
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,898 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,361 |
تحلیل تطبیقی اهداف اخلاقی حکومت در نهج البلاغه و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 4، دوره 6، شماره 22، شهریور 1397، صفحه 57-79 اصل مقاله (589.24 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2018.15195.1966 | ||
نویسنده | ||
محمد مهدی حاجیلوئی محب* | ||
استادیار گروه معارف اسلامی دانشگاه بوعلیسینا، همدان | ||
چکیده | ||
برپایی حکومتها در طول تاریخ، با اهداف متفاوتی صورت میپذیرفته که دستیابی به قدرت و تسلّط بر منابع انسانی و اقتصادی، بخش قابلتوجّهی از این اهداف بوده است. حکومت اسلامی به دلیل ریشههای مکتب توحیدی آن، جلوهای دیگر از انواع حکومتها را با اهدافی متفاوت ارائه میدهد که بخشی از آنها، اهداف اخلاقی است. حکومت علوی و انقلاب اسلامی ایران، نمونههایی از این دست بوده که برنامههایی را برای پویایی اخلاق در حوزة فردی و اجتماعی به اجراء درآوردهاند. به نظر میرسد، اهداف اخلاقی این دو حکومت، در نهجالبلاغه و قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تبیین شده و همراستا میباشند. هدف آن است که ضمن اثبات لزوم پیشبینی اهداف اخلاقی برای حکومت، این موارد استخراج و تحلیل شده، تا میزان اشتراک این دو متن در زمینة اهداف اخلاقی مشخص گردد. مقالة حاضر، ضمن مطالعة هر دو منبع، به این نتیجه دست یافته است که هر دو، پویایی اخلاق فردی و اجتماعی را در رأس اهداف حکومت دانسته و ضمن همپوشانی با هم، پنج محور را مورد بحث قرار دادهاند، شامل: رشد و سعادت انسان، گسترش فضایل اخلاقی، هدایت فردی و اجتماعی، برپایی و تقویت دین و مقابله با انحراف و گمراهی. | ||
کلیدواژهها | ||
نهجالبلاغه؛ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ اهداف؛ اخلاق؛ حکومت | ||
مراجع | ||
- آیتی، عبدالمحمد. (1378). نهجالبلاغه. مصحح: صبحی صالح،چاپ سوم، تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی- بنیاد نهجالبلاغه. - اتکینسون، آر. اف. (1380). درآمدی به فلسفه اخلاق. مترجم: سهراب علوی نیا، چاپ اول، تهران: مرکز ترجمه و نشر کتاب. - ابنابیالحدید، عزالدین ابوحامد. (1375). جلوة تاریخ در شرح نهجالبلاغه ابنابیالحدید. مترجم: محمود مهدوی دامغانی، چاپ دوم، تهران: نشر نی. - --------------------. (1337). شرح نهجالبلاغه. مصحح: محمد ابوالفضل ابراهیم، چاپ اول، قم: کتابخانه آیتاللهالعظمی مرعشینجفی(ره). - ابن اثیر جزری، مبارک بن محمد. (1367). النهایه فی غریب الحدیث و الأثر. محقق و مصحح: محمود محمد طناحی، چاپ چهارم، قم: مؤسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. - امامی، سید حسن. (1377). حقوق مدنی. چاپ پانزدهم، تهران: اسلامیه. - بحرانی، میثم بن علی. (1366). اختیار مصباح السالکین. مصحح: محمدهادی امینی، چاپ اول، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی. - ---------------. (1375). شرح نهجالبلاغه. ترجمه: مترجمان، چاپ اول، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی. - بیهقی فریدخراسان، علیبنزید. (1367). معارج نهجالبلاغه. مصحح: محمدتقی دانش پژوه، چاپ اول، قم: کتابخانه آیتاللهالعظمی مرعشی نجفی(ره). - بیهقی کیذری، قطبالدین محمد بن حسین. (1375). حدائق الحقائق فی شرح نهجالبلاغه. مصحح: عزیز الله عطاردی، چاپ اول، قم: بنیاد نهجالبلاغه و انتشارات عطارد. - پهلوان، منصور و شریعتی نیاسر، حامد. (1394). «ویژگیهای حکومت علوی». فصلنامه پژوهشهای نهجالبلاغه. شماره 45 ،43-7. - جمال خوانساری، محمد بن حسین. (1366). شرح بر غررالحکم و دررالکلم. محقق و مصحح: جلالالدین حسینی ارموی، چاپ چهارم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - حسینی شیرازی، سید محمد. (بیتا). توضیح نهجالبلاغه. چاپ اول، تهران: دار تراث الشیعه. - حیاتی، علی عباس. (1395). مقدمه علم حقوق. چاپ دوازدهم، تهران: نشر میزان. - دروبیستکی، الک. (1368). تاریخ علم اخلاق. مترجم: فریدون شایگان، چاپ اول، تهران: انتشارات پیشرو. - دلشاد تهرانی، مصطفی. (1394). تفسیر موضوعی نهجالبلاغه. چاپ پانزدهم، قم: دفتر نشر معارف. - الرازی«مسکویه»، ابوعلی احمد بن محمد. (1388). الفوز الاصغر. مصحح: مجید دستیاری، چاپ اول، قم: آیت اشراق. - سادات، محمدعلی. (1387). اخلاق اسلامی. چاپ بیست و دوم، تهران: انتشارات سمت. - سجادی، سید جعفر. (1373). فرهنگ معارف اسلامی. چاپ سوم، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - شبّر، سید عبدالله. (1378).