
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,060 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,422 |
ارزیابی توان هیدروکربنزایی سازند پابده در جنوب باختری استان کرمانشاه (شهرستان گیلانغرب) | ||
دوفصلنامه رسوب شناسی کاربردی | ||
مقاله 6، دوره 3، شماره 5، خرداد 1394، صفحه 71-86 اصل مقاله (1.53 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
حسن محسنی* 1؛ حمید منصوری2؛ سعید خدابخش1؛ محمود معماریانی3 | ||
1گروه زمینشناسی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه بوعلیسینا، همدان | ||
2کارشناسارشد رسوبشناسی و سنگشناسی رسوبی، دانشگاه بوعلیسینا، همدان | ||
3پژوهشکده علوم زمین، پژوهشگاه صنعت نفت، تهران | ||
چکیده | ||
سازند پابده به سن پالئوسن پسین تا اولیگوسن پیشین در حوضه رسوبی زاگرس نهشته شده است. بخش قابلتوجهی از توالی این سازند در شهرستان گیلانغرب را رخسارههای ریز دانه شیلی (با رنگ خاکستری تیره و ارغوانی) تشکیل میدهد. از آنجا که این رخسارهها در محیط رسوبی حاشیههای قارهای تا ژرف انباشته شدهاند، احتمال وجود مقدار قابلملاحظهای ماده آلی در آن وجود دارد. به منظور ارزیابی توان هیدروکربورزایی و ژئوشیمی آلی سازند پابده در منطقه غرب کرمانشاه (شهرستان گیلانغرب) در یک برش سطحی در پیرامون روستای سرحال شیرزادی مورد بررسی قرار گرفت و از لایههای شیلی نمونهبرداری انجام شد. تعداد 12 نمونه به وسیله دستگاه پیرولیز راکایول 3 مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به مقدار میانگین کل کربن آلی (2/1 %) پتانسیل هیدروکربنزایی سازند پابده در این منطقه ضعیف میباشد. دادهها بیانگر آن است که تلفیقی از کروژنهای نوع I، II و III در این نمونهها وجود دارند اما کـروژن نوع II فراