بررسی عمارت موسوم به «سپهر‌برین» در دشت سلطانیه براساس منابع تاریخی و اسناد تصویری

اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1367، تاریخ منتظم ناصرى‏. به‌تصحیح: محمداسماعیل رضوانى، ج. 3 تهران: دنیای کتاب.

- اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1374، چهل سال تاریخ ایران (المآثر و الا آثار). به تصحیح:‌ ایرج افشار، جلد 2. تهران: اساطیر.

- اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1367، مرآت البلدان‏. به تصحیح:‌ عبدالحسین نوایى و هاشم محدث، ج 1. تهران: دانشگاه تهران.

- اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1367، تاریخ منتظم ناصرى. به تصحیح:‌ محمداسماعیل رضوانى، ج 3، تهران: دنیاى کتاب‏.

- اعتمادالسلطنه، محمدحسن خان، 1357، صدر التواریخ‏. به تصحیح:‌ محمد مشیرى‏، تهران‏: روزبهان.

- الراوندى‏، محمد بن على بن سلیمان، 1364، راحة الصدور و آیة السرور در تاریخ آل سلجوق‏. به تصحیح: محمد اقبال و مجتبى مینوى‏، تهران: امیرکبیر.

- ادیب‌الممالک، عبدالعلی خان مراغه‌ای، 1349، دافع الغرور. به تصحیح: ایرج افشار، تهران: خوارزمی.

- تورنتن، لین، 1374، تصاویری از ایران (سفر کلنل ف. کلمباری به دربار شاه ایران 1249 تا 1265 هجری قمری). ترجمه‌ی مینا نوائی، تهران‏: دفتر پژوهش‌های فرهنگی.

- جهانگیر میرزا، 1384، تاریخ نو. به تصحیح: عباس اقبال آشتیانى، تهران: نشر علم‏.

- جوینى، علاءالدین عطا ملک بن بهاءالدین محمد بن محمد، 1385، تاریخ جهانگشاى جوینى‏. به تصحیح: محمد قزوینى‏، ج 1، تهران‏: انتشارات علمى و فرهنگى.

- حافظ ابرو، 1351، ذیل جامع التواریخ. به تصحیح: خان‌بابا بیانی، تهران: سلسله انتشارات انجمن آثار ملی.

- حسام‌السلطنه، سلطان مراد، 1389، «سفرنامه مکه، دلیل الانام فی سبیل زیارة بیت‌الله الحرام و القدس الشریف و مدینة الاسلام»، سفرنامه‌های حج قاجاری. ج 4، تهران: نشر علم.

- حسینی‌راد، عبدالمجید، 1384، شاهکارهای نگارگری ایران. تهران: موزه هنرهای معاصر.

- حسینی، معصومه، 1390، مطالعات برنامه آمایش استان زنجان، ج 5، زنجان: معاونت برنامه‌ریزی استانداری زنجان.

- خاورى، ‏میرزا فضل‌الله شیرازى، 1380، تاریخ ذو القرنین‏. به تصحیح: ناصر افشار فر، ج 2، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.

- خوئی، حمیدرضا؛ و گراوندپور، محمدرضا، 1385، «شرح معماری باغ تخت شیراز برپایه اسناد مصور و مکتوب». صفه، شماره‌ی 48، صص: 40-31.

- خورموجى‏، محمدجعفر، 1344، تاریخ قاجار، حقایق الاخبار ناصرى‏. به تصحیح: حسین خدیوجم‏، تهران: زوار.

- دلاواله، پیترو، 1384، سفرنامه پیترو دلاواله. ترجمه‌ی شعاع‌الدین شفا، تهران‏: شرکت انتشارات علمی فرهنگی‏.

- دیولافوا، ژن، 1332، ایران، کلده و شوش. به تصحیح: بهرام فره‌وشی، ترجمه‌ی علی‌محمد فره وشی، چاپ چهارم، تهران: دانشگاه تهران.

- راوندى‏، مرتضى، 1382، تاریخ اجتماعى ایران‏. ج 2، تهران: انتشارات نگاه.

- ژوبر، پیرامده، 1347، مسافرت در ارمنستان و ایران‏. ترجمه‌ی علی‌قلی اعتماد مقدم‏، تهران: بنیاد فرهنگ ایران.

