بررسی باستان‌شناختی بخشی از شاهراه خراسان بزرگ: گردنۀ پاطاق یا ”دربند مادی“

- ابن‌اثیر عز الدین على (م. 630)، 1371، الکامل فی تاریخ (کامل تاریخ بزرگ اسلام و ایران)، ترجمه‌ی ابوالقاسم حالت و عباس خلیلى، تهران: مؤسسه‌ی مطبوعاتى علمى.

- ابن‌خردادبه عبید الله بن عبد الله (300 هـ.ق.)‏، 1371 (1889م.)، ‏المسالک و الممالک، ترجمه‌ی سعید خاکرند، بیروت‏: دار صادر افست لیدن.

- ابن‌خلدون عبد الرحمن (م. 808)، 1375، تاریخ ابن خلدون، ترجمه‌ی محمد پروین گنابادى، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى، چاپ هشتم.

- ابن‌خلدون، 1363، تاریخ العبر (تاریخ ابن‌خلدون ج 2)، ترجمه‌ی عبدالمحمد آیتى، مؤسسه‌ی مطالعات و تحقیقات فرهنگى، چاپ اول.

- ابن‌رسته احمد بن عمر، 1892، اعلاق النفیسه، نشر دار صادر، بیروت: چاپ اول.

- ابن‌رسته، 1380، اعلاق النفیسه، ترجمه و تعلیق: حسین قره‌چانلو، نشر امیرکبیر.

- ابن شادی (مولف مجهول) (نوشته در 520)، 1318، مجمل التواریخ و القصص، تحقیق ملک الشعراء بهار، تهران، کلاله خاور، بى تا.

- ابن‌فقیه احمد بن محمد، 1416 هـ.ق.، البلدان، محقق و مصحح: یوسف الهادی، بیروت: عالم الکتب.

- اعتمادالسلطنه محمد حسن خان، 1367، ‏مرآة البلدان‏، جلد 4، به‌تصحیح: عبدالحسین نوایی و میرهاشم محدث،  تهران: دانشگاه تهران.

- اعتمادالسلطنه محمد حسن خان، 1363، تطبیق لغات جغرافیایى قدیم و جدید ایران‏، به تصحیح: میرهاشم محدث، تهران: امیرکبیر.

- الحموى شهاب‌الدین ابوعبدالله یاقوت بن عبد الله (م. 626)، 1995، معجم البلدان، بیروت: دار صادر، ط الثانیة.

- الحموی ابی الفداء (672-732 هـ. ق.)،1992 م.، تقویم البلدان، به تحقیق: ج. ت . رینو و و. ماک کوکین دی سلان، نسخه‌ی جدید به همکاری: کارل ایجرت، فرید بن فغول و ایکهارد نویباور، اصدار فواد سزگین، بنیاد تاریخ علوم عربی و اسلامی، فرانکفورت.

- بارتولد ویلهلم، 1377، جغرافیای تاریخی ایران، ترجمه‌ی همایون صنعتی‌زاده، تهران: بنیاد موقوفات افشار.

- بلاذرى أحمد بن یحیى (م. 279)، 1337، فتوح البلدان، ترجمه‌ی محمد توکل، تهران: نشر نقره، چاپ اول.

- بی‌نا، 1384، «پرونده‌ی ثبتی زیج‌منیژه»، اداره کل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان کرمانشاه.

- جلیلی کرمانشاهی، محمد حسین؛ و گلزاری، مسعود، 1346، کرمانشاهان باستان (از آغاز تا سده‌ی سیزدهم هـ.ق، تهران: وزارت فرهنگ و هنر.

- بی‌نا، 1340، حدود العالم من المشرق الى المغرب، به‌کوشش: منوچهر ستوده،تهران: چاپ دانشگاه تهران، شماره‌ی 727،  ص153.

- دینورى ابو حنیفه احمد بن داود (م. 283)، 1371، اخبار الطوال، ترجمه‌ی محمود مهدوى دامغانى، تهران: نشر نى، چاپ چهارم.

- سرفراز و همکاران، 1347، «هیأت بررسی‌های آثار باستانی استان پنجم - کرمانشاهان»، کرمانشاه: مرکز اسناد و مدارک فرهنگی، (منتشر نشده).

- سلطان محمد میرزا قاجار، ‏1364، سفرنامه سیف‌الدوله، تصحیح و تعلیق: علی‌اکبر خداپرست، تهران‏: نشر نی.

- طبرى محمد بن جریر (م. 310)، 1375، تاریخ طبرى، ترجمه‌ی ابوالقاسم پاینده، تهران: اساطیر، چاپ پنجم.

- طبرى محمد بن جریر،1373 و 1378‏، تاریخنامه طبرى، برگردان منسوب به بلعمى (ق 4)،  تحقیق: محمد روشن، تهران: جلد 1و2 سروش، چ دوم، جلد 3،4،5 البرز، چ 3.

