
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,947 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,385 |
نگاهی به حیات اجتماعی شهر باستانی سیمره از شکلگیری تا فروپاشی1 | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقاله 9، دوره 9، شماره 22، آذر 1398، صفحه 163-180 اصل مقاله (1.04 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nbsh.2019.5986.1249 | ||
نویسندگان | ||
محسن سعادتی* 1؛ حسین ناصری صومعه2 | ||
1دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تربیتمدرس؛ و کارشناس مرکز باستانشناسی اداره کل میراثفرهنگی استان تهران. | ||
2دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تربیتمدرس. | ||
چکیده | ||
منطقهی ایلام از جمله مناطقی است که در زمینهی آثار باستانی، بناهای درخورتوجهی را از نظر پراکندگی و تعدد بیشمار این آثار، در خود جای داده که نشاندهندهی اهمیت موقعیت سوقالجیشی آن در طول تاریخ است. از جملهی این آثار شهرهای باستانی بوده که تاکنون برروی آنها بررسی علمی و باستانشناسانه صورت نگرفته و بهصورت ناشناخته باقیمانده است. از جملهی این شهرها، شهر باستانی سیمرهی درهشهر است که با توجه به کاوشهایی که طی سالهای اخیر در آن انجام گرفت، دادههای باستانشناختی آن اطلاعات ارزشمندی را در اختیار پژوهشگران قرار داد. دادههای باستانشناسی ضمن تأیید اطلاعات تاریخی از تداوم حیات این شهر از دورهی ساسانی تا قرون اولیهی اسلامی حکایت دارند. در اینجا با مطالعهی دادههای باستاݣݣنشناسی و مطابقت آنها با دادههای تاریخی و زمینشناسی که تاریخی را برای فروپاشی این شهر باستانی که بیشتر مورخان به اوج آن اشاره کردهاند، پرداخته خواهد شد. هدف از انجام این پژوهش، بررسی تحولات شکلگیری سیمره و تغییرات احتمالی که در طول تأسیس این شهر رخداده و همچنین علت اصلی نابودی این شهر با توجه به دادههای قابلدسترس، اعم از: اطلاعات زمینشناسی، متون تاریخی و جغرافیایی و دادههای باستانشناسی میباشد. در این پژوهش، دادهها به دو روش میدانی و کتابخانهای گردآوری شده و پژوهش به روش توصیفیِ تاریخی-تحلیلی صورتگرفته است. برهمین اساس، دو پرسش مطرح میشود: وضعیت سکونت در شهر سیمره چگونه است و به چه زمانی میرسد؟ باوجود اهمیت و موقعیت جغرافیایی سیمره، با توجه به اطلاعات زمینشناسی، متون تاریخی و جغرافیایی و دادههای باستانشناسی، علت اصلی متروکشدن سیمره چیست؟ بهطور کلی مشخص گردید که شهری با اینچنین بستر جغرافیایی و تاریخی معتبر، به ناگاه متروکشده است. در نتیجه، برمبنای متون تاریخی و جغرافیایی، دادههای باستانشناسی و اطلاعات زمینشناسی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و مشخص گردید که شهر در قرون اولیهی اسلامی در سال 258 هـ.ق. در اثر زلزلهای بهصورت کلی ویران و نابود میشود. | ||
کلیدواژهها | ||
استان ایلام؛ شهر باستانی سیمره؛ شکلگیری؛ فروپاشی | ||
مراجع | ||
ابناثیر، عزالدین، 1374، تاریخ کامل. ترجمهی محمدحسین روحانی، تهران: انتشارات اساطیر. - ابنحوقل، 1345، صورةالارض. ترجمهی جواد شعار، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران. -ابنرسته، ابو علی احمد بن عمر الفارسی الاصفهانی، 1365، الاعلاقالنفسیه. ترجمه و تعلیق: حسین قرهچانلو، تهران: نشر امیرکبیر. -ابنفقیه، 1379، البلدان. بیروت: عالمالکتاب. -اشمیت. اریک، 1376، پرواز بر فراز شهرهای باستانی ایران. ترجمهی آرمان شیشهگر، تهران: نشر سازمان میراثفرهنگی (پژوهشگاه). - اصطخری، ابواسحاق ابراهیم، 1368، مسالک الممالک. بهاهتمام: ایرج افشار، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. -البلاذری، احمد بن یحیی، 1337، فتوح البلدان. ترجمهی آذرتاش آذرنوش، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ. -اهلرز، اکارت، 1372، مبانی یک کشور شناسی جغرافیایی. ترجمهی محمدتقی رهنمائی، تهران: مؤسسهی جغرافیایی و کارتوگرافی سحاب. -حموی، یاقوت، 