- سررشته‌دار، میرزاعلی، 1380، «سفرنامه سررشته‌دار تبریز به تهران (۱۲۸۸ ه‍.ق.)». به تصحیح: ایرج افشار، جلد 1، دفتر تاریخ. تهران‏: بنیاد موقوفات محمود افشار، صص: ۱۱۰-۱۵۰.

- سودآور، ابوالعلا، 1380، هنرهای دربار ایران. ترجمه‌ی ناهید محمد شمیرانی، تهران: کارنگ.

- سلطان محمد میرزا، سیف‌الدوله، 1384، سفرنامه سیف‌الدوله معروف به سفر مکه. به تصحیح: علی‌اکبر خداپرست، تهران: نشر نی.

- شاردن، ژان، 1345، سیاحت‌نامه‌ی شاردن. ج. 7 تهران: امیرکبیر.

- شریف‌زاده، عبدالمجید، 1370، نامور نامه. به تصحیح: محمد ابوذری، تهران‏: وزارت فرهنگ و آموزش عالی، سازمان میراث فرهنگی کشور.

- شیبانی، زرین‌تاج، 1371، «طرح پی‌گردی و شناسانی برج مجموعه سلیمانیه کرج». فصلنامه علمی ترویجی اثر، شماره ۲۱، صص: ۶۶-۱۰۷.

- طباطبایی‌دیبا، میرزا نصرالله ناصر السلطنه، 1390، سفرنامه ناصری. به تصحیح: رسول جعفریان، تهران: کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی.

- ظهیری‌نیشابورى، ظهیرالدین، 1332، سلجوق نامه. تهران: کلاله خاور.

- عالی، ابوالفضل، 1384، «گزارش بررسی ابهر». اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان (منتشرنشده).

- عمرانی، حمیدرضا؛ و جیحانی، آتوسا، 1393، «قصر و باغ بانوی عظمی، بازشناسی یک باغ قاجاری در شرق اصفهان». فصلنامه علمی ترویجی اثر، شماره‌ی ۶۵، صص: ۳۳-۵۰.

- فرصت‌شیرازى، محمد نصیر بن جعفر، 1377، آثار عجم‏. به تصحیح: منصور رستگار فسایی، ج 2، تهران: امیرکبیر.

- فریزر، جیمز بیلی، 1362، سفرنامه فریزر معروف به سفر زمستانی جیمز بیلی فریزر. ترجمه‌ی منوچهر امیری، تهران: توس.

- فلاح‌فر، سعید، 1379، فرهنگ واژه‌های معماری سنتی ایران. تهران: ناشر مؤلف.

- فلاندن، اوژن، 1356، سفرنامه اوژن فلاندن به ایران. ترجمه‌ی حسین نور صادقی، تهران: اشراقی.

- فووریه، ژوانس، 1385، سه سال در دربار ایران‏. ترجمه‌ی عباس اقبال آشتیانى‏، تهران: نشر علم‏.

- فیودوروکف، بارون، 1372، سفرنامه بارون فیودورکورف. ترجمه‌ی اسکندر ذبیحیان، تهران: فکر روز.

- کاشانی، میرزا مهدی خان، 1361، سفرنامه مظفرالدین شاه به فرنگ. به تصحیح: علی دهباشی، تهران: فرزان.

- کرزن، جورج ناتانیل، 1349، ایران و قضیه ایران. ترجمه‌ی غلامعلی وحید مازندرانی، ج 1، تهران‏: انتشارات علمى و فرهنگى‏.

- کمپفر، انگلبرت، 1363، سفرنامه کمپفر. ترجمه‌ی کیکاووس جهانداری، تهران: شرکت سهامی انتشارات خوارزمی.

- کنبی، شیلا، 1386، عصر طلایی هنر ایران. ترجمه‌ی حسن افشار، تهران: مرکز.

- کنت دو سرسی، دوسرسیاتر، 1362، ایران در ۱۸۳۰- 1849 م (۱۲۵۵-۱۲۵۶ ه‍.ق.) سفارت فوق‌العاده کنت دو سرسی. ترجمه‌ی احسان اشراقی، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.

- کوتز بوئه، موریتس وان، 1348، مسافرت به ایران‏. ترجمه‌ی محمود هدایت‏، تهران: امیرکبیر.

