکم بر عملکرد و اجزای عملکرد خردل سیاه (Brassica nigra) در شرایط آبوهوایی ابرکوه. نشریه تولید گیاهان زراعی، 8 (3): 183-198. فرجی، ا. 1382. اثر تاریخ کاشت و تراکم بوته بر ارقام کلزا. مجله علوم زراعی ایران، 5(1): 64-73. فرجی، ا. 1394. بررسی تأثیر دما و فتوپریود بر مراحل رشد و نمو دو رقم کلزا. بهزراعی کشاورزی، 17: 1062-1049. فرجی، ا. 1395. واکنش هیبریدها و لاینهای امید بخش کلزا به تاریخ کاشت در منطقه گرگان. مجله بهزراعی نهال و بذر، 32: 79-65. مصطفویراد، م.، شریعتی، ف. و مصطفویراد، س. 1391. بررسی تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد کمی و کیفی چهار رقم کلزای سازگار با مناطق سرد در اراک. مجله تولید گیاهان زراعی، 5: 159-167. میرزایی، م. ر.، دشتی، ش.، آبسالان، م.، سیادت، س. ا. و فتحی، ق. 1389. بررسی تأثیر تاریخ کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و محتوی روغن ارقام مختلف کلزا در منطقه دهلران. مجله تولید گیاهان زراعی، 3: 159-176. Adamson, F. G. and Coflet, T. A. 2005. Planting date effect on flowering, seed yield and oil content of rape and crambe cultivars. Industrial Crops and Products, 21: 293-307. Faraji A., Latifi, N., Soltani, A. and Shirani Rad, A. H. 2008. Effect of high temperature stress and supplemental irrigation on flower and pod formation in two canola (B. napus L.) cultivars at Mediterranean climate. Asian Journal of Plant Sciences, 7: 343-351. Faraji, A., Latifi, N., Soltani, A. and Shirani Rad, A. H. 2009. Seed yield and water use efficiency of canola (Brassica napus L.) as affected by high temperature stress and supplemental irrigation. Agricultural Water Management, 96: 132-140. Habekotte, B. 1997. Evaluation of seed yield determining factors of winter oilseed rape (Brassica napus L.) by means of crop growth modeling. Field Crops Research, 54: 137-151. Hocking, P. J. and Stapper, M. 2001. Effect of sowing time and nitrogen on canola, and nitrogen fertilizer on Indian mustard. H. Dry matter production, grain yield and yield components. Australian Journal of Agricultural Research. 52: 623-634. Johnson, B. L., McKay, K. R., Scheiter, A. A., Hanson, B. K. and Schatz, B. G. 1995. Influence of planting date on canola and crambe production. Journal of Production Agriculture, 8: 594-599. Johnston, A. M., Tanaka, D. L., Miller, P. R., Brandt, S. A., Nielsen, D. C., Lafond, G. P. and Riveland, N. R. 2002. Oil seed crops for semiarid cropping systems in the Northern Great Plains. Agronomy Journal, 94: 231-240. Kirkland, K. J. and Johnson, E. N. 2000. Alternative seeding dates (fall and April) affect Brassica napus canola yield and quality. Canadian Journal of Plant Science, 80: 713-719. Miralles, D. J., Ferro, B. C. and Slafer, G. A. 2001. Developmental responses to sowing date in wheat, barley and rapeseed. Field Crops Research, 71: 211-223. Miri, Y., and Bagheri, H. 2013. Evaluation Planting Date on Agronomical Traits of Canola (Brassica napus L.). International Research Journal of Applied and Basic Sciences, 4 (3): 601-603. Morrison, M. J. and Stewart, D. W. 2002. Heat stress during flowering in summer brassica. Crop Science, 42: 797-803. Morrison, M. J. 1993. Heat stress during reproduction in summer rape. Canadian Journal of Botany, 71: 303-308. Ozer, H. 2003. Sowing date and nitrogen rate effects on growth, yield and yield components of two summer rapeseed cultivars. European Journal of Agronomy, 19: 453-463. Rao, M. S. S. and Mendaham, N. J. 1991. Comparison of canola (B. campestris) and B. napus oilseed rape using different growth regulators plant population densities and irrigation treatments. Journal of Agricultural Science, 117: 177-187. Rapacz, M. 2002. Cold-declamation of oilseed rape (Brassica nupus L. var. oleifera) in response to fluctuating temperatures and photoperiod. Annals of Botany, 89:543-549. Robertson, M. J., Holland, J. F. and Bambach, R. 2004. Response of canola and Indian Mustard to sowing date in the grain belt of north-eastern Australia. Australian Journal of Experimental Agriculture, 44: 43-52. Ruiz, R. A. and Maddonni, G. A. 2006. Sunflower seed weight and oil concentration under different post-flowering source-sink ratios. Crop Science, 46: 671-680. Shirani Rad, A. H., Bitarafan, Z., Rahmani, F., Taherkhani, T., Moradi, A. and Nasresfahani, Sh. 2014. Effects of planting date on spring rapeseed (Brassica napus L.) cultivars under different irrigation regimes. Turkish Journal of Field Crops, 19 (2): 153-157. USDA. 2015. Oilseeds: World Markets and Trade Report, United States Department of Agriculture, Foreign Agricultural Service. Available from: http://www.fas.usda.gov/data/oilseeds-world-markets-and-trade. Vincze, E. 2017. The effect of sowing date and plant density on yield elements of different winter oilseed rape (Brassica napus var. napus f. biennis L.) genotypes. Columella, 4 (1): 21-26. Whitfild, D. M. 1992. Effects of temperature and ageing on CO2 exchange of pods of oilseed rape (Brassica napus). Field Crops Research, 28: 271-280. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 269 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 551 |