
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,934 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,377 |
مدل سازی سه بعدی و ارزیابی ذخیره کانسار مس دره زرشک یزد با استفاده از روش های تخمین کلاسیک و زمین آماری | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
مقاله 12، دوره 16، شماره 32، دی 1401، صفحه 166-182 اصل مقاله (1.82 M) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2022.25152.1490 | ||
نویسندگان | ||
رضا احمدی* 1؛ صادق فاضلی نسب2 | ||
1استادیار دانشکده مهندسی علومزمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران | ||
2دانشآموخته کارشناسیارشد، دانشکده مهندسی علومزمین، دانشگاه صنعتی اراک، اراک، ایران | ||
چکیده | ||
در پژوهش حاضر بهمنظور شناخت کامل کانسار مس درهزرشک یزد، مدل سهبعدی چاهنگار لیتولوژی گمانهها، نیمرخهای عرضی لیتولوژی و عیارسنجی منطبق بر پروفیلهای پوششدهنده کل محدوده و مدل سهبعدی لیتولوژی کانسار بهکمک نرمافزار Rockworks ترسیم شد. بر این اساس لیتولوژی غالب منطقه را سنگآهک، سنگهای اسکارنی، ماسهسنگ، دیوریت، گرانودیوریت، کوارتزیت و مونزونیت تشکیل میدهند و سطح محدوده نیز بیشتر توسط روباره، شیل و آهک پوشیده شده است. بسته به شرایط کانسار برای تخمین ذخیره از روش کلاسیک عکس مجذور فاصله و روش زمینآماری کریجینگ با کمک نرمافزار Surpac استفاده شد. بر اساس واریوگرافی کانسار با استفاده از نرمافزار WinGslib کانسار دارای ناهمسانگردی هندسی است و مقدار شعاع تجسس بیشینه در راستای با آزیموت صفر درجه برابر با 130 متر، شعاع تجسس متوسط در راستای با آزیموت 90 درجه برابر با 100 متر و شعاع تجسس کمینه در راستای قائم با آزیموت صفر درجه برابر با 40 متر بدست آمد. بعد از مدلسازی هندسی و ساخت مدل بلوکی کانسار، تخمین ذخیره کانسار بهازای عیارحدهای 1/0، 2/0، 3/0، 4/0 و 5/0 درصد مس انجام شد و نتایج آنها با یکدیگر مقایسه شد. نتایج محاسبه ذخیره نشان میدهد که اختلاف میزان ذخیره محاسبهشده با روشهای مذکور نسبتاً زیاد و مثلاً بهازای عیار حد 1/0% در حدود 1547600 تن یعنی 7/5% میباشد. اگرچه روش عکس مجذور فاصله از دقیقترین روشهای کلاسیک تخمین ذخیره است، اما روش زمینآماری کریجینگ با در نظر گرفتن ساختار فضایی منطقه، بهدلیل نااریب بودن و داشتن کمترین واریانس تخمین، دقیقتر بوده و از درجه اعتبار بیشتری برخوردار است. | ||
کلیدواژهها | ||
کانسار مس دره زرشک یزد؛ مدلسازی سه بعدی؛ نرم افزار WinGslib؛ عکس مجذور فاصله؛ کریجینگ؛ نرم افزار Surpac | ||
مراجع | ||
احمدی، ر (1399) مقایسه نتایج روشهای زمینآماری خطی و غیرخطی در مدلسازی و ارزیابی ذخیره کانسار مس نارباغی شمالی ساوه، فصلنامه زمینشناسی ایران، سال 14، شماره 56، ص 43-59.
احمدی، ر (1400) مدلسازی زمینشناسی- اکتشافی کانسار مس نارباغی شمالی ساوه و تخمین ذخیره کانسار با استفاده از رویکردهای بلوکبندی، مدل شبکه دوبعدی و انباشتگی دوبعدی، نشریه زمین شناسی اقتصادی، جلد 13، شماره 2، ص 435-462.
احمدی، ر.، بهارلوئی، ز (1400) ارزیابی میزان تطابق کیفی و کمی دادههای ژئوفیزیکی با عـیارسـنجی کانـسار مـس درهزرشک یزد بهمنظور پیشنهاد موقعیت بهینه گمانههای اکتشافی جدید، نشریه زمینشناسی مهندسی دانشگاه خوارزمی، جلد 15، شماره 1، ص 34-15.