- کوتز بوئه، موریتس وان، 1365، مسافرت به ایران دوره‌ی فتحعلی شاه قاجار (۱۸۱۷ م). ترجمه‌ی محمود هدایت، تهران: جاویدان.

- کیکاووس میرزا، 1395، سفرنامه مکه (مسالک السالکین)، [شانزده سفرنامه حج صفوی و قاجاری دیگر]. ج 10، تهران: نشر مورخ- نشر علم.

- گری، بازیل، 2535 (1355)، نگاهی به نگارگری ایران. ترجمه‌ی فیروز شیروان‌لو، تهران: توس.

- گروسی، فاضل خان راوی، بی‌تا، انجمن خاقان: (تذکره شاعران). نسخه‌ی خطی شماره‌ی 12902، ‌برگه‌ی 38، آرشیو کتابخانه مجلس شورای اسلامی.

- گونسالس دو کلاویخو، روى‏، 1384، سفرنامه کلاویخو. ترجمه‌ی مسعود رجب‌نیا، تهران‏: شرکت انتشارات علمی فرهنگی.

- مافى‏، حسین قلى خان نظام‌السلطنه، 1362، خاطرات و اسناد حسین‌قلی‌خانی نظام‏السلطنه مافی‏. به تصحیح: معصومه مافى، منصوره اتحادیه، سیروس سعدونیان و حمید رام‌پیشه‏، ج 10، تهران: نشر تاریخ ایران‏.

- مایدا، تادئوش، 1393، شاهکارهای هنر ایران در مجموعه‌ی لهستان. ترجمه‌ی مهدی مقیسه و داوود طبائی، تهران: متن.

- مروزی، محمدصادق خان (متخلص به هما)، بی‌تا، تاریخ جهان‌آرا. نسخه‌ی خطی شماره‌ی 10-7941، آرشیو کتابخانه‌ی مجلس شورای اسلامی.

- معتمدالدوله، فرهاد میرزا، 1366، سفرنامه فرهادمیرزا. به تصحیح: غلام‌رضا طباطبایى‌مجد، تهران: مؤسسه مطبوعاتى علمى.

- ملک‌آرا، سام بن محمدقلی، بی‌تا، سفرنامه چمن سلطانیه. نسخه‌ی خطی شماره‌ی 1188، آرشیو کتابخانه‌ی ملی ایران.

- مهاجری‌نژاد، عبدالرضا، 1388، «گزارش‌های کاوش‌های فصل اول جمعه مسجد، سلطانیه». آرشیو اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان زنجان (منتشر نشده).

- مهندس عبدالله، 1389، سفرنامه مهندس عبدالله. به تصحیح: سیروس آرین پور، تهران: کندوکاو.

- مهریار، محمد؛ کبیری، ‌احمد؛ و توحیدی، فائق؛ 1365، «بررسی و پیگردی مقدماتی: برج و باروی ارک شهر قدیم سلطانیه». مجله‌ی اثر، دوره‌ی 7، شماره‌ی 12، 13 و 14، صص: 209-264.

- موریه، جیمز، 1385، سفرنامه جیمز موریه. ترجمه‌ی ابوالقاسم سری، تهران: توس.

- ناصرالدین‏شاه قاجار، 1379، روزنامه خاطرات ناصرالدین‏شاه در سفر دوم فرنگستان‏. به تصحیح: فاطمه قاضی‌ها، تهران: سازمان اسناد ملى ایران.

- ناصرالدین‏شاه قاجار، 1371، روزنامه خاطرات ناصرالدین‏شاه در سفر سوم فرنگستان‏. به تصحیح: فاطمه قاضی‌ها و محمداسماعیل رضوانى‏، تهران: مؤسسه خدمات فرهنگى رسا.

- نظام العما تبریزی، محمد رفیع، 1388، «سفرنامه رضوی»، سفرنامه خطی فارسی. ج 3، تهران: نشر اختران.

- هدایت، رضا قلى‌خان، 1373، فهرس التواریخ‏، به تصحیح: عبدالحسین نوایى و میرهاشم محدث‏، تبریز: پژوهشگاه علوم انسانى و مطالعات فرهنگى.

- آرشیو سازمان نقشه‌برداری کشور.

- آرشیو کتابخانه‌ی گنبد سلطانیه.

- Alexander, J. E., 1827, Travels from India to England: Comprehending a Visit to the Burman Empire, and a Journey through Persia, Asia Minor, European Turkey, &c. in the Years 1825-26. London, Allen, and Company.

