
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,052 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,296,954 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,139,817 |
ارائه روابط رگرسیونی ساده و چندگانه برای ارزیابی مقاومت فشاری تکمحوری سنگهای رسوبی و آذرآواری با استفاده از آزمایش چکشاشمیت | ||
یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی | ||
مقاله 7، دوره 16، شماره 32، دی 1401، صفحه 92-108 اصل مقاله (939.65 K) | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nfag.2021.24761.1480 | ||
نویسندگان | ||
سیامک مرادی1؛ مهرداد امیری* 2؛ مجتبی رحیمی شهید2؛ سید سجاد کراری3 | ||
1گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه خوارزمی تهران، تهران، ایران | ||
2گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران | ||
3گروه زمینشناسی، دانشکده علوم، دانشگاه بوعلیسینا، همدان، ایران | ||
چکیده | ||
در پروژههای مهندسی (سدها، تونلها و پایداری شیب) ویژگیهای مقاومتی سنگها بر عملیات ساختوساز تأثیرگذار است. گاهی اوقات انجام آزمونهای آزمایشگاهی مستقیم سخت، زمانگیر و پرهزینه است. به همین دلیل محققان مختلف برای پیشبینی خواص مقاومتی سنگها مانند مقاومت فشاری تکمحوری (UCS) روابط تجربی را ارائه کردهاند. مقاومت فشاری تکمحوری جزء مهمترین پارامترهای سنگ در مطالعات مکانیک سنگ است. این پارامتر را میتوان بهصورت مستقیم در آزمایشگاه تعیین کرد و یا بهصورت غیرمستقیم با روشهای ارائه شده نظیر آزمایش چکشاشمیت تخمین زد. تخمین مقاومت فشاری تکمحوری با عدد چکش اشمیت بسیار آسانتر، سریعتر و ارزانتر از اندازهگیری مستقیم آن است. هدف اصلی این مطالعه تجزیه و تحلیل روابط بین مقاومت فشاری تکمحوری سنگها با سختی اشمیت است. در این پژوهش بر روی 3 نمونه سنگ شامل ماسهسنگ آغاجاری، مارن سازند قم و توف کرج مطالعه انجامشده است. با توجه به اهمیت این موضوع در این پژوهش روابط تجربی جدیدی برای محاسبه مقاومت فشاری تکمحوری سنگها ارائه شده است، که کاربرد آنها نتایج مطلوبی را نشان میدهد. برای رسیدن به هدف مورد نظر مناسبترین و معنادارترین روابط بین آزمون سختی اشمیت با مقاومت فشاری تکمحوری با استفاده از روش رگرسیون ارائه شده است. روابط بین مقاومت فشاری تکمحوری، چکش اشمیت و دانسیته خشک سنگ با استفاده از تکنیکهای رگرسیون ساده (SR) و چندگانه (MR) با استفاده از نرمافزارMinitab 16 انجام شده است. تحلیلهای آماری وجود همبستگی قوی بین مقاومت فشاری تکمحوری، سختی سنگ و دانسیته خشک را در نمونههای ماسهسنگ، مارن و توف نشان میدهند. براساس مطالعه انجام شده رگرسیون چندمتغیره نتایج معتبرتری را ارائه مینماید. | ||
کلیدواژهها | ||
مقاومت فشاری تکمحوری؛ چکش اشمیت؛ ماسهسنگ؛ توف؛ مارن؛ رگرسیون | ||
مراجع | ||
آقانباتی، ع (۱۳۸۳) زمینشناسی ایران، انتشارات سازمان زمینشناسی و اکتشافات معدنی کشور.
جبینپور، ع. ر.، یاراحمدی بافقی، ع. ر.، غلامنژاد، ج (1397) مدلسازی زمینآماری تخریبپذیری تودهسنگ مبتنی بر روش تجربی لابسچر در معدن سهچاهون، نشریه مهندسی منابع معدنی، دوره 2، شماره 3، ص 53-69.
حسنیپاک، ع (1389) زمینآمار (ژئواستاتیستیک)، انتشارات دانشگاه تهران، چاپ سوم، 314 ص.
