آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 490 |
| تعداد مقالات | 5,109 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,393,932 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,205,178 |
تحلیل ویژگی های هندسی و توانمندی معماران محلی در فن آوری ساخت گنبدهای دو پوسته گسسته در شیوه نایین | ||
| پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
| مقاله 12، دوره 7، شماره 14، آذر 1396، صفحه 191-206 اصل مقاله (698.82 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nbsh.2017.6824.1286 | ||
| نویسندگان | ||
| نیما نیما ولی بیگ1؛ افروز رحیمی آریایی* 2؛ ساناز رهروی پوده3 | ||
| 1استادیار دانشکده مرمت، دانشگاه هنر اصفهان، مرمت، دکتری، دانشگاه هنر اصفهان | ||
| 2دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده معماری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران؛ هیات علمی آموزش عالی سپهر اصفهان | ||
| 3دانشجوی دکتری معماری، گروه معماری، دانشکده هنر، معماری و شهرسازی، واحد نجف‌آباد، دانشگاه آزاد اسلامی، نجف‌آباد، اصفهان، ایران.، | ||
| چکیده | ||
| پوشش‌های ایرانی به مقتضیات زمان و نیاز، ابداع و در گذر قرون و اعصار روندی تکاملی را طی کرده است؛ به‌طورکلی، پوشش‌ها بر دو نوعِ تخت و منحنی (سغ) هستند؛ گنبد، یکی از انواع پوشش‌های منحنی است که در بین آن‌ها، گنبدهای دوپوسته‌ی گسسته‌ی ایرانی، ویژگی‌های بارزی دارند. گنبدهای گسسته از عناصر مهم معماری اسلامی از نظر فرم معماری، سازه و هندسه هستند، که در این حوزه‌ها به تحقیق و بررسی نیاز دارند. تحلیل ساختار و جزییات این گنبدها می‌تواند راهکاری در جهت مرمت بهتر آن‌ها باشد؛ لذا کنکاش و مطالعه‌ی پیرامون آن، در این حوزه ضرورت پیدا می‌کند. باور بنیادین این پژوهش این است که فن‌آوری ساخت گنبدهای دوپوسته‌ی گسسته شیوه‌ی نایین به‌شکل مستقیم، از یک‌سو از فرم و اندازه، از سوی دیگر از خلاقیت‌های معماران سنتی تأثیر می‌پذیرد. این مقاله بر آن است تا ساختارگنبدهای دوپوسته در شیوه‌ی نایین را به‌صورت موشکافانه مورد تحلیل قرار دهد. بدین‌منظور، ابتدا اطلاعات از طریق «مطالعات کتابخانه‌ای»، «مشاهده و برداشت مستقیم میدانی»، «مصاحبه با استادکاران و مرمت‌گران» استخراج خواهد شد؛ و سپس، نظام هندسی و ساختار سازه‌ای نمونه‌ها از طریق مدل‌سازی با نرم‌افزارهای سه‌بُعدی‌سازی، پیاده می‌شود. درنهایت، مقایسه و تحلیل یافته‌های مرتبط، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، مورد بررسی قرار خواهد گرفت. از این‌روی، این مقاله بر آن است تا نقش هندسه و خلاقیت استادکاران را در فن‌آوری ساخت و فرم نهایی گنبدهای گسسته‌ی نایین، مورد بررسی قرار دهد. نتایج به‌دست آمده حاکی از آن است که، مصالح، امکانات در دسترس، توانمندی‌های معمار محلی (ناشی از تجارب گذشتگانش) و هندسه‌ی فرمی گنبد، بر عناصر تشکیل‌دهنده‌ی ساختار گنبدهای دوپوسته‌ی گسسته در شیوه‌ی نایین تأثیرگذار بوده است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گنبد دوپوسته ی گسسته؛ استادکاران معماری سنتی؛ ویژگیه ای هندسی؛ فن آوری ساخت گنبد؛ نایین | ||
| مراجع | ||
|
- بزنوال، رولان، 1379، فن‌آوری تاق در خاور کهن، ترجمه‌ی محسن حبیبی، چاپ یکم، جلد 1 و 2، تهران: سازمان میراث‌فرهنگی کشور. - پیرنیا، محمدکریم، 1387، سبک‌شناسی معماری ایران، تهران: سروش دانش. - پیرنیا، محمدکریم، 1351، «ارمغان‌های ایران به جهان معماری گنبد»، هنر و مردم، سال ۱۲، شماره‌ی ۱۴، صص: ۶-۲. - پیرنیا، محمدکریم، 1366، «چفدها و تاق‌ها»، اثر، شماره‌ی 24، صص: 1-221. - پیرنیا، محمدکریم، 1370، «گنبد در معماری ایران»، اثر، شماره‌ی 20، صص: 1-156. - تهرانی، فرهاد و راسخی، مجید، 1388، «تاق و قوس»، نشریه بولتن مهندسین فلورانس، شماره‌ی 6، صص: 12-31. - تهرانی، فرهاد، 1371، «ورای هندسه‌ی تاق و گنبد»، صفه، سال دوم، شماره‌ی 6 تا 8، صص: 58-73. - حجازی، مهرداد و میرقادری، رسول، 1386، «تحلیل لرزه‌ای گنبدهای ایرانی»، نشریه دانشکده فنی، جلد 38، شماره‌ی 6، صص: 747-757. - حجازی، مهرداد، 1387، «اصفهان شهر سازه‌های سنتی»، دانش‌نما، سال شانزدهم، شماره‌های