1380، معجمالبلدان. ترجمهی علینقی منزوی، جلد 1، تهران: انتشارات علمی فرهنگی. -دمورگان، ژاک، 1339، جغرافیای غرب ایران. ترجمهی کاظم ودیعی، تبریز: انتشارات چهر. -دینوری، ابوحنیفه احمد بن داود، 1364، اخبارالطول. ترجمهی محمود مهدویدامغانی، تهران: نشرنی. - راولینسون، سر هنری، 1362، گذر از ذهاب به خوزستان. ترجمهی سکندر اماناللهی بهاروند، تهران: انتشارات آگاه. -سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، 1355، نقشهی توپوگرافی 000/50: 1 پلدختر، برگ 5556-III از سری 753-K، تهران. -سعادتی، محسن، 1393، «ویژگیهای شهرسازی دوران تاریخی استان ایلام، مکانیزم گذر از دوران تاریخی به دوران اسلامی». پایاننامهی کارشناسیارشد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران، تهران. -شایان، سیاوش، 1383، «شواهد ژئومورفولوژی در سنسنجی زمینلغزهی بزرگ سیمره زاگرس، جنوبغرب ایران». فصلنامه علوم انسانی مدرس، دورهی هشتم، شمارهی 1، صص: 70-45. -شرفی، سیامک؛ و صادقیراد، مسعود، 1394، «تأثیر پیادمدهای محیطی ابر زمین لغزش جهان بر زیستگاههای باستانی». مجله پیام باستانشناس، سال دوازدهم، شمارهی بیست و سوم، صص: 22-1. -طبری، محمد بن جریر طبری، 1353، تاریخ الرسل الملوک. ترجمهی ابوالقاسم پاینده، تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ. - فیضی، مهسا؛ فیضی، نسیم و حیدریباباکمال، یدالله، 1391، «بررسی تأثیر جریانهای فرهنگی حاکمبر شکل گیری نمونهی سفالهای صدر اسلام سیمره؛ نمونهی موردی سفالهای بدون لعاب». نشریه پژوهشهای باستانشناسی ایران، شمارهی سوم، دورهی دوم، صص: 152-131. -لسترنج، گای، 1337، جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی. ترجمهی محمود عرفان، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - لکپور، سیمین، 1384، «بررسی تاریخی درهشهر بر مبنای یافتههای باستان شناختی و متون تاریخی». سومین کنگره تاریخ معماری و شهرسازی ایران، گردآوری باقر آیتالله شیرازی، تهران: انتشارات میراثفرهنگی و گردشگری. - لکپور، سیمین، 1389، کاوشها و پژوهشهای باستانشناسی درهشهر (سیمره). تهران: نشر پازینه. -محمودیان، حبیبالله، 1388، راهها و معابر باستانی غرب زاگرس. ایلام: انتشارات سبز پویش. - مستوفی، حمدالله، 1331، نزهةالقلوب. به سعی و اهتمام: لسترنج، لیدن. -مسعودی، علیبن الحسین، 1349، التنبیه الاشراف. ترجمهی ابوالقاسم پاینده، تهران: نشر علمی و فرهنگی. -مسکویه، ابو علی، 1375، تجارب الامم. تحقیق و ترجمهی ابوالقاسم امامی، تهران: نشر سروش - مقدسی، ابوعبدالله محمد بن احمد، 1361، احسن التقاسیم فی معرفت الاقالیم. تنظیم: علینقی منزوی، تهران: شرکت مولفان و مترجمان ایران. -یعقوبی، احمد بن ابی یقعوب، 1356، تاریخ یعقوبی. ترجمهی محمدابراهیم آیتی، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب.
-Azarnoush, M., 1994, The Sasanian Manor, House at Hajiabad, Iran.Monography di Mesopotamia III, Florance, Firenze Case Editrice letter. -Bloom, A. L., 1978, Geomorphology, A Systematic Analysis of late cenizoic landfroms. New Jersey: Prentice Hall, Inc. - De Morgan, 1896, Mission Scienttifique en Parse'. Recherché, Archaeologiques, vol. IV, Paris. -Fisher, W. B., 1968, The Cambridge History of Iran. The land of Iran, Vol.1, U.K.: Oxford University Press. -Huber. H., 1975, Geological map of Iran. Sheet No 4, and South-West Iran. 1:1/000/000. Oil Service Co, of Iran 1td. - Keal, E. J., 1982, “The Qaleh Yazdigird Pottery, Journal of the British”. Institute Persian Studies, London, vol. xx. pp 51-72. - Thompson, D., 1976, Stucco from Chal Tarkhan- Eshqabad, Near Rayy. Aris and Phillips LTD, London. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 505 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,495 |