- فراهانى میرزا حمد حسین بن مهدى، سفرنامه، 1362، محقق و مصحح مسعود گلزاری، تهران: نشر فردوسی.

- فسایى حسن بن حسن (حاج میرزا حسن حسینی شیرازی)، 1382، ‏فارسنامه ناصرى‏، تهران: امیرکبیر.

- کامبخش‌فرد، سیف ا..، 1355، «بنای سنگی طاق‌گرا»، مجله‌ی فرهنگ معماری ایران، سازمان ملی حفاظت آثار باستانی ایران (زیر نظر: پرویز ورجاوند)، شماره‌ی 4، صص: 24-4. 

- کامبخش فرد، سیف ا...، 1386، کاوش‌ها و پژوهش های باستان شناسی و احیاء معماری معبد آناهیتای کنگاور و تاق گرا، جلد اول، تهران: پژوهشکده‌ی باستان‌شناسی سازمان میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری.

- کرمانی علویه، 1386، روزنامه سفر حج: عتبات عالیات و دربار ناصری (1273-1271 هـ.ش.)، به‌کوشش: رسول جعفریان، قم: نشر مورخ.

- کوفى ابن اعثم (م. 314)، 1372، الفتوح، ترجمه‌ی محمد بن احمد مستوفى هروى (ق. 6)، تحقیق: غلامرضا طباطبائى‌مجد، تهران: انتشارات و آموزش انقلاب اسلامى.

- کیانی، محمد یوسف؛ و کلایس، ولفرام، 1373، کاروانسراهای ایران، تهران: سازمان میراث‌فرهنگی.

- مستوفی قزوینی، حمدا...، 1913 م./ 1331 هـ. ق، نزهة‌القلوب، به‌تصحیح: گای لسترنج، لیدن.

- مقدسى شمس الدین أبو عبد الله محمد بن أحمد (4 ق.)، 1361، أحسن التقاسیم فى معرفة‌الأقالیم، ترجمه‌ی علینقى منزوى، جلد اول، تهران: شرکت مؤلفان و مترجمان ایران، چاپ اول.

- مقدسى، مطهر بن طاهر، 1374، البداء و التاریخ (آفرینش و تاریخ)، ترجمه‌ی محمدرضا شفیعى‌کدکنى، تهران: آگه، چاپ اول.

- ناصرالدین‌شاه قاجار، 1287، «روزنامه‌ی سفر به از طهران الی کربلا و نجف و سایر اماکن فیض مواطن و مراقد مطهره ائمه هدا و اولیا و شهدا علیهم السلام»، یونیت هیل ترکی.

- ناصرالدین‌شاه قاجار، 1372، شهریار جاده‌ها (سفرنامه‌ی ناصرالدین شاه به عتبات)، به‌کوشش: محمدرضا عباسی و پرویز بدیعی، تهران: انتشارات سازمان اسناد ملی.

- والى‏زاده معجزى، محمدرضا، 1380، تاریخ لرستان: روزگار قاجار از تأسیس تا کودتاى 1299 ش.‏، به‌تصحیح: حسین والی‌زاده معجزی، تهران: حروفیه.

- یعقوبى احمد بن ابى یعقوب ابن واضح (م. بعد 292)، 1382، تاریخ یعقوبى، ترجمه‌ی محمدابراهیم آیتى، جلد 2، تهران: انتشارات علمى و فرهنگى، چ ششم.

 

- Bar-Kochva. B., 2008, The Seleucid Army Organization and Tactics in the Great Campaigns, Ninth printing, Cambridge University Press, Faculty of Classica, University of Cambridge.

- Billerbeck, A., 1898, Das sandschak Suleimania und dessen persische Nachbarlandschaften zur babylonischen und assyrischen Zeit: Geographische Untersuchungen unter besonderer Berücksichtigung militärischer Gesichtspunkte, Leipzig: Verlag von Eduard Pfeiffer, vi + 176 pp.

- Delitzsch, F., 1881, Wo lag das paradies?: Eine biblisch-assyriologische studie; mit zahlreichen assyriologischen beiträgen zur biblischen länder- und völkerkunde und einer karte Babyloniens, Leipzig: J. C. Hinrichs'sche Buchhandlung, xiv + 346 pp.

- Flandin, M. E., 1851, Voyage En Perse, pendant les années 1840 et 1841, Tome 1.

- Flandin, M. E. & Coste, P., 1851, Voyage En Perse, pendant les années 1840 et 1841, in Perse Ancienne (Planches), Tome Troisieme.

- Frayne, D. R., 1992, The Early Dynastic List of Geographical Names, American Oriental Series (AOS) 74, New Haven, Connecticut: American Oriental Society, xiii + 161 pp.