احمدی، ر.، سادات کودهی، س. م (1397) تخمین و ردهبندی ذخیره کانسار سرب و روی ارهگیجه رباط خمین استان مرکزی با استفاده از روشهای زمینآماری، یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 12، شماره 24، ص 39-53.
بهارلویی، ز (1398) پیشنهاد موقعیت حفر گمانه های اکتشافی جدید براساس میزان تطابق و تلفیق اکتشافات ژئوفیزیکی با دادههای عیارسنجی کانسار مس دره زرشک یزد، پایان نامه کارشناسیارشد، دانشگاه صنعتی اراک، 150ص.
حاج ملاعلی، ع.، علوینائینی، م (1372) نقشه زمینشناسی خضرآباد با مقیاس 1:100000، سازمان زمینشناسی کشور.
حسنیپاک، ع. ا (1379) مدلسازی کانسارهای فلزی و غیرفلزی و کاربرد اکتشافی آنها، انتشارات دانشگاه تهران، 512 ص.
حسنیپاک، ع. ا.، شرفالدین، م (1380) تحلیل دادههای اکتشافی، انتشارات دانشگاه تهران، 987ص.
حکمتنژاد، ا.، حسنیپاک، ع. ا (1390) تخمین توزیع عیار مس با استفاده از تخمینگر غیرخطی کریجینگ انفصالی، نشریه علمی-پژوهشی مهندسی معدن، دوره ششم، ص 11-20.
خسروتهرانی، خ (1372) چینهشناسی کرتاسه زیرین در نواحی غرب و جنوب غربی یزد.
خوئی، ن.، قربانی، م.، تاجبخش، پ (1378) کانسارهای مس در ایران، انتشارات سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور، 421 ص.
ساداتکودهی، س. م (1396) ارزیابی ذخیره کانسار سرب و روی رباط خمین با اسـتفاده از روشهای کلاسـیک و زمینآماری، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه صنعتی اراک، 128ص.
شرکت کنـگاوران (1384) گـزارش زمیـنشناسـی مـعـدن درهزرشک.
شرکت ملی صنایع مس ایران (1381) گزارشات تهیه شده در مقاطع مختلف.
صمان کاو، مهندسین مشاور (1385) گزارش مطالعات تکمیلی ژئوفیزیک به روش پلاریزاسیون القایی (IP/RS) در محدوده معدن مس درهزرشک استان یزد.
فاضلینسب، ص (1399) مدلسازی و ارزیابی ذخیره کانسار مس درهزرشک یزد با استفاده از روشهـای زمـینآمـاری، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه صنعتی اراک، 115ص.
مدنی، ح (1371) مبانی زمینآمار، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، واحد تفرش، 659ص.
مدنی، ح (1376) اصول پیجویی، اکتشاف و ارزیابی ذخایر معدنی، انتشارات خانه فرهنگ، 816ص.
نبوی، م. ح (1355) دیباچه ای بر زمینشناسی ایران، سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
یزدانی، م.، علینیا، ف (1397) بکارگیری مطالعات زمینآماری برای شناسایی آنومالیهای Au-Cu-Fe-W در دره سه هزار تنکابن، علوم زمین، شماره 109، ص 83-96.
Annels, A. E (2012) Mineral deposit evaluation: A practical approach, Springer Science & Business Media, 436 p.
Bohling, G (2007) SGeMS Tutorial Notes, 26 p.
Choudhury, S (2015) Comparative study on linear and non-linear geostatistical estimation methods, A Case Study on Iron Deposit, Procedia Earth and Planetary Science, 11: 131–139.
Daya, A (2012) Reserve estimation of central part of Choghart north anomaly iron ore deposit through ordinary kriging method. International Journal of Mining Science and Technology, 22 (4): 573-577.
Erickson, Jr. A. J (1992) Geological interpretation, modeling and representation, SME Mining Engineering Handbook (2nd edition), Hartman, H. (ed.), Chapter 5. SME-AIME, New York, 333-343.
France Coffimine (1989) Co-ali abad dareh zereshk report.
Remy, N., Boucher, A., Wu, J (2006) SGeMS User’s Guide, 129 p.
Rendu, J. M (1981) An introduction to geostatistical methods of mineral evaluation, South frican institute of mining and metallurgy, 84 p.
Taghavi, A., Maanijou., M., Lentz., D., Sepahi, A. A (2019) Partial sub-pixel and pixel-based alteration mapping of porphyry system using ASTER data: regional case study in western Yazd, Iran. International Journal of Image and Data Fusion, 10 (4): 300-326. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 400 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 517 |