آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,052 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,296,988 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,139,830 |
حس مکان در مساجد براساس مطالعه تطبیقی شکل و مکان ساخت فخر و مدین در مساجد تاریخی | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقاله 10، دوره 9، شماره 20، خرداد 1398، صفحه 165-182 اصل مقاله (857.4 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nbsh.2019.16867.1782 | ||
| نویسندگان | ||
| احد نژاد ابراهیمی* 1؛ محیا توران پور2 | ||
| 1دانشیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| 2دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی معماری اسلامی دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز | ||
| چکیده | ||
| فخر و مدین از عناصر معماری بومی ایران بوده که جایگاه ویژه‌ای در گونه‌های مختلف معماری ایرانی داشته است. این عنصر از گذشته تا به امروز در معماری کاربرد داشته و فن و روشی در چینش مصالح به‌خصوص آجر است؛ معماران از این فن برای ایجاد سایه و روشن جهت زیبایی بصری و همچنین جلب نگاه به سمت نمای بنا بهره برده‌اند؛ پژوهش‌های معماری انجام‌یافته نیز به شکل و ظاهر این فن توجه کرده‌اند و سایر جنبه‌های این عنصر، مغفول واقع شده‌اند؛ مسئله‌ی اصلی پژوهش حاضر این است که فخر و مدین در کنار تزئینی بودن، چه راهکاری برای ایجاد حس مکان در بناهای تاریخی ایرانی-اسلامی ایجاد کرده است؟ برای پاسخ، نیاز به شناخت تغییرات این عنصر در زمان و مکان استفاده آن بوده تا بتوان آن‌را به‌عنوان عنصری در جهت ایجاد حس مکان موردمطالعه قرارداد؛ برای تدقیق موضوع، مسجد به‌عنوان نمونه‌ی مطالعاتی انتخاب گردید و علت اصلی آن نیز وجود بناهایی از دوره‌های مختلف تاریخی است؛ همچنین این موضوع در سایر گونه‌های معماری کمتر موردتوجه بوده است. این تحقیق با روش تطبیقی و تعیین محورهای معین برای سنجیدن نمونه‌های موردمطالعه، صورت گرفته است. تحلیل تطبیقی به معنای توصیف و تبیین مشابهت‌ها و تفاوت‌های شرایط یا پیامدها پدیده‌ها براساس فرهنگ و سنت‌های رایج می‌باشد. اطلاعات موردنیاز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای و پیمایش‌های میدانی جمع‌آوری شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد فخر و مدین به‌عنوان یک عنصر معماری، ابتدا جنبه‌ی کاربردی داشته است. از شاخصه‌های اصلی که براساس آن‌ها فخر و مدین موردتوجه معماران بوده می‌توان به: امنیت، محرمیت، آسایش حرارتی و تهویه و زیبایی، تعامل بصری، نوررسانی اشاره نمود. در دوره‌های مختلف تاریخی با بروز تحولات در مسائل سیاسی و همین‌طور اعتقادی، فخر و مدین نیز دستخوش تغییر شده است؛ اما این عنصر در فواصل مختلف تاریخی در به‌وجود آمدن حس مکان در افراد و ایجاد تجربه حسی و عاطفی مؤثر بوده و باعث خاطره‌سازی و ایجاد تصاویر ذهنی در افراد می‌شده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| فخر و مدین؛ معماری مسجد؛ حس مکان مسجد؛ معماری ایرانی-اسلامی | ||
| مراجع | ||
|
- Montgomery, J., 1998, “Making a city: Urbanity, vitality and urban Design”. Urban Design, No. 1, 93-115. - Relph, F. 1976, Place and Plucelessness. Pion, London - Shamai, Sh. & Qazrin, I., 1991, “Sense of Place: an Empirical Measurement”. Geofmm, Vol. 22, No. 3, PP. 347-358. - Cross, J., 2001, What is “sense of place”? Paper presented at The Twelfth Headwaters Conference, Western State College, November 2–4. - Najafi, M. & Kamal Bin Mohd Shariff, M., 2011, “The Concept of Place and Sense of Place In Architectural Studies”, International Journal of Humanities and Social Sciences Vol:5, No: 8, Pp.1054-1060. - Seamon, D. & Sowers, J., 2008, “Place and Placessness, Edward Relph”, Key Texts in Human Geography, Pp: 43-51. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,073 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,254 |
||