
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,910 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,366 |
حفظ زیباشناسی مبتنی بر تفسیرپذیری استعاره در فرآیند ترجمه (بررسی تطبیقی روشهای نیومارک در استعارههای خطبة شقشقیه) | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 4، دوره 7، شماره 25، خرداد 1398، صفحه 61-80 اصل مقاله (791.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2019.17374.2131 | ||
نویسندگان | ||
نوذر عباسی1؛ بهنوش اصغری* 2؛ محمود خورسندی3؛ علی ضیغمی2 | ||
1دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سمنان | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سمنان | ||
3دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه سمنان | ||
چکیده | ||
از بارزترین وجوه زیباشناختی استعاره، قابلیت «تفسیرپذیری» در آن است. مراد از تفسیرپذیری، خاصیتی است که بهموجب آن، امکان مشارکت خواننده در تکمیل معنا و تصویر استعاره و در نتیجه تعامل او با نویسنده فراهم میشود. این ویژگیِ استعاره در متونی همچون خطبههای نهجالبلاغه نمود بیشتری دارد، زیرا اولین مشخصة متون خطابی، ارتباط نویسنده با خواننده است. نویسنده با بهرهگیری از ابزارهایی همچون استعاره تلاش میکند تا خواننده را بهسوی انجام عملی که شناخت لازم را دربارة آن عمل به او ارائه کرده، برانگیزد. ازاینرو، در فرایند ترجمة متون خطابی، حفظ جنبة زیباشناختی استعاره، یک امر ضروری و البته شرط مقبولیت ترجمه بهحساب میآید. پژوهش حاضر با تکیه بر روش توصیفی ـ تحلیلی و با استناد به راهبردهای هفتگانة نیومارک، ترجمة استعاره را در خطبة سوم نهجالبلاغه و در سه ترجمة شهیدی، دشتی و گرمارودی مورد بررسی قرار داده است. برآیند این پژوهش نشان میدهد که برای حفظ زیباشناسی مبتنی بر تفسیرپذیری استعاره، روشهایی مناسب است که محصول استعاریتری ارائه میدهند. بدینترتیب که ترجمة تحتاللفظی (برای استعارهای که بنا بر تصورات و تجربیات تقریباً مشترک میان دو زبان بنا شده باشد)، ترجمه به استعارهای همسان و برابر (برای استعارة فرهنگبنیاد که دامنة زیباشناختی آن از محدودة گویشوران زبان مبدأ تجاوز نمیکند) و ترجمه به تشبیه (برای مترجمی که توان جستن یا ساختن استعارهای برابر را ندارد) پیشنهاد میشود. نتایج ارزیابی عملکرد مترجمان حاکی از آن است که گرمارودی بهدلیل بیشترین استفادة صحیح و مناسب از روشهای اوّل تا سوّم نیومارک، در حفظ تفسیرپذیری استعاره موفقیت بیشتری داشته است. | ||
کلیدواژهها | ||
پیتر نیومارک؛ ترجمة نهجالبلاغه؛ ترجمة استعاره؛ تفسیرپذیری استعاره؛ تعادل زیباشناختی | ||
مراجع | ||
- ابنابیالحدید، عزّالدین ابوحامد. (1337). شرح نهجالبلاغه. المجلد الأوّل. الطبعه الأولى. قم: مکتبه آیه الله المرعشی النجفی العامه. - ابنمنظور. (1998). لسان العرب. المحققون: عبدالله علی الکبیر. محمد أحمد حسب الله. هاشم محمد الشاذلی. القاهرة: دارالمعارف. - ادیبیمهر، محمد. (1386). تحلیل ارکان استعارههای پیچیدة نهجالبلاغه. چاپ اول. تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - امانی، رضا و شادمان، یسرا. (1391). «چگونگی معادلیابی استعارههای قرآنی در فرایند ترجمه». مجلة مطالعات قرآن و حدیث، سال پنجم، شمارة دوم، 139-168. - انصاریان، على. (1408). شرح نهجالبلاغة المقتطف من بحار الأنوار للعلامة مجلسی. الطبعة الأولى، طهران: وزارة الثقافة و الإرشاد الإسلامی. - بحرانی، علیبنمیثم. (1403). شرح نهجالبلاغه. المجلد الأول. الطبعه الثانیه. مکتب نشر الکتاب. - برانیمه، حبیب. (1389). بررسی روششناسی ترجمة استعاره در خطبههای بیستم تا پنجاهم نهجالبلاغه از سه ترجمة آقایان فیض الاسلام. شهیدی و دشتی. استاد راهنما: حیدر محلاتی. دانشگاه قم. