
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,925 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,371 |
روش مقابله با کودتا در نهجالبلاغه با محوریت حرکت اصحاب جمل | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 20، بهمن 1396، صفحه 71-87 اصل مقاله (601.17 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2018.11916.1705 | ||
نویسندگان | ||
علی حاجی خانی* 1؛ سعید جلیلیان2 | ||
1استادیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه تربیت مدرّس، تهران. | ||
2دانشآموخته کارشناسی ارشد رشتهی علوم قرآن و حدیث. | ||
چکیده | ||
حرکت اصحاب جمل بهعنوان اولین حرکت سیاسی درون نظام اسلامی شناختهشده است که با هدف براندازی حاکمیت وقت یعنی حکومت حضرت علی(ع) صورت گرفت. این حرکت سیاسی با توجه به طرحهای سیاسی امروز نوعی کودتا بهشمار میرود که توسط عایشه، طلحه و زبیر شکل گرفت. از طرفی امام علی(ع) در نهجالبلاغه به موضوع واقعه جمل پرداخته است که میتوان نحوة برخورد امام(ع) با چنین پدیدهای را با توجه به حرکت اصحاب جمل استنباط کرد. به همین منظور این مقاله درصدد است روش مقابله با کودتا در نهجالبلاغه با محوریت جنگ جمل را با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی مورد بررسی و تحلیل قرار دهد. در این راستا شناخت اصحاب جمل، اقدامات ایشان در مواجهه با امام(ع) نظیر توسل به حامی بزرگ و ذینفوذ، علت تراشی برای عامۀ مردم، نمادسازی و قتل و غارت و جنگ مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت شیوههای مقابله امام علی(ع) با آنها از قبیل برخورد به مقتضای شرع و سیاست اسلامی، تبیین انگیزهها و روشنگری در مورد آن و نحوۀ تعامل امام(ع) در مذاکره و شرایط ورود به جنگ جمل مورد تحلیل قرار گرفت. | ||
کلیدواژهها | ||
امام علی (ع)؛ کودتا؛ اصحاب جمل؛ نهجالبلاغه | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم. - آیتی، عبدالمحمد. (1420). ترجمة نهجالبلاغه. تهران: انتشارات مؤسسه نهج البلاغه. - ابنابیالحدید. (1386). شرح نهجالبلاغه، محمد أبوالفضل ابراهیم، دوم، دار إحیاء التراث العربی. - ابنبابویه، محمدبنعلى. (1376). أمالى. ششم، تهران: کتابچى. - ابن سیده، على بن اسماعیل. (1421). المحکم و المحیط الأعظم. اول، بیروت: دار الکتب العلمیة. - ابن میثم بحرانی، میثم بن علی. (1375). شرح نهجالبلاغه، اول، مترجم: قربانعلی محمدی مقدم، اصغر نوایی یحیی زاده، مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی. - ﺁﺭﯾﺎﻥﭘﻮﺭ، ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ. (1385). ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻧﮕﻠﯿﺴﯽ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﯽ. ﭼﺎﭖ یازدهم، ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺟﻬﺎﻥﺭﺍﯾﺎﻧﻪ. - استوار، مجید. (1391). «نقش نمادهای شیعه در پیروزی انقلاب اسلامی ایران»، فصلنامه سیاست، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، دوره 42، شماره 4، 23-42. - آشتیانی، محمدرضا و جعفر امامی، محمد. (بیتا). ترجمه گویا و شرح فشردهای بر نهجالبلاغه. اول قم: انتشارات مطبوعات هدف. - ثعالبى، عبدالملک بن محمد. (1414). فقه اللغة. اول، بیروت: دار الکتب العلمیة. - جرداق، جورج. (1373). بخشى از زیبایىهاى نهجالبلاغه. اول مترجم: محمدرضا