
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,015 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,403 |
بررسی خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارنهای نئوژن بر اشکال و شدت فرسایش در منطقه ورامین جنوبشرق استان تهران | ||
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی | ||
مقاله 4، دوره 3، شماره 6، آذر 1394، صفحه 57-69 اصل مقاله (3.07 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
آرتیمس قاسمی دهنوی1؛ رامین ساریخانی* 1؛ حمیدرضا پیروان2؛ ضیاءالدین شعاعی2؛ محمد کریمیخالدی3 | ||
11- گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه لرستان | ||
22- پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری تهران | ||
33- گروه زمینشناسی دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات البرز | ||
چکیده | ||
مارنها در بین واحدهای سنگشناسی، بیشترین رسوبات را در حوضههای آبخیز تولید مینمایند. این خاصیت مارنها سبب کاهش عمر مفید سدها، سیل، رسوبگذاری کانالهای آبرسانی، تخریب جاده، تاسیسات و در نهایت پدیده بیابانزایی میشود. از این رو شناخت خصوصیات موثر در فرسایشپذیری و واگرایی مارنها میتواند در اولویت باشد. در این مطالعه مارنهای جنوب استان تهران (جنوب حسن آباد ـ ورامین) از نقطه نظر شکل و شدت فرسایش، خصوصیات فیزیکی، شیمیایی، مهندسی و واگرایی مورد ارزیابی قرار گرفته شده است. واحد مارنی مطالعه شده شامل مارنهای خشکی سازند قرمز بالایی واحدM3 و مارنهای پلیوسن واحد Plm میباشد. نمونهبرداری در واحد زمینشناسی قرمز بالایی و پلیوسن درشیبهای 5٪،20٪ و40٪ انجام شده است. برای دستیابی به اهداف آزمایـشهایی نـظیر دانهبندی، حدود آتربرگ، آنالیزهای شیمیایی نظیرکاتیونها و آنیونها، نسبت جذب سدیم (SAR) هدایت الکتریکی (EC) کل مواد محلول جامد (TDS) و هیدورمتری دوگانه و پینهول انجام شد. در منطقه مورد مطالعه و با مقایسه شاخص خمیری در بین اشکال مختلف فرسایش ملاحظه میشود که شاخص خمیری فرسایش سطحی نسبت به سایر اشکال فرسایش اختلاف زیادی ندارد. مقدار ظرفیت تبادل کاتیونی در نمونهها بین 2/14 تا 88/25 میلیاکیوالان در لیتر که میانگین این متغیر در فرسایش آبراههای بیشتر میباشد و محدوده این متغیر در نمونهها بین 9/0 تا 17/2 میلیاکیوالان در لیتر میباشد. میانگین این متغیر در فرسایش آبراههای و خندقی بیشتر از بقیه واحدهای سازند قرمز بالایی میباشد. نتایج حاصل از آزمونهای هیدرومـتری دوگانه در 20 نـمونه، نـشاندهنده عـدم واگرایی میباشد. نمونه دست نخورده برداشت شده از ایستگاه 1 با شکل فرسایش خندقی و ایستگاه 5 با شیب 5٪ با شکل فرسایش آبراههای واگرایی متوسط نشان میدهد. طبق آزمایش پینهول انجام شده در ایستگاههای مختلف، ایستگاه 5 با شکل فرسایش آبراههای واحدM3 و ایستگاه 7 با شکل فرسایش خندقی واحد M3 واگرایی متوسط از خود نشان دادند. | ||
کلیدواژهها | ||
مارن؛ واگرایی؛ پینهول و هیدرومتری دوگانه؛ فرسایش؛ آنالیز شیمیایی | ||
مراجع | ||
منابع [1] ارشم، ع (1385) مقایسه رواناب و رسوب سازندهای مختلف زمینشناسی با استفاده از دستگاه بارانساز در حوزه آبخیز رامهرمز، پایاننامه کارشناسیارشد آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران. [2] پیروان، ح. ر. و اسدی، ت (1384) مروری بر نقش عوامل فیزیکوشیمیایی موثر بر اشکال فرسایش در پهنههای مارنی. نهمین کنگره علوم خاک ایران، کرج ص. 560-562. [3] توکلی، ب (1378) زمینشناسی مهندسی، انتشارات دانشگاه پیام نور. [4] جعفریاردکانی، ع.