خانلری، غ (1388) زمینشناسی مهندسی (ویژه دانشجویان عمران)، انتشارات دانشگاه بوعلیسینا همدان، 364 ص.
خانلری، غ.، فریدونی، د (1390) ارائه روابط تجربی به منظور محاسبه مقاومت فشاری و مدولالاستیسیته سنگهای سخت با اسـتفاده از نـتایج چـکـش اشـمیت، نشـریه زمینشناسی مهندسی، جلد 5، شماره 1، ص 12.
رحیمیشهید، م.، کرمی، م.، لشکریپور.، غ. ر (1400) استفاده از رگرسیون چندمتغیره برای ارزیابی تراوایی تودهسنگهای ساختگاه سد خرسان 2 با استفاده از ویژگیهای سیستم ناپیوستگی، نشریه یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 16، شماره 31، ص 32-51.
عبدی، ی.، خانلری، غ. ر (1398) تخمین ویژگیهای مکانیکی ماسهسنگها با استفاده از آزمایش سرعت موج و چکشاشمیت. نشریه یافتههای نوین زمین شناسی کاربردی، دوره 13، شماره 25، ص 33-47.
فریدونی، د (1387) زمینشناسی عمومی و مهندسی، انتشارات خانه ادبیات، 450 ص.
فهیمیفر، ا.، و سروش، ح (1380) آزمایشهای مکانیک سنگ، مبانی نظری و استانداردها، انتشارات دانشگاه صنعتی امیرکبیر، چاپ اول.
قبادی، م. ح (1377) خطرات زیستمحیطی در شرق اهواز، اولین کنفرانس زمینشناسی مهندسی و محیط زیست ایران، ص 803-814.
قبادی، م. ح.، امیری، م.، رسولیفرح، م. ر (1400) مطالعه خصوصیات ژئوتکنیکی ماسهسنگهای سازند قم و استفاده از آنها به عنوان منابع قرضه (مطالعه موردی: روستای لتگاه، شمال همدان)، نشریه یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 15، شماره 29، ص 55-70.
کرمی، م.، رحیمیشهید، م.، لشکریپور، غ. ر (1400) پیشبینی شاخص شکنندگی و تعیین همبستگی تجربی بین خصوصیات فیزیکی و مکانیکی سنگآهک سازند تلهزنگ در ساختگاه سد هواسان، مجله یافتههای نوین زمینشناسی کاربردی، دوره 15، شماره 30، ص 33-46.
Anon (1996) the description and classification of weathearing rocks for engineering purposes. Q J Eng Geol., 28: 207-242.
Aydin, A., Basu, A (2005) The Schmidt Hammer in rock material characterization, Eng. Geol., 81:1-14.
Aufmuth, R. E (1973) A systematic determination of engineering criteria for rocks. Bull. Assoc. Eng. Geol., 11: 235–245.
Buyuksagis, I. S., Goktan, R. M (2007) The effect of Schmidt Hammer type on uniaxial compressive strength prediction of rock, Int. J. Rock Mech. Min. Sci., 44: 299-307.
Cargill, J. S., Shakoor, A (1990) Evaluation of empirical methods for measuring the uniaxial compressive strength. Int. J. Rock Mech. Min. Sci. 27: 495–503.
Chamanzadeh, A., Moshrefy-Far, M. R., Rahimi Shahid, M., Moosavi, S. M (2016) Statistical analysis of the rock masses permeability in Shahid dam site. International Conference on Civil Engineering, Architecture, Urban Management and Environment in the Third Millennium, Rasht, Iran, p.12.
Diamantis, K., Gartzos, E., Migiros, G (2009) Study on uniaxial compressive strength, point load strength index, dynamic and physical properties of serpentinites from Central Greece: test results and empirical relations. Eng. Geol., 108: 199–207.
Dincer, I., Acar, A., Cobanoglu, I., Uras, Y (2004) Correlation between Schmidt hardness, uniaxial compressive strength and Young’s modulus for andesites, basalts and tuffs. Bull. Eng. Geol. Environ., 63: 141–148.
