
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,290,965 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,393 |
مؤلفههای عقلانیت سیاسی مردم بر اساس نظام حق و تکلیف در نهجالبلاغه | ||
فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 17، خرداد 1396، صفحه 75-93 اصل مقاله (657.66 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2017.1835 | ||
نویسندگان | ||
محمود کریمی1؛ علیرضا دل افکار2؛ رضا جعفری* 3 | ||
1دانشیار گروه علوم قرآن و حدیث دانشگاه امام صادق (ع) | ||
2استادیار گروه علوم قرآن و حدیث و نهجالبلاغه دانشگاه پیامنور تهران | ||
3دانشجوی دکتری رشته الهیات – گرایش علوم و معارف نهجالبلاغه – دانشگاه پیامنور تهران (واحد تهران جنوب) | ||
چکیده | ||
عقلانیت، حاکمیت عقل و منطق انسانی در سازماندهی روابط اجتماعی است و عقلانیت سیاسیِ مبتنی بر حق و تکلیف، باور مبتنی بر خِرد مردم به تعامل سازنده و مفید با زمامدار و جامعه سیاسی در چارچوب ادای حقوق و ایفای تکالیف است. از آنجا که عقلانیت سیاسی در شکلی نظاممند، زمانی محقّق میگردد که مبتنی بر آگاهی کـافی باشد، این مطالعه کوشیده است مؤلّـفههای حقوق زمامـدار بر مردم را بر اسـاس نظام حـق و تکلیفِ نهجالبلاغه، معرفی نماید. این هدف، با رویکرد کیفی مبتنی بر منـطق استقرا و متکی بر اسـتراتژی داده بنیاد بهگونهای اکتشافی دنبال شده است. ضرورت بحث آن است که هر اندازه مردمان یک کشور، حقوق زمامدار و تکالیف خود در قبال وی و نظام سیاسی حاکم را بهتر بشناسند، تعاملی خردمندانهتر با او و جامعۀ سیاسی برقرار میکنند. نتایج تحقیق نشاندهندۀ آن است که بصیرت، ثبات، جهاد در راه خدا، مسئولیت اجتماعی، اطاعت و حمایت از زمامدار، بارزترین مؤلّفههای عقلانیت سیاسی مردم است که نهجالبلاغه به دست میدهد. | ||
کلیدواژهها | ||
نهجالبلاغه؛ عقلانیت سیاسی؛ حق؛ تکلیف | ||
مراجع | ||
- قرآن کریم. - نهج البلاغه. - آقابخشی، علی. (1376). فرهنگ علوم سیاسی. تهران: مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران. - آشوری، داریوش. (1386). دانشنامۀ سیاسی. تهران: انتشارات مروارید. چاپ چهاردهم. - ابنمنظور، محمد. (1414). لسان العرب. بیروت: انتشارات دار الصادر. - ارسطو، [ارسطاطالیس]. (1349). سیاست. ترجمه: حمید عنایت. تهران: شرکت سهامی کتابهای جیبی. چاپ دوم. - استراوس، أَنسِلم و کربین، جولیت. (1394). مبانی پژوهش کیفی. ترجمه: ابراهیم افشار. تهران: نِی. چاپ چهارم. - الاصفهانی، الراغب. (1427). مفردات الفاظ القرآن. تحقیق: صفوان عدنان داوودی. قم: نشر طلیعة النور. - امامی، سید حسن. (1283). حقوق مدنی. تهران: انتشارات اسلامیه. - انیس، ابراهیم؛ منتصر، عبدالحلیم؛ الصوالحی، عطیه و خلف الله حمد، محمد. (1392ق). المعجمالوسیط. القاهره: الامین العام للجمع. - جعفری لنگردوی، محمدجعفر. (1388). ترمینولوژی حقوق. تهران: نشر گنج دانش. - حشمتزاده، محمدباقر. (1381). مسائل اساسی علم سیاست. تهران: مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر. - خامنهای، سیدعلی. (1389). بیانات مقام معظم رهبری. نخستین نشست «اندیشههای راهبردی». سایت غدیر. - دوورژه، موریس. (1382). اصول علم سیاست. ترجمۀ: سید ابوالفضل قاضی شریعتپناهی. تهران: میزان. چاپ سوم. - صانعی درهبیدی، منوچهر. (1384). «رابطۀ حق و تکلیف در نظام سیاسی از دیدگاه کانت». فصلنامۀ حکمت و فلسفه. شماره 2، صص: 99-7. - عنایت، حمید. (1364). بنیاد فلسفۀ سیاسی در غرب. تهران: دانشگاه تهران. - کالبرگ، اشتفان. (1383). «انواع عقلانیت از دیدگاه ماکس وبر بنیادهایى براى تحلیل فرآیندهاى عقلانى شدن در تاریخ».ترجمه: مهدى دستگردى. نشریه معرفت. شماره 80، صص: 63- 45. - کانت، ایمانوئل. (1369). بنیاد مابعدالطبیعه اخلاق. ترجمه: حمید عنایت و علی قیصری. تهران: خوارزمی. - محدثی، جواد. (1385). پیامهای عاشورا. قم: زمزم هدایت. - معین، محمد. (1363). فرهنگ معین. تهران: امیرکبیر. چاپ ششم. - موحد، محمدعلی. (1381). در هوای حق و عدالت. تهران: کارنامه. - هانتینگتون، ساموئل. (1375). سامان سیاسی در جوامع دستخوش دگرگونی. ترجمه: محسن ثلاثی. تهران: علم. - منصوریان، یزدان. (1385). «گراندد تئوری چیست و چه کاربردی دارد؟»،دانشگاه اصفهان: همایش چالشهای علم اطلاعات. - نرمافزار دانشنامۀ علوی.
- Kant, Imanuel. (1995). Metaphysickeanfangsgrunde der recbtslebre. Koln: Konemann.
- Paul, Guyer. (1999). The Cambridge companion to kant. Cambridge university press.
- Newman, W. L. (1997). Ocial research methods: Qualitative and quantitative approaches. U.S.A: Allen & Bacon.
-Razavi, A. M. (2010) “Philosophical Foundations of Habermas` Critique ofParticularistic Liberalism”. Minerva- An Internet Journal of Philosophy, 14.
- Strauss, A. & Corbin, J. (1990). Basics of qualitative research: grounded theory procedures and techniques. Newbury Park, CA: Sage,. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,279 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,107 |