
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 490 |
تعداد مقالات | 5,109 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,394,163 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,205,192 |
تأثیرپذیری شرح نهج البلاغه ابن ابیالحدید از قطبالدین راوندی | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 2، دوره 7، شماره 28، بهمن 1398، صفحه 23-38 اصل مقاله (713.78 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2019.17411.2133 | ||
نویسندگان | ||
سیدحمید موسوی* 1؛ مهدی مردانی(گلستانی)2 | ||
1دانشجوی دکتری تخصصی رشته علوم و معارف نهجالبلاغه، دانشگاه قرآن و حدیث (قم) | ||
2استادیار پژوهشکده علوم اسلامی، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی | ||
چکیده | ||
یکی از روشهای کارآمد در سنجش ارزش یک اثر علمی، بررسی میزان تأثیرپذیری آثار پسین از آن است. این تأثیرپذیری هم به جهت شخصیت مؤلف و هم به جهت محتوای تألیف قابلپیگیری است. منهاجالبراعه فی شرح نهجالبلاغه اثر قطبالدین راوندی، شرحی کهن و روشمند است و از مهمترین شروح نهجالبلاغه محسوب میشود. مطالعه شروحی که پسازاین شرح نگاشته شده است روشن میسازد که جایگاه علمی مؤلف و تألیف، بر شارحان پسین نهجالبلاغه تأثیر فراوانی داشته است. ازجمله شروحی که این تأثیرپذیری در آن بسامد بالایی داشته است، شرح نهجالبلاغه ابن ابیالحدید معتزلی است که ضمن تأثیرپذیری از شخصیت علمی قطبالدین راوندی، از روش و محتوای شرحنگاری وی نیز متأثّر بوده است. این تأثیرپذیری به دو گونه تائید آرای راوندی و نقد نظرات وی در شرح ابن ابیالحدید انعکاس یافته و بیشتر در دامنه موضوعاتی نظیر ادبی، تاریخی و تحلیلی ظهور داشته است. اصلیترین زمینههای رویکرد انتقادی شارح معتزلی نیز روحیه نقدگرایی در عصر شارح، مذهب و باورهای کلامی وی و نیز تخصص و توانایی علمی او بوده است. | ||
کلیدواژهها | ||
منهاجالبراعه راوندی؛ ابن ابیالحدید؛ شرح نهجالبلاغه؛ رویکرد انتقادی؛ تأثیرگذاری | ||
مراجع | ||
- ابنابیالحدید، عزالدین ابوحامد. (1337). شرح نهجالبلاغة. مصحح: محمّد ابوالفضل ابراهیم. قم: مکتبة آیةالله المرعشی العامة. - ابناثیر، علی بن محمد. (1409ق). أُسد الغابه فی معرفه الصحابه. بیروت: دارالفکر. - ابناثیر، مبارک بن محمد. (1367). النهایه فی غریب الحدیث و الأثر، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. - ابن شبّه النمیری، ابوزید عمر. (1410ق). تاریخ المدینه المنوره. تحقیق فهیم محمد شلتوت، قم: دارالفکر. - ابن عبدالبر، یوسف بن عبدالله. (1412ق). الإستیعاب فی معرفه الأصحاب. تحقیق علی محمد بجاوی، بیروت: دارالجیل. - ابن فارس، احمد بن فارس. (1404 ق). مقاییس اللغه. تصحیح محمد عبدالسلام هارون، قم: مکتب الاعلام الاسلامی. - ابن قتیبه دینوری، عبدالله بن مسلم. (1410 ق). الإمامه و السیاسه. تحقیق علی شیری، بیروت: دارالأضواء. - ابن کثیر الدمشقی، اسماعیل بن عمر. (1407 ق). البدایه و النهایه، بیروت: دارالفکر. - ابن منظور، محمد بن مکرم. (1414 ق). لسان العرب. بیروت: دارصادر. - ابن میثم، میثم بن علی. (1362). مصباح السالکین. بیجا، تهران: نشر الکتاب. - ابو نعیم، احمد بن عبدالله. (1422 ق). معرفه الصحابه. بیروت: دارالکتب العلمیه. - ازهری، محمد بن احمد. (1421 ق). تهذیب اللغه. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. - آصف فکرت، محمد. (1416 ق). «ابنابیالحدید». دائره المعارف الإسلامیه الکبری، تهران: مرکز دائره المعارف بزرگ اسلامی. - بلاذری، احمد بن یحیی. (1417 ق). أنساب الأشراف. تحقیق سهیل زرکار و ریاض زرکلی، بیروت: دارالفکر. - جوهری، اسماعیل بنحماد. (1376). تاج اللغة و صحاح العربیة. محقق احمد عبدالغفور عطار. بیروت: دارالعلم للملایین. - خویی، میرزا حبیب الله. (1358). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. چاپ چهارم. تهران: مکتبة الإسلامیة. - راغب اصفهانی، حسین بن محمد. (1412 ق). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دارالقلم. - راوندی، قطبالدین. (1406 ق). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة. قم: مکتبة آیة الله المرعشی العامة. - سید رضی، محمّد بنحسین. (بیتا). نهجالبلاغة. تصحیح: صبحی صالح. قم: مؤسسة دارالهجره. - شوشتری، محمدتقی. (1376). بهج الصباغه. تهران: انتشارات امیرکبیر. - طباطبایی، عبدالعزیز. (1414 ق). «فی رحاب نهجالبلاغة: نهجالبلاغة عبر القرون». تراثنا، السنة التاسعة، العددان 2 و 3، 154-188. - طبری، محمدبنجریر. (1387 ق). تاریخ الأمم و الملوک. تحقیق محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: دارالتراث. - فاخوری، حنا. ( 1383ق). تاریخ الأدب العربی. تهران: انتشارات توس. - فؤادیان، محمدحسن و علیاکبر فراتی. (1387). «النقد اللغوی فی شرح ابن ابیالحدید لنهجالبلاغه». مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه تهران، ش 3-185، 65-85. - فیّومی، احمد بن محمد. (1414ق). المصباح المنیر فی غریب الشرح الکبیر للرافعی. قم: مؤسسه دارالهجره. - مجلسی، محمدباقر. (1366). شرح نهجالبلاغه المقتطف من بحارالأنوار. تهران: سازمان چاپ و نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 555 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 505 |