Gupta, V., Sharma, R (2012) Relationship between textural, petrophysical and mechanical properties of quartzites: A case study from northwestern Himalaya, Engineering Geology., 135 (136): 1–9.
Gokceoglu, C., Zorlu, K (2004) A fuzzy model to predict the uniaxial compressive strength and themodulus of elasticity of a problematic rock, Engineering Applications of Artificial Intelligence., 17: 61–72.
Haramy, K. Y., DeMarco, M. J (1985) Use of the Schmidt hammer for rock and coal testing. In: 26th US Symp. On Rock Mechanics, Rapid City, SD., 549–555.
Hebib, R., Belhai, D. Alloul, B (2017) Estimation of uniaxial compressive strength of North Algeria sedimentary rocks using density, porosity, and Schmidt hardness, Arab. J. Geosci. 10: 383.
Hudson, J. A., Harrison, J. P (2000) Engineering rock mechanics, an introduction to the principles, Elsevier Science Ltd. pp 458.
ISRM (1981) Basic geotechnical description of rock masses, International Society of rock mechanics Commision on the classification of rock and masses. Int Rock Mech Min Sci Geomech., 18: 85-110.
ISRM (1981(b)) Suggested Methods. Rock characterization testing and monitoring, In: Brown ET, (Eds.) Oxford: Pergamon Press.
ISRM (2007) The Complete ISRM, Suggested Methods for Rock characterization testing and monitoring, International Society of rock mechanics.
Jamshidi, A., Nikudel, M. R., Khamehchiyan, M., Sahamieh, R. Z., Abdi, Y (2016) A correlation between P-wave velocity and Schmidt hardness with mechanical properties of travertine building stones. Arab. J. Geocsi., 9 (10): 568.
Kahraman, S (2001) Evaluation of simple methods for assessing the uniaxial compressive strength of rock, Int. J. Rock Mech. Min. Sci., 38: 981-994.
Kahraman, S., Fener, M., Gunaydin, O (2002) Predicting the Schmidt hammer values of in situ intact rock from core sample values, Int. J. Rock Mech. Min. Sci., 39: 395-399.
Katz, O., Reches, Z., Roegiers, J. C (2000) Evaluation of mechanical rock properties using a Schmidt Hammer, Int. J. Rock Mech. Min. Sci., 37: 723-728.
Kılıc, A. and Teymen, A (2008) Determination of mechanical properties of rocks using simple methods. Bull Eng. Geol. Environ., 67: 237–244.
Kiyoo, M (2007) Experimental Rock Mechanics, Taylor & Francis /Balkema, London, UK pp 380.
Morales, T., Uribe-Etxebarria, G., Uriarte, J. A., de Valderrama, I. F (2004) Probabilistic slope analysis state of play. Eng. Geol., 71: 343–362.
Rahimi Shahid, M., Hashemian, N. S (2021) Evaluation of Kriging method on estimation of Lugeon data. 39th National Congress and 4th International Congress of Earth Sciences, Tehran, Iran, 1-12.
Shalabi, F. I., Cording, E. J., Al-Hattamleh, O. H (2007). Estimation of rock engineering properties Using hardness tests. Eng. Geol., 90: 138–147.
Singh, R. N., Hassani, F. P., Elkington, P. A. S (1983) The application of strength and deformation index testing to the stability assessment of coal measures excavations. In: Proc. 24th US Symp. On Rock Mech. Texas A&M Univ. AEG, 599–609.
Teymen, A (2021) Statistical models for estimating the uniaxial compressive strength and elastic modulus of rocks from different hardness test methods, Heliyon 7. 15pp.
Yasar, E., Erdogan, Y) 2004) Estimation of rock physiomechanical properties using hardness methods, Eng. Geol., 71: 281-288.
Yilmaz, I., Sendir, H )2004) Correlation of Schmidt hardness with unconfined compressive strength and Young’s modulus in gypsum from Sivas, (Turkey). Eng. Geol., 66: 211-219. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 671 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 357 |