
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,891 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,357 |
واکاوی مسائل مرگ و زندگی در نهجالبلاغه بر اساس نظریۀ تقابلهای دوگانه در ساختارگرایی | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 7، دوره 5، شماره 17، خرداد 1396، صفحه 117-134 اصل مقاله (644.87 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2017.1837 | ||
نویسندگان | ||
مهدی رضا کمالی بانیانی1؛ حسین آریان* 2؛ مهرداد اکبری گندمانی3 | ||
1دانشآموخته دکتری تخصصی، رشته زبان و ادبیات فارسی، واحد اراک، دانشگاه آزاد اسلامی، اراک. | ||
2استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، واحد زنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، زنجان،ایران. | ||
3استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه اراک | ||
چکیده | ||
تقابلهای دوگانه اساساً در هر متنی قابل رؤیت میباشد و هماره بین سلسلهمراتب مرکز یک متن و حاشیة آن، این تقابل برقرار است. بهعبارتی در برخی از متون، یک عنصر با بار مثبت یا منفی در مرکز قرار میگیرد (مثلاً خوبی و راستی) و تقابلهای متناسبِ آن (مثلاً بدی و دروغ) در حاشیه. حال این بررسی میتواند در دو سطح روساختی و ژرفساختی (مشتمل بر نگاه هستیشناسی و پدیدارشناسی) صورت گیرد. مسئلة مرگ نیز از جمله مباحثی است که تقابلی آشکار با حیات داشته و در نهجالبلاغه نیز جلوههای گوناگونی را به خود اختصاص داده است. در این مقاله پس از مختصری در باب ساختارگرایی، تقابلهای دوگانه و مسأله مرگ، به تحلیل و تبیین دیدگاههای فوقالذکر در باب مسئلة مرگ در نهجالبلاغه پرداخته شد. با واکاوی صورت گرفته بر بیانات امام علی(ع) و با سنجیدن آنان با شاخهها و شاخصههای تقابلهای دوگانه در ساختارگرایی، مشاهده شد که هر چند مسئلة مرگ با حیات در سطح روساختی، تقابل و تضادی چشمگیر دارد، اما در ژرفساخت، از دید پدیدارشناسی به نوعی، بارِ ارزشی مثبت یافته(درحالیکه مرگ اساساً دارای بار منفی است) و از دید هستیشناسی نیز تمایزی مابین مرگ و زندگی دیده نمیشود. روشِ تحقیق به صورت کتابخانهای بوده و پس از مطالعة کافی در باب نظریة تقابلهای دوگانه و شناخت ویژگیهای آن، به تجزیه و تحلیل دیدگاههای امامِ علی(ع) در بابِ مرگ و زندگی بر اساس نظریة مورد نظر پرداخته شده است. | ||
کلیدواژهها | ||
تقابلهای دوگانه؛ نگاه پدیدارشناسی؛ نگاه هستیشناسی؛ نهجالبلاغه | ||
مراجع | ||
- علی بن ابی طالب. (1368). نهجالبلاغه. ترجمة دکتر سیدجعفر شهیدی، تهران: علمی و فرهنگی. - آقایانی چاوشی، جعفر. (1394). پژوهشهایی در آثار علمی و فلسفی ابنسینا. همدان: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. - احمدی، بابک. (1371). ساختار و تأویل متن. دو جلد. تهران: مرکز. - اسحاقیان، جواد. (1384). «نقد ساختاری کلیدر». نشریة نافة. سال ششم. شماره 28 :21- 9. - اسکولز، رابرت. (1383). ساختارگرایی در ادبیات. ترجمة فرزانه ظاهری. چاپ دوم. تهران: آگاه. - برتنس، هانس. (1370). مبانی نظریة ادبی. ترجمة محمدرضا ابوالقاسمی. تهران: ماهی. - برسلر، چارلز. (1386). درآمدی بر نظریهها و روشهای نقد ادبی. ترجمة مصطفی عابدینی فرد. تهران: نیلوفر. - چندلر، دانیل. (1387). مبانی نشانهشناسی. ترجمة محمد پارسا. چاپ چهارم. تهران: سورة مهر. - سنایی، مجدود بن آدم. (1362). دیوان سنایی. مقدمه و حواشی توسط مدرس رضوی. تهران: سنایی. - شیری، قهرمان. (1389). «تمثیل و تصویری نو از کارکردها و انواع آن». دوفصلنامۀ کاوشنامه. سال یازدهم. بهار و تابستان. شماره 20: 54-33. - صنعتی، محمد. (1388). مرگ(مجموعة مقالات). مترجمان امیر احمدی آریان و ... . تهران: اوقاف و امور خیریه. - فالر، راجر، یاکوبسن، رومن و لاج. دیوید. (1369). زبانشناسی و نقد ادبی. ترجمة مریم خوزان و ... . تهران: نی. - مکاریک، ایرنا ریما. (1383). دانشنامه نظریة ادبی معاصر. ترجمة مهران مهاجر و محمد نبوی. تهران: آگه. - میرباقری فرد، علی اصغر و آلگون جونقانی، مسعود. (1389). «تحلیل شطح بر مبنای تفکیک وجود شناسی و معرفتشناختی». نشریة ادبپژوهی. شماره 13: 60-29. - میرباقری فرد و نجفی، سید علیاصغر، زهره. (1388). «بررسی الگوی نشانهشناختی پیرس در زبان عرفانی مولانا». بوستان ادب. سال اول. شمارة 2: 156-133. - نبیلو، علیرضا. (1392). «بررسی تقابلهای دوگانه در غزلهای حافظ». مجلة دانشکدة ادبیات و علوم انسانی دانشگاه خوارزمی. بهار. دورة 21. شمارة 74 (19): 99-61. ولک، رنه. (1373). تاریخ نقد جدید. ترجمة سعید ارباب شیرانی. تهران: نیلوفر. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,184 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,079 |