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. پایاننامه کارشناسی ارشد رشتة زبان و ادبیات عربی. - پراندوجی، نعیمه و محتشم. معصومه (1397). «استعارههای شناختی و تأثیر آن در ترجمة نهجالبلاغه (مطالعة موردی خطبة جهاد در ترجمههای شهیدی و فیضالاسلام)». دو فصلنامة پژوهشهای ترجمه در زبان و ادبیّات عربی.دورة 8، شمارة 18، 9-38. - پورابراهیم، شیرین (1395). «بررسی روشهای ترجمة استعارههای مبتنی بر طرحوارة حرکتی در نهجالبلاغه». فصلنامة پژوهشنامه نهجالبلاغه، سال چهارم، شمارة 14، 35-54. - الجرجانی، عبدالقاهر. (1987). دلائل الإعجاز. تحقیق السید محمد رشید رضا. بیروت: دارالمعرفة. - جعفری، یعقوب. (1382). «استعاره در قرآن و دشواری ترجمة آن». مجلة ترجمان وحی. سال هفتم، شمارة دوم، 39-55. - جواری، محمدحسین و حمیدی کندول، احد. (1386). «سیر نظریههای ادبی معطوف به خواننده در قرن بیستم». مجلة ادب پژوهی. شمارة سوم، 143-176. - حافظ، شمسالدین محمد. (1368). دیوان حافظ. تصحیح دکتر محمد غنی و دکتر محمد قزوینی. تهران: نشر اساطیر. - حدادی، محمود. (1384). مبانی ترجمه، چاپ اوّل، تهران: انتشارات رهنما. - الحسینی الشیرازی، السید محمد. (2002). توضیح نهجالبلاغة. الطبعة الأولى. بیروت: دارالعلوم للتحقیق و الطباعة و النشر و التوزیع. - خزاعیفرید، علی. (1394). «تعادل زیباشناختی در ترجمة متون ادبی». فصلنامه مترجم. سال 24. شمارة پنجاه و هفتم، 3-14. - دشتی، محمد. (1379). ترجمة نهجالبلاغه. چاپ اوّل. قم: مؤسسه انتشارات مشهور. - دلیل، ژان. (1384). تحلیل کلام روشی برای ترجمه: نظریه و کاربرد. ترجمة اسماعیل فقیه. تهران: رهنما. - دهخدا، علیاکبر. (1361). لغتنامه، زیر نظر دکتر محمد معین تهران: چاپخانة وزارت ارشاد اسلامی. - شهیدی، سید جعفر. (1378). ترجمة نهجالبلاغه. چاپ چهاردهم. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. - صفوی، کوروش. (1396). استعاره. تهران: نشر علمی. - صفینژاد و دیگران. (1393). «تعادل زیباشناختی در ترجمة متون ادبی از منظر زیباشناسی دریافت». فصلنامه مطالعات زبان و ترجمه. شماره چهارم، 69-90. - عبده، محمد. (د.ت). شرح نهجالبلاغة. القاهرة: مطبعة الاستقامة. - الفاضلی، محمد. (1365). دراسة ونقد فی مسائل بلاغیة هامة، الطبعة الأولى، طهران: معهد الدراسات والأبحاث الثقافیة. - فیروزآبادی، محمدبن یعقوب. (1415). القاموسالمحیط. المجلد الثالث. بیروت: دارالکتب العلمیة. - مدرّس وحید، احمد. (بیتا). شرح نهجالبلاغه. ج 1. قم: نشر خیّام. - مکارم شیرازی، ناصر. (1375). پیام امام امیرالمومنین (ع): شرح تازه و جامعی بر نهجالبلاغه. چاپ اول، تهران: دارالکتب العلمیة. - موسوی گرمارودی، سید علی. (1394). ترجمة نهجالبلاغه. چاپ اول. تهران: نشر قدیانی. - الموسوی، سید عباس علی. (1418). شرح نهجالبلاغة. بیروت: دارالرسول الأکرم. - نیومارک، پیتر. (1390). دورة آموزش فنون ترجمه. مترجم: منصور فهیم و سعید سبزیان. چاپ دوّم. تهران: انتشارات رهنما. - وفائی، کاظم. (1389). بررسی روششناسی ترجمة استعاره در خطبههای اول تا بیستم نهجالبلاغه از سه ترجمة آقایان فیض الاسلام. شهیدی و دشتی. استاد راهنما: سید محمدرضی مصطفوینیا. دانشگاه قم. دانشکده ادبیات و علوم انسانی. پایاننامه کارشناسی ارشد رشتة زبان و ادبیات عربی. - Newmark, P. (1988). A textbook of Translation, Pergamon Press, Oxford.
- Peng, W. (2011). Lin Shu`s translation of Uncle Tom`s Cabin from the perspective of aesthetics of reception. An M.A thesis in Changsha University of science and technology.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 595 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 549 |