انصاری، تهران: کانون انتشارات محمدی. - جعفریان، رسول. (1385). تاریخ سیاسی اسلام (تاریخ خلفا). چهارم، تهران: انتشارات دلیل ما. - جمعی از نویسندگان (1376). انقلاب اسلامی و انقلابهای جهان. قم: معاونت آموزش سازمان عقیدتی سیاسی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح. - جوهرى، اسماعیل بن حماد. (1376). الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة. اول، بیروت: دار العلم للملایین. - خوئی، میرزا حبیبالله. (1385). منهاجالبراعة فی شرح نهجالبلاغة. چهارم، تهران، مکتب الاسلامیه. - دهخدا، علیاکبر. (1377). لغتنامه. چاپ دوم، تهران: مؤسسه لغتنامه دهخدا. - داعینژاد، سید محمدعلی. (1379). «امام علی(ع) و اصول برخورد با دشمنان».فصلنامه حکومت اسلامی، شماره 18، 387-399. - دانشور حسینی، فهیمه. (1379). شناسایی ناکثین و موضعگیری امام علی (ع) در برخورد با آنان، پایاننامه کارشناسی ارشد دانشکده اصول دین. - رازی، فخرالدین. (بیتا). المحصول فی علم اصول الفقه. جابر فیاض العلوانی، موسسه الرساله. - راغب اصفهانى، حسینبنمحمد. (1374). ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن. دوم، تهران: مرتضوی. - طوسى، محمدبنحسن. (1414). الأمالی (للطوسی).اول، قم دار الثقافة. - عرب صالحی، محمد. (1390). «خواص امت و جنگ جمل». سخن تاریخ، سال پنجم، شماره 13، 153-186. - عزالدین ابوحامد ابن ابی الحدید. (1337). شرح نهجالبلاغه. اول، قم: کتابخانه عمومی آیتالله مرعشی نجفی. - عسکری، مرتضی. (1383). احادیث ام المومنین عائشه. هفتم، تهران: کلیه اصولالدین. - علیخانی، علیاکبر. (1380). «جایگاه مخالفان در نگرش سیاسی امام علی (ع)». مجله روششناسی علوم انسانی، شماره 26، 46-63. - لحام، سعیدمحمد و همکاران. (1424). القاموس سیاسی و مصطلحات المؤترات الدولیه. بیروت: دارالکتب العلمیه. - ﻣﺤﺴﻨﯿﺎﻥ ﺭﺍﺩ، ﻣﻬﺪﯼ. (1385). ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﺷﻨﺎﺳﯽ. ﭼﺎﭖ ﻫﻔﺘﻢ، ﺗﻬﺮﺍﻥ: ﺳﺮﻭﺵ. - محمد بن نعمان، محمد. (1413). ﺍﻟﺠﻤﻞ. ﻗﻢ: کنگره ﺷﯿﺦ ﻣﻔﯿﺪ. - مطرزى، ناصر بن عبدالسید. (1979). المغرب فى ترتیب المعرب. اول، حلب: مکتبه اسامه بن زید. - مطهری، مرتضی. (1393). آینده انقلاب اسلامی. با اضافات و اصلاحات، تهران، انتشارات صدرا - مقدمی، محمود. (1378). اوضاع احزاب سیاسی در دوران امامت علی (ع). ﻓﺼﻠﻨﺎﻣﻪ ﻣﮑﺘﺐ ﺍﺳﻼﻡ، ﺷﻤﺎﺭﻩ 11، 47-59. - مکارم شیرازی، ناصر. (1375). پیام امام شرح تازه و جامعى بر نهجالبلاغه. اول، تهران: دارالکتب الاسلامیه. - میری، وجیهه؛ وکیلی، هادی و ناظمیان فرد، علی. (1394). «ماهیت رفتار سران جمل در ماجرای سقوط بصره».مجله پژوهشهای علوی، سال ششم، شماره دوم، 157-178. - مهدوی دامغانی، محمود. (1375). جلوه تاریخ در شرح نهجالبلاغه ابنابىالحدید. دوم، تهران: نشر نی. - هانتینگتون، ساموئل. (۱۳70). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه: محسن ثلاثی، اول، تهران: علم. - Luttwak, Edward (1979). Coup d'État: A Practical Handbook. Harvard University Press.
- http://www.parsine.com/fa/news/296300/ از کودتای مصر تا کودتای ترکیه آیا ما واقعاً هر کودتایی را محکوم کردهایم. - https://www.britannica.com/topic/coup-detat
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 730 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 669 |