آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,290,917 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,369 |
نقش خداباوری در تهذیب اخلاق فردی از منظر نهجالبلاغه | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 7، دوره 4، شماره 16، اسفند 1395، صفحه 113-133 اصل مقاله (548.99 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| شناسه دیجیتال (DOI): 10.22084/nahj.2017.1762 | ||
| نویسندگان | ||
| محمد صالح طیّب‌نیا1؛ مختار رنجکش آدرمنابادی* 2 | ||
| 1استادیار دانشکده اهل‌بیت (علیهم‌السّلام)، دانشگاه اصفهان | ||
| 2کارشناس ارشد نهجالبلاغه، دانشگاه اصفهان | ||
| چکیده | ||
| موضوع «اخلاق» و تهذیب آن، ازجمله مسائل مهم و مورد توجه در کتاب شریف نهجالبلاغه می‌باشد. از نگاه نهجالبلاغه، اصلاح اخلاق، هم دارای مبانی و هم برخوردار از روش‌هایی است که با توجّه به اهمیّت موضوع، تلاش‌هایی را برای ارائۀ سیستمِ اخلاقیِ نهجالبلاغه می‌طلبد. در حوزۀ مبانی اصلاح اخلاق در نهجالبلاغه، با توجّه به ارتباط پیوستۀ دین و اخلاق، مسئلۀ معرفت توحیدی و خداباوری، از نقشی کلیدی و محوری برخوردار است؛ به‌خصوص با این رویکرد که مباحث توحیدی و اعتقادی، از ساحت انتزاعی بودن فاصله بگیرد و هرچه بیشتر به سمت‌و‌سوی کاربردی شدن در زندگی، حرکت کند. پژوهش حاضر به دنبال بررسی این نکتۀ مهم بوده است که خداباوری در مقام عمل و نه به صورت انتزاعی، چه نقشی در اصلاح اخلاق و تهذیب آن دارد و چگونه می‌توان آن را در عمل پیاده کرده و موجبی برای اصلاح اخلاق و رفتار ساخت؛ لذا جهت نیل به این هدف، با روش اسنادی و تحلیلی به بررسی این موضوع در نهجالبلاغه، پرداخته شده است. از جمله نتایج این پژوهش، نمایش نقش خداباوری به‌صورت عملی در کسب فضائلی همچون اخلاص، اطمینان قلبی(آرامش)، عدالت‌پیشگی، آزادگی، تواضع و نیز دفع رذائل مقابل آن مانند ریا، اضطراب‌خاطر، ظلم، ذلّت و تکبّر می‌باشد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| اخلاق فردی؛ تهذیب اخلاق؛ خداباوری؛ فضائل و رذائل؛ نهجالبلاغه | ||
| مراجع | ||
|
- قرآن کریم. - ابن‌ابى‌الحدید، عبدالحمید. (1404). شرح نهجالبلاغه. تحقیق: محمّد ابوالفضل ابراهیم. قم: کتابخانه آیت‌الله مرعشى. - ابن‌شعبه حرّانى، حسن بن على. (1404). تحف العقول عن آل الرسول (ص). قم: جامعه مدرسین. - احمدپور، مهدى. (1385). کتابشناخت اخلاق اسلامى: گزارش تحلیلى میراث مکاتب اخلاق اسلامى.قم: دفتر تبلیغات اسلامى. - آمدی، عبدالواحد بن محمد. (1366). تصنیف غررالحکم و درر الکلم. قم: دفتر تبلیغات اسلامی. - بحرانی، میثم بن على بن میثم. (1348). شرح مائة کلمة. قم: دفتر انتشارات اسلامى. - جزایرى، محمدعلى. (1388). دروس اخلاق اسلامى. قم: حوزه علمیه قم - مرکز مدیریت. - حلوانى، حسین بن محمد بن حسن بن نصر. (1408). نزهة الناظر. قم: انتشارات مدرسه امام مهدى(عج). - خوش‌طینت، ولی‌اله؛ غفاری، محمد و عسکرزاده مزرعه، اکرم. (1393). «تأثیر فضائل و رذائل اخلاقی بر باورها و اعتقادات از دیدگاه نهجالبلاغه». فصلنامه پژوهشنامه نهجالبلاغه. دوره 2، شماره 8، 123-138. - خویى، میرزا حبیب‌الله. (1400). منهاجالبراعة فی شرح نهجالبلاغة. تهران: مکتبة الاسلامیة، چاپ چهارم. - دلشاد تهرانی، مصطفی. (1378). ماهمهرپرور: تربیت در نهجالبلاغه. تهران: خانه اندیشه جوان. - --------------. (1391). «نسبت عدالت و اخلاق در نهجالبلاغه». مجله حدیث اندیشه. دورۀ 6، شماره 12، 5-31. - شریف رضی، محمد بن حسین. (1414). نهجالبلاغه. تحقیق: صبحی الصالح. قم: دار الهجرة. - -------------------. (1390). نهجالبلاغه. ترجمه: علی شیروانی، قم: نشر معارف. - عرب، حسین. (1387). جام توحید. قم: آیت اشراق. - عسکری، الحسن بن على. (1409). التفسیر المنسوب إلی الأمام العسکری(ع). قم: انتشارات مدرسه امام مهدى(عج). - غزالى، محمد بن محمد. (بی‌تا). إحیاء علوم الدین. بیروت: دار الکتاب العربی. - کلینى، محمّد بن یعقوب. (1365). الکافی. تهران: دارالکتب الاسلامیة. - کفاشان، محمد. (1391). «برآیند اخلاق و تقوای الهی در نهجالبلاغه»، مجلۀ آموزش معارف اسلامی. دورۀ 24، شماره 4، 26-29. - محمدی، مسلم و محمدی، مرضیه. (1390). «تأثیر دو باور اعتقادی توحید و معاد بر اخلاق در نهجالبلاغه». پژوهشنامه اخلاق. سال چهارم، شماره 11، 85-104. - مطهری، مرتضی. (1387). مجموعه آثار استاد شهید مطهرى. تهران: انتشارات صدرا. - مظاهری، حسین. (1432). دراسات فی الاخلاق. اصفهان: مؤسّسة الزّهراء(س) الثّقافیّة الدّراسیّة. - ناظم‌زاده قمى، سید اصغر. (1375). جلوه‌های حکمت. قم: مرکز انتشارات دفتر تبلیغات اسلامى. - نراقى، احمد بن محمدمهدى. (1378). معراج السعادة. قم: موسسه انتشارات هجرت. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,025 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 2,349 |
||