- Armstrong, T. B., 1831, Journal of Travels in the Seat of War, During the Last Two Campaigns of Russia and Turkey: Intended as an Itinerary Through the South of Russia, the Crimea, Georgia, and Through Persia, Koordistan, and Asia Minor, to Constantinople. With Map Expressly Drawn Up, and Illustrative of the Author’s Tour. A. , London, A. Seguin.

- Blair, Sh.. 2014, Text and Image in Medieval Persian Art. Edinburgh: Edinburgh University Press.

- Bakhtiar, K., 2004, “Palatial Towers of Nasir al-Din Shah”. Muqarnas 21: 33–43.

- Bassett, J., 1886, Persia: The Land of the Imams. A Narrative of Travel and Residence, 1871-1885. New York, Scribner.

- Benjamin, S. G. W., 1887, Persia and the Persians.London, Ticknor.

- Brydges, Sir Harford Jones. 1834. An Account of the Transactions of His Majesty’s Mission to the Court of Persia: In the Years 1807-11. London, J. Bohn.

- Johnson, J. (Lieut Col)., 1818, A Journey from India to England, Through Persia, Georgia, Russia, Poland, and Prussia, in the Year 1817. London, Longman.

- Drouville, G., 1825, Voyage en Perse, fait en 1812 et 1813. Paris, Masson et Yonet.

- Dubeux, L., 1841, La Perse. Paris, Firmin Didot.

- Eastwick, E. B., 1864, Journal of a Diplomate’s Three Years’ Residence in Persia. London, Smith, Elder and Company.

- Flandin, E., 1851, Voyage en Perse. Paris, Gide et J. Baudry.

- Gavin, H., 1972. “A Note on Sulṭaniyeh/Sulṭanabad in the Early Nineteenth Century.” Art and Archaeology Research Papers, Pp.89-98.

- Jaubert, P. A. É. P., 1821, Voyage en Arménie et en Perse: fait dans les années 1805 et 1806. Paris, chez Pélicier et Nepveu.

- Kleiss, V. W., 1997, “Bauten und Siedlungsplatze in der Umgebung von Soltaniyeh”. Archaeologische Mitteilungen aus Iran und Turan, 29: Pp. 341‑91.

- Kondo, N., 2013, “Between Tehran and Sultaniyya. Early Qajar Rulers and Their Itineraries” Turko-Mongol Rulers, Cities and City Life, (David Durand-Guédy) eds. Leiden, BRILL, 416–385.

- Kotzebue, M. V., 1820, Narrative of Journey into Persia: In the Suite of the Imperial Russian Embassy, in the Year 1817. Philadelphia, M. Carey and son.

- Melville, Ch., 1990, “The Itineraries of Sultan ضljeitü, 1304–16”. Iran 28 (1): 55–70.

- Price, W., 1825, Journal of the British Embassy to Persia; Embellished with Numerous Views Taken in India and Persia; Also a Dissertation Upon the Antiquities of Persepolis, Kingsbury, Parbury, and Allen.

- Scarce, J., 1991, “The Art of Eighteenth to Twentieth Century : Architecture, Ceramic, Metalwork”. The Cambridge History of Iran: from Nadir Shah to the Islamic Republic, ( P. Avery, G. Hambly, et C. Melville) eds, Cambridge, Cambridge University Press.

- Scarce, J. M., 2001, “The Architecture and Decoration of the Gulistan Palace: The Aims and Achievements of Fath ’Ali Shah (1797-1834) and Nasir al-Din Shah (1848-1896)”. Iranian Studies 34 (1/4): pp.103–16.

- Scarce, J.; Hillenbrand, C. & Bosworth, C. E., 1992, “The Royal Palaces of Qajar Dynasty, a Survey”, Political, Social, and Cultural Change Qajar Iran: 1800-1925, (Edmund Bosworth and Carole Hillenbrand) eds, California, Mazda Publishers, pp. 329–44.

- Stuart, Ch., 1854, Journal of a Residence in Northern Persia and the Adjacent Provinces of Turkey. London, Richard Bentley.

- Wolff, J., 1845, Narrative of a Mission to Bokhara: In the Years 1843-1845, to Ascertain the Fate of Colonel Stoddart and Captain Conolly. London, Harper & brothers.