
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,922 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,371 |
سیمای «دیگری» در سخنان امام علی(ع) | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 3، دوره 7، شماره 26، شهریور 1398، صفحه 35-50 اصل مقاله (656.19 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2019.15317.1978 | ||
نویسنده | ||
رمضان رضائی* | ||
استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | ||
چکیده | ||
از نظر فلاسفه، شناخت فرد بهخاطر چندبعدی بودن آن، تنها از طریق مطالعة جنبههای شخصیتی وی حاصل نمیشود؛ بلکه لازم است ساحتهای دیگر از جمله ارتباط با سایر انسانها نیز لحاظ شود. اینجا بود که مفهوم «خود» و «دیگری یا دیگر بودگی» در فلسفه مطرح شد. این مفهوم بهوسیله باختین از فلسفه وارد ادبیات شد. وی در ادبیات طرح مباحثی چون دیگری، گفتگو و غیره را در بازخوانی متون گـذشته مؤث«ر میدانست. نهجالبلاغه یکی از همین متنهایی است که اتفاقاً گفتگو در آن نقش زیادی دارد. بهبیاندیگر قسمت عمدة نهجالبلاغه گفتگوی امام با مردم است که در جهت پاسخ به پرسشی یا در واکنش به امری و یا غیر اینها ایراد شده است و همة اینها در جهت افق مفهومی شنونده قرار دارد. یافتههای این جستار بیانگر آن است که دیگری برای امام، گروههای مختلف مردم از قبیل نزدیکان، حاکمان، منافقان، دشمنان و غیره هستند که از موضع امام در قبال هریک از آنها «من/ خود» متعالی امام برای شنوده و خواننده مشخص میگردد. حال سؤال اصلی این است که «دیگری یا دیگران» در کلام امام چگونه نمود پیدا کرده است؟ برای پاسخ به این پرسش از شیوة تحلیلی ـ توصیفی با تکیه بر مطالعة اسنادی بهره برده و در تجزیهوتحلیل اطلاعات از روش تحلیل محتوا استفاده شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
امام علی(ع)؛ نهجالبلاغه؛ باختین؛ خود و دیگری؛ فلسفه و ادبیات | ||
مراجع | ||
- ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد بن خلدون. (1363). العبر تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالمحمد آیتی، تهران: مؤسسه تحقیقات فرهنگی. - ابن عساکر. (1975). الامام علی بن ابیطالب(ع)، (من تاریخ مدینة دمشق)، تحقیق الشیخ محمدباقر المحمودی، بیروت: دارالتعارف للمطبوعات. - اسلامی، نوح. (1394). تجلیات «الأنا و الآخر» فی روایتی الحب فی المنفی و واحة الغروب لبهاء طاهر، پایاننامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی کبری روشنفکر، دانشگاه تربیت مدرس. - انصاری، منصور. (1384). دموکراسیگفتگویی، تهران: مرکز. - باختین، میخاییل. (1387). تخیل مکالمهای، ترجمه رویا پورآذر، تهران: نشر نی. - ----------. (1387). تخیلمکالمهای:جستارهاییدربارهرمان، ترجمه رویا پورآذر، تهران: نی. - بحرانی، ابن میثم. (1370). شرح نهجالبلاغه، ترجمه محمد صادق عارف و همکاران، مشهد: آستان قدس. - پوینده، محمدجعفر. (۱۳۷۳). سودایمکالمه،خندهوآزادی، تهران: آرست. - تودوروف، تزوتان. (1377). منطقگفتگوییمیخاییلباختین، ترجمه داریوش کریمی، تهران: مرکز. - جعفری، محمد تقی. (1380). ترجمه و تفسیر نهجالبلاغه، تهران: دفتر فرهنگ اسلامی. - جهانبگلو، رامین. (1380) تفاوت و تساهل، تهران: مرکز. - سارتر، ژان پل. (1353). هستیونیستی، ترجمه عنایتالله شکیباپور، تهران: شهریار. - صلواتی، محمود. (1379). جمود و خشونت، تهران: مرکز. - الطبری، محمد بن جریر. (1989). تاریخ الطبری، بیروت: مؤسسة الاعلمی للمطبوعات. - فارابی، ابونصر. (1385). سیاستمدینه، ترجمه سبحانی جعفر، تهران: انجمن فلسفه ایران. - فاستر مایکل. (1382). خداونداناندیشهسیاسی، ترجمه جواد شیخالاسلامی، تهران: امیرکبیر. - نصر، حسین. (1379). سهحکیممسلمان، ترجمه احمد آرام، تهران: کتابهای جیبی. - هایدگر، مارتین. (1386). وجودوزمان، ترجمه محمود نوالی، تبریز: دانشگاه تبریز. - اطهاری نیک عزم، مرضیه. (1394). «تحلیل نشانه شناختی «من و دیگری» در گفتمان پل والری»، مجله پژوهش ادبیات معاصر جهان، 20(2)، 181-198. - عظیمی، حسین و علیا، مسعود. (1393). «نسبت متن و صدای دیگری در اندیشه باختین»، مجله کیمیای هنر، 13، 7-16. - مقدوری خوبنما، سارا و مصطفوی، شمسالملوک. (1394). «مفهوم دیگری در فلسفه یاسپرس»، مجله جستارهای فلسفی، شماره 27، 129-154. - موسوی، سید محمد. (1396)، «رابطه اخلاق و سیاست در نهجالبلاغه»، فصلنامه صهبای نور، 2(2)، 85-100. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 636 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 509 |