، پـیروان، ح. ر (1381) تاثیر گچ در شیبهای مختلف برروی آبروی سـطحی و فرسایش خاکهای ناپایدار. پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری. [5] حیدریان، ه (1390) روش استاندارد آزمونهای آزمایشگاه مکانیک خاک براساس ASTM 2000، انتشارات آوند اندیشه. [6] حشمتی، م، فیضنیا، س (1386) بررسی فرسایش آبکندی سازند مارنی آغاجاری در منطقه قصر شیرین، مجله منابع طبیعی، شماره 586، ص 39-45. [7] حسنزاده نفوتی، م (1385) بررسی ویژگیهای موثر بر فرسایشپذیری مارنها، پایاننامه دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات تهران، گروه علوم مهندسی و آبخیزداری. [8] حسنیپاک، ع شرفالدین،م (1380) انتشارات دانشگاه تهران، تحلیل دادههای اکتشافی [9] خالدی ک. م پیروان ح. شعاعی، ض. ساریخانی ر (1393) بررسی خصوصیات مهندسی مارنهای نئوژن موثر بر اشکال و شدت فرسایش در منطقه ورامین جنوب استان تهران، پایاننامه دکتری دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم تحقیقات البرز، گروه زمینشناسی. [10] خامهچیان، م (1369) بررسی ویژگیهای فیزیکی و مکانیکی سنگهای مارنی ـ رسی، پایاننامه کارشناسی ارشد زمینشناسی مهندسی، دانشگاه تربیت مدرس. [11] خامهچیان، م، و سلوکی، ح.ر (1378) بررسی روشهای شناسایی خاکهای واگرا، سومین هـمایش انجمن زمینشناسی ایران، شیراز. [12] درویشزاده، ع (1383) زمینشناسی ایران، ویراست انتشارات امیرکبیر . [13] سازمان زمینشناسی کشور (1365) نقشه تهران 1:250000. [14] سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح (1381) نقشه راه استانهای کشور به مقیاس 1:140000، چاپ اول. [15] شکلآبادی، م (1382) بررسی تولید رواناب و رسوب در حوزه آبخیز گلآباد، اردستان، فصلنامه علوم منابع طبیعی، سال هفتم ، شماره 2، ص 85. [16] طباطبایی، م، ر (1390) پهنهبندی خطر فرسایش خندقی در حوزه آبخیز تلدارچای استان کردستان با استفاده ازGIS ، گزارش طرح تحقیقاتی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری استان کردستان، پاییز. [17] عباسی، ن (1384) طبقهبندی زمینشناسی – فرسایشی مارنهای حوزه قزلاوزن سفلی. گزارش نهایی طرح تحقیقاتی، پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری، چهارمین همایش زمینشناسی و محیط زیست ایران، اسفند، دانشگاه تربیت مدرس. [18] فیضنیا، س (1374) مقاومت سنگها در مقابل فرسایش در اقالیم مختلف ایران، مجله منابع طبیعی ایران، شماره 47، ص-116- 95 . [19] قدیمی عروسمحله، ف.، پورمتین ا. و قدوسی ج. (1378) تاثیر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی مارنها در ایجاد اشکال فرسایش. اولین کنفرانس زمینشناسی مهندسی و محیط زیست ایران، ص. 929ـ919. [20] قدیمی عروس محله، ف.، پورمتین ا. و قدوسی ج (1378) بررسی امکان طبقهبندی مارنها براساس خصوصیات فیزیکی و شیمیایی در منطقه تفرش. مجله پژوهش و سازندگی، ش.40، ص. 34- 30. [21] قدیمی عروسمحله، ف.، پورمتین ا. و قدوسی ج (1378) بررسی عوامل موثر بر تشدید و گسترش فرسایش ورقهای و شیاری در حوزه آبخیز قمرود. مجله پژوهش و سازندگی، ش49، 42-38. [22] قدوسی، ج . فیضنیا س. ، احمدی، ح. ،شعبانی م. و سررشته داریا (۱۳۸۵) بررسی رابطه بین تغییر نوع استفاده از ارضی با مقادیر .۱۲۴-۱۳۰ : فرسایش و رسوب. مجله پژوهش و سازندگی در منابع طبیعی ۷۳. [23] American Society for Testing and Materials (1986) ASTM book of Standards, Sec.4, Vol .04.08,Philadelphia, pa.
[24] Benito, S. Gutierrez, M and Zaragonza, CS, (1993) The influence of physis chemical properties on Erosion process in Badland areas, Ebor basin , NE Spain Gemorph N.F.37,2, p 199-214
[25] Folk, R.L (1974) Petrology of sedimentary Rocks: Hemphill publishing co., Austin, texas,182p.
[26] Imeson , A.C (1982) The relationship of Soil Physical and chemical Properties to The development of badland in Morocco.Badland geomorphology and piping. Bryan yair, pp: 44-57
[27] Jang, W (2010) Erosion study of new Orleans Levee Soils subjected to pLunging water,Ph.D. Dissertation, university of Mississippi, 295p.
[28] Rienks, S.M., Botha, G.A., Hughes, J.C (2000) some physical and chemical properties of sediments Exposed in a Gully in Northen Kwazula, South Africa and their Relationship to the Evodibility of the colluvial Layers . catena, No.39,11-31.
[29] Sokouti, R. Razagi S (2015) Erodibility and loss of marly drived soils,Eurasian Journal of soil science,no4,279-286 | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,278 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,496 |