الاخلاق. مترجم: محمدرضا جبّاران، چاپ سوم، قم: موسسه انتشارات هجرت. - شریفی، احمد حسین. (1391). آیین زندگی-اخلاق کاربردی. چاپ هشتاد و نهم، قم: دفتر نشر معارف. - شوشتری، محمدتقی. (1376). بهجالصباغه فی شرح نهجالبلاغه. چاپ اول، تهران: مؤسسه انتشارات امیرکبیر. - صانعی، پرویز. (1381). حقوق و اجتماع. چاپ اول، تهران: طرح نو. - طباطبایی، سید محمدحسین. (1374). المیزان فی تفسیر القرآن. ترجمه: سید محمدباقر موسوی همدانی، چاپ پنجم، قم: دفتر انتشارات اسلامی. - طریحی، فخرالدین بن محمد. (1375). مجمع البحرین. محقق و مصحح: احمد حسینی اشکوری، چاپ سوم، تهران: مرتضوی. - طوسی، نصیرالدین. (بیتا). اخلاق ناصری. چاپ اول، تهران: کتابفروشی علمیه اسلامیه. - علیزاده، جواد. (1388). مبانی حقوق و قانون اساسی. چاپ اول، تهران: مبنای خِرد. - عمید زنجانی، عباسعلی. (1385). حقوق اساسی ایران. چاپ اول، تهران: مؤسسه انتشارات دانشگاه تهران. - فتحعلیخانی، محمد. (1389). آموزههای بنیادین علم اخلاق 1. چاپ دوم، قم: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی(ص). - فرانکنا، ویلیام کی. (1376). فلسفه اخلاق، مترجم: هادی صادقی، چاپ اول، قم: مؤسسه فرهنگی طه. - فیض کاشانی، محسن. (1423 ه.ق). الحقائق فی محاسن الأخلاق. چاپ دوم، قم: دارالکتاب الاسلامی. - کاتوزیان، ناصر. (1395). فلسفه حقوق. چاپ هشتم، تهران: شرکت سهامی انتشار. - گلدوزیان، ایرج. (1386). کلیات و مقدمه علم حقوق. چاپ اول، تهران: مجد. - مجلسى، محمدباقر بن محمدتقی. (1403 ه.ق). بحارالأنوار الجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار(علیهم السّلام). چاپ دوم، بیروت: دار إحیاء التراث العربی. - قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران. (1386). چاپ ششم، تهران: معاونت حقوقی و امور مجلس ریاست جمهوری. - محدثی، جواد. (1390). درسنامه اخلاق. چاپ اول، قم: مرکز بینالمللی ترجمه و نشر المصطفی(ص). - مدرس وحید، احمد. (1360). شرح نهجالبلاغه. چاپ اول، بیجا: مؤلف. - مدنی، سید جلالالدین. (1364). حقوق اساسی در جمهوری اسلامی ایران. چاپ اول، تهران: انتشارات سروش. - مطهری، مرتضی. (بیتا). مجموعه آثار استاد شهید مطهری. چاپ اول، تهران: انتشارات صدرا. - مغنیه، محمدجواد. (1358). فی ظلال نهجالبلاغه. چاپ سوم، بیروت: درالعلم للملایین. - مکارم شیرازی، ناصر. (1375). پیام امام، شرح تازه و جامعى بر نهجالبلاغه. چاپ اول، تهران: دارالکتب الاسلامیه. - موراوتز، توماس. (1391). فلسفه حقوق، مبانی و کارکردها. مترجم: بهروز جندقی، چاپ دوم، قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. - الموسوی، السید عباس علی.(1376). شرح نهجالبلاغه. چاپ اول، بیروت: دارالرسولالاکرم(ص). - موسوی خمینی، سید روحالله. (1385). صحیفه امام خمینی «ره» مجموعه آثار امام خمینی«ره». چاپ چهارم، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی«ره». - نجفی اسفاد، مرتضی و محسنی، فرید. (1388). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ هشتم، تهران: انتشارات بینالمللی الهدی. - نراقی، محمدمهدی. (1375 ه.ق). جامع السعادات، چاپ دوم، نجف: مطبعة النجف. - هارت،هربرت.(1393). مفهوم قانون. مترجم: محمد راسخ، چاپ چهارم، تهران: نشر نی. - هاشمی،سید محمد.(1385). حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران. چاپ دوازدهم، تهران: نشر میزان. - هاشمی خوئی، میرزا حبیبالله. (1358). منهاج البراعه فی شرح نهجالبلاغه. چاپ چهارم، تهران: مکتبه الاسلامیه. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 695 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 574 |