پیاپی 162-161 (3)، صص 27-52. - دیتریش، هوف، 1375، گنبدها در معماری اسلامی، ترجمه‌ی کرامت‌الله افسر، تهران: انتشارات جهاد دانشگاهی. - رفیعی‌سرشکی، بیژن، رفیع‌زاده، ندا و رنجبرکرمانی، علی‌محمد، 1382، فرهنگ مهرازی( معماری) ایران، تهران: مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن. - زمرشیدی، حسین، 1389، گنبد و عناصر تاقی ایران، تهران: زمان. - سجادی نایینی، سید مهدی، 1387، معماران و مرمت‌کاران سنتی اصفهان، اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان، مرکز اصفهان‌شناسی و خانه‌ی ملل. - شوازی، اگوست، 1386، تاریخ معماری، ترجمه‌ی لطیف ابوالقاسمی، ج 2، تهران: مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران. - کاشانی، غیاث‌الدین جمشید، 1366، رساله‌ی تاق و ازج، ترجمه‌ی علی‌رضا جزبی، تهران: سروش. - گالدیری، اوژن، 1378، «مرمت گنبد آجری، تجربه‌ای از ایران»، ترجمه‌ی فرهاد فخاری، تهران: صفه، شماره‌ی 28، صص: 9- 24. - گدار، آندره، 1367، آثار ایران، ترجمه‌ی ابوالحسن سرو مقدم، جلد سوم، مشهد: آستان قدس رضوی بنیاد پژوهش‌های اسلامی. - گدار، آندره، 1369، تاق‌های ایرانی، ترجمه‌ی کرامت‌الله افسر، تهران؛ فرهنگسرا. - معماریان، غلامحسین، 1367، نیارش سازه های تاقی در معماری اسلامی ایران، چاپ اول، تهران: جهاد دانشگاهی دانشگاه علم و صنعت ایران. - معماریان، غلامحسین، 1391، معماری ایران نیارش، ج 1 و 2، تهران: نغمه نواندیش. - ویلبر، دونالد و گلمبک، لیزا، 1374، معماری تیموری در ایران و توران، ترجمه‌ی کرامت‌الله افسر و محمدیوسف کیانی، تهران: سازمان میراث‌فرهنگی کشور. - Amiet, P., 1972, Glytique susienne, des orgines a lepoque des perses achemenides, Mdafi Tome XLIII, Paris.
- Besenval, R., 1984, Technologie De La Voute, Paris: Editions Recherche sur les civilisations.
- Bier, L., 1986, Sarvestan, Acollection of the Architecture of Iran from Its Existence to the Appearance of Islam.
- Curtis, J., 1946, Ancient Persia, Trustees of the Britidc Museum.
- Escrig, F., 1998, Towers & Domes. Publisher, Copmputational Mechanics Publications.
- Godard, A., 1936, Athar É- Iran, JOH, Enschede En Zonen, Haarlem, Tome III, V.
- Golombek, L. & Wilber, D., 1988, The Timurid Architecture of Iran & Turan. Princeton, N.J., Princeton University press. v.1.
- Grube, E. J. & Dickie, J., 1995, Architecture of the Islamic world, its history & social meaning, George (EDT) Michell. Publisher, William Morrow, NY.
- Hugi, H., 1977, Ghala - Dokhtar - Atechkade: Monuments Sasanides près Firouzabad, Iran; Rapport Préliminaires des Projets de Consilidation ET Restauration, Publisher, Organisation Nationale pour la Conservation des Monuments Historiques en Iran.
- Mohamadianmansoor, Saheb., S. Sina. Faramarzi. S. Akbari, Meysam. Hatamimajd, Faeze. 2012, “Karbandi: The ground of applying Dome on different contexts in Iranian architecture”, Congress, Domes in the World, 1-13.
- Okane, B., 1984, Timurid Architecture in Khurasan, Costa Mesa, Calf. Publisher, Mazda Pub.
- Papadopoulo,a & Hishmat Jazanī. 1989. Islamic architecture. Publisher Markaz-i nashr-i farhangi-i Raj.
- Pope, A. 1981. A survey of Persian art, from prehistoric times to the present. Ashiya, SoPA.
- Saeidian, A. 2012. Geometrics & architectural structure of our chin domes in Iran. Elixir International Journal. ARC. 43:6714-6723.
- Safaeipour, H. zargar, A.h. e. Goudarzi, S. 2012. Typology of khashkhashis (stiffeners) in discontinuous double- shell domes. Domes in the World. International Scientific Congress, Florence, 1-19.
- South, Nanette & Habib Sadid. 2005. A Finite Element Analysis of the Monolighic Dom. Publisher, Idaho state university.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,220 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,044 |
||