- Isidore of Charax, 1914, Parthian Station: An account of the overland trade route between the Levant and India in the first century B.C, the Greek Text with Translation and Commentary by Wilfred H. Schoff, Ares Publishers Inc: Chicago, Exact Reprint of the Edition: Londan.

- King, L. W. & Litt, D. M. A., 1915, Bronze Reliefs from The Gates of Shalmanser King of Assyria, London, Printed by Order of The TRUSTEES.

- Kleiss, W., 1969, “Bericht Uber Zwei Erkudungsfahrten in Nordwest -Iran, Archaeologische mitteilugen aus Iran”, Neue Folge Band 2, pp. 7-120.

- Le Strange, G., 1905, The Lands of the eastern Caliphate (Mesopotamia, Persia, and Central Asia from the Moslem conquest to the time of Timur), Cambridge University Press.

- Majidzadeh, Y., 1982, “Lapis Lazuli and the Great Khorasan Road”, Paleorient, Vol. 8, Numero. 1, pp. 59-69.

- Levine, L. D., 1973, “Geographical Studies in the Neo-Assyrian Zagros”, IRAN, Vol. XI, pp.1-28.

- Masson, C., 1850, “Illustration of the Route from Seleucia to Apobatana, as Given by Isidorus of Charax”, Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland, Cambridge University Press, Vol. 12, pp. 97-124.

- Müllerus, C., 1853, “ISIDORE CHARACENI (MANSIONES PARTHICÆ)”, In: Geogræphi Graeci Minores, Volume Primum, Paris: Ambrosio Frimin Didot, pp 244-256.

- Olmstead, A. T. E., 1921, “Shalmaneser III and the Establishment of the Assyrian Power”, Journal of the American Oriental Society, vol. 41, pp. 345-382.

 -Parpola, S. & Porter, M., 200, The Helsinki Atlas of the Near East in the Neo-Assyrian Period: The Casco Bay Assyriological Institute and the Neo Assyrian Text Corpus Project. Helsinki.

- Polybius, 1962, The Histories, Translated by Evelyn S. Shuckburgh, London, New York. Macmillan, Reprint Bloomington 1889.

- Polybius, 2002, The Histories (Book Five), Translated by: Evelyn. S Shuckburgh, In Parentheses Publications Greek Series, Cambridge, Ontario.

- Ptolemy, C., 1991, The Geography, Translated and Edited by: Edward Luther Stevenson, New York.

- Rawlinson, H, 1839,” Notes on a March from Zoháb, at the Foot of Zagros, along the Mountains to Khúzistán (Susiana), and from Thence Through the Province of Luristan to Kirmánsháh, in the Year 1836”, Journal of the Royal Geographical Society of London, Vol. 9, pp. 26-116.

- Reade, Julian E., 1995, “Iran in the Neo-Assyrian Period”, In: Mario Liverani (ed.), Neo-Assyrian Geography, Università di Roma “La Sapienza”, Dipartimento di Scienze storiche, archeologiche e antropologiche dell’Antichità Quaderni di Geografia Storica V, Roma: CNR, pp. 31-42.

- Schrader, E., 1878, Keilinschriften und Geschichtsforschung: Ein Beitrag zur monumentalen Geographie, Geschichte und Chronologie der Assyrer, mit einer Karte, Giessen: J. Ricker'sche buchhandlung, viii + 555 pp.

- Strabo, 1903, Strabo's Geography, Books XI through XVII, Translated from Greek by: W. Falconer, Loeb Classical Library edition, London.

- Streck, M., 1900, “Das Gebiet der heutigen Landschaften Armenien, Kurdistan und Westpersien nach den babylonisch-assyrischen Keilinschriften [Teil 3: IV. Gebiete südlich und östlich vom oberen Zâb und Urmiasee (Media Atropatene und Media magna der Klassiker)]”, Zeitschrift für Assyriologie und verwandte Gebiete XV, pp. 257-382.

- Tomaschek, W., 1883, “Zur Historichen Topographie von Persien”. I (Die Strassenzuge der Tabula Peutingerana), Sitzung vom 11. Octber 1882, im Sitzungsberichte der Philosophisch Histirichen Classe, Akademie der Wissenschaften, Wien, pp. 142-144.

- Von Gall. H., 1947, Entwicklung und Gestalt des Thrones im Vorislamischen Iran, Archaeologische mitteilugen aus Iran, Neuo Folge Bande 4, Berlin.

- Young. T. K. Jr, 1988, “The History of the Medes and The Persian and The Achaemenid Empire to The death of Cambyses, Persia”. Greece and The Western Mediterranean, c. 525-479 B. C., In Cambridge Ancient history, Vol. IV, Ch. 1, pp. 1- 52.

- Walser. G, 1985, “Die Route Des Isidorus Von Charax Durch Iran”, Archaeologische mitteilugen aus Iran, Berlin, Band 18, pp. 145-156.