
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,910 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,366 |
تحلیل متنشناسی خطبة شقشقیه بر اساس نظریة کنش گفتاری «سرل» | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 1، دوره 5، شماره 19، آبان 1396، صفحه 1-17 اصل مقاله (702.28 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2017.9828.1543 | ||
نویسندگان | ||
علی نجفی ایوکی1؛ امیرحسین رسول نیا* 2؛ علیرضا کاوه نوش آبادی3 | ||
1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
3دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
چکیده | ||
نظریة «کنش گفتاری» یکی از مباحث مهم تحلیل گفتمان در حوزة دانش زبانشناسی بهشمار میرود که در آغاز توسط «آستین» مطرح شد و پس از او، «سِرل» طبقهبندی پنجگانهای را برای آن ارائه داد. پایة نظریة کنش گفتاری سرل بر این استوار است که نقشهای فعل و بهدنبال آن جمله را در فرآیند گفتمان میتوان به پنج دسته کنشهای اظهاری، عاطفی، ترغیبی، تعهدی و اعلامی تقسیمبندی کرد. بررسی و تحلیل متنشناسی متون دینی ازجمله قرآن کریم و نهجالبلاغه، براساس این نظریه میتواند یکی از راههای درک و شناخت بهتر لایههای پنهان این کتب دینی باشد. خطبة شقشقیه یکی از خطبههای مهم نهجالبلاغه است که علاوه بر دربر داشتن آموزهها و عبرتهای دینی و اخلاقی، از شاکلة نیرومندی در بعد زبانی برخوردار است. از اینروی، پژوهش حاضر میکوشد با روش توصیفی و تحلیل محتوا و بافت موقعیتی متن و با بهرهگیری از روش آماری، خطبۀ یادشده را بر اساس این نظریه مورد بررسی قرار دهد تا کنشهای گفتاری و دلایل آن را تحلیل و تبیین نماید. یافتههای پژوهش حاکی از آن است که کنش گفتاری اظهاری در این خطبه از بیشترین بسامد برخوردار است؛ چرا که امام(ع) بهطورکلی در خطبه، به دنبال بیان کردن، شرح و گزارش دادن ماجرای تاریخی سقیفه میباشد و بر این امر اصرار دارد که حکومت حق ایشان بوده که غصب شده است؛ بنابراین کنش گفتاری اظهاری با هدف و مقصود گویندة سخن در خطبه متناسب و همگون است. | ||
کلیدواژهها | ||
حضرت علی(ع)؛ خطبة شقشقیه؛ تحلیل گفتمان؛ نظریة کنش گفتاری؛ سرل | ||
مراجع | ||
- آقاگلزاده، فردوس. (1392). فرهنگ توصیفی تحلیل گفتمان و کاربردشناسی. تهران: نشر علمی. - آلام، کر. (1382). نشانهشناسی تئاتر و درام. ترجمة فرزان سجودی. تهران: قطره. - پایا، علی. (1383). فلسفه تحلیلی؛ مسائل و چشماندازها. چاپ دوم. تهران: طرح نو. - حسینی معصوم، سید محمد و رادمرد، عبدالله. (1394). «تأثیر بافت زمانی- مکانی بر تحلیل کنش گفتار؛ مقایسة فراوانی انواع کنشهای گفتار در سورههای مکی و مدنی قرآن کریم». دوماهنامة جستارهای زبانی. دوره 6. شماره 3 (پیاپی 24)، 92-65. - زرقانی، سید مهدی و اخلاقی، الهام. (1391). «تحلیل ژانر شطح بر اساس نظریة کنش گفتار». دوفصلنامة علمی- پژوهشی ادبیات عرفانی. شمارة 6، 80-61. - سرل، جان. (1385). افعال گفتاری. ترجمة علی عبداللهی. چاپ 1. قم: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی. - صفوی، کوروش. (1387). درآمدی بر معناشناسی. چاپ 3. تهران: پژوهشگاه فرهنگ و هنر اسلامی. - طالقانی، محمود. (1374). پرتویی از نهجالبلاغه. تصحیح سید محمدمهدی جعفری. چ 2. تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. - لطفیپور ساعدی، کاظم. (1371). «درآمدی بر سخن کاوی». مجله زبانشناسی. سال نهم. شمارة اول، 9-39. - مکارم شیرازی، ناصر. (1375). پیام امام شرح تازه و جامعی بر نهجالبلاغه. چاپ 1. تهران: دار الکتب الإسلامیة. - نهجالبلاغه. (1381). ترجمه علی شیروانی. چاپ 1. قم: دار العلم. - نهجالبلاغه. (1386). ترجمه محمّد دشتی. چاپ 1. انتشارات ظهور. - هاشمی خویی، میرزا حبیبالله. (1358). منهاج البراعة فی شرح نهج البلاغة، تصحیح سید ابراهیم میانجی. چاپ 4. تهران: المکتبة الإسلامیة. - Botha, J. E. (1991). “Speech Act Theory and New Testament Exegesis”. HTS, 47/2.
- Buss, M. J. (1988). “Potential and Actual Interactions between Speech Act Theory and Biblical Studies”. Semeia, Italy.
- Crystal, D. (1985). A dictionary of Linguistics and Phonetics, Basil Blackwell Ltd, New York.
- Maingueneau, D. (1996). Les terms de l'analyse du discours,Paris, Seuil.
- Levinson, S. C. (1983). Pragmatics,Cambridge, Cambrige University press.
- Searle, J. R. (1975). “A taxonomy of illocutionary acts”, Language and Knowledge, Minneapolis: University of Minneapolis Press.
- Searle, J. R. (1983). Intentionality. Cambridge: Cambridge University Press.
- Searle, J. R. (1999). Speech Acts: An Essay in the Philosophy of Language, New York and Melbourne: Cambridge University Press.
- Patte, D. (1988). “Speech Act Theory and Biblical Exegesis”. Semeia, Italy.
- Verschueren, J. (2003). Understanding Pragmatics, Arnold, London.
- Wodak, R. (2001). “The discourse -historical approach”, In Methods of critical discourse analysis, (Ed.), by R. Wodak and M. Meyer, SAGE publications Ltd, London.
- Yule, G. (1996). Pragmatics. Oxford university press. New York.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,186 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,854 |