
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 490 |
تعداد مقالات | 5,109 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,394,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,205,181 |
تبیان بیان در کلامِ امام همام از نگاه شارحِ تامّ | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 2، دوره 6، شماره 24، اسفند 1397، صفحه 21-34 اصل مقاله (481.63 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2018.17175.2107 | ||
نویسندگان | ||
مهرداد آقائی* 1؛ محمدرضا شادمنامن2؛ ظریفه نورانی3 | ||
1استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه محقق اردبیلی | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران | ||
3دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی، واحد خلخال، دانشگاه آزاد اسلامی، خلخال، ایران | ||
چکیده | ||
این پژوهش بر آن است تا با واکاوی نهجالبلاغه دو آرایۀ بلاغی تشبیه و استعاره را که در این عرصه از بسامد بسیار بالایی برخوردار است، مورد بررسی و تحقیق قرار داده و بارقهای از سخنوری را در قالب مطالبی کوتاه ارائه دهد؛ چرا که به نظر بسیاری از پژوهندگان نهجالبلاغه، اولین دیدگاهی که باید از آن به نهجالبلاغه نگریسته شود، جلوههای بلاغت و کرانههای بدیع و خیرهکنندهای است که به زیور هنر و سخنآرائی آراسته شده است. تشبیهات بلیغ و زیبا، ترکیب واژگان و جملات متنوع با رنگآمیزیهای مختلف، طرحهای ابتکاری و چینش دقیق، وسعت و عمق معنا، هماهنگی متناظر و متقارن و موسیقی سحرانگیز آن، از وحدت و انسجام فوقالعادهای تشکیل شده که حکایت از تخیّلی قوی و عمیق و عاطفهای جوشان و صادق و اندیشهای غنی و خلّاق دارد. مقاله حاضر با روش توصیفی و تحلیلی و با ارائة تشبیهات رسا و استعارات دقیقی که به نهجالبلاغه در تجسّم بخشیدن به ذهنیات و تصورات موجود در آن، سیمائی منحصر بهفرد داده است، شرح ابیالحدید را مورد بررسی قرار میدهد. شارح تامّ؛ ابنابیالحدید، با زیرکی و فراست تمام توانسته برخی از دُرّهای گرانبهای این اثر جاوید را موشکافی کرده و با در نظر گرفتن معانی و تحلیل و تبیین ظرافتهای نهفته در این تصاویر و ایماژها تصاویری زیبا از صور خیال را بیان و تفسیر کند. | ||
کلیدواژهها | ||
نهجالبلاغه؛ خطبه؛ تشبیه؛ استعاره؛ ابنابیالحدید | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم. - الأبشیهی، شهابالدین. (1992). المستطرف فیکل فن مستظرف، بیروت: دار مکتبة الحیاة للطباعة و النشر. - ابنأبیالحدید المعتزلی، عبدالحمید. (2007). شرح نهجالبلاغة، محقق: محمدابراهیم، بیروت: دار الکتاب العربی. - ایمانیان، حسین و زهره نادری.(1392). «استعارههای جهتی نهجالبلاغه از بعد شناختی»، فصلنامه پژوهشنامه نهجالبلاغه، دوره اول، شماره 4، 73-92. - بنیاد نهجالبلاغه. (1388). کاوشی در نهجالبلاغه، مجموعه مقالات و سخنرانیها در کنگرة بینالمللی هزارة نهجالبلاغه، تهران: بنیاد نهجالبلاغه. - بهرامپور، ابوالفضل. (1396). ترجمة روان نهجالبلاغه، قم: انتشارات آوای قرآن. - دشتی، محمد. (1390). ترجمة نهجالبلاغه، تهران: انتشارات طلیعه سبز. - جعفری، محمدتقی. (1378). ترجمة نهجالبلاغه، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی. - سیوطی، جلالالدین. (2007). الإتقان فی علوم القرآن، بیروت: دارالکتاب العربی. - شمیسا، سیروس. (1383). بیان و معانی، تهران: انتشارات فردوس. - شهیدی، سید جعفر. (1389). ترجمة نهجالبلاغه، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی. - شیخی، حمیدرضا. (1379). آشنایی با نهجالبلاغه، تهران: انتشارات سمت. - صوفی تبریزی، ملا عبدالباقی. (1378). منهاجالولایة فی شرح نهجالبلاغة، تحقیق و تصحیح: حبیبالله عظیمی، تهران: نشر آینة میراث. - عجیمی، احمد فاضل. (2016). شرح نهجالبلاغة لابنأبیالحدید المعتزلی مصدراً من مصادر تاریخ العرب قبل الإسلام، کربلاء: مؤسسة علوم نهجالبلاغة. - عطاردی، عزیزالله. (1378). «آشنایی با نهجالبلاغه»، مجله وقف میراث جاویدان، شماره 25 و 26، 14-29. - فاضلی، محمد. (1365). دراسة و نقد فی مسائل بلاغیة هامة، تهران: مؤسسة مطالعات و تحقیقات فرهنگی. - کزّازی، میرجلالالدین. (1391). زیباشناسی سخن پارسی (بیان 1)، تهران: نشر مرکز کتاب ماد. - معارف، مجید. (1383). «جلوههای بلاغت علوی در شرح نهجالبلاغه ابنأبیالحدید»، نشریة سفینه، دوره 2، شماره 5 (ویژه حکمت علوی)، 137-156. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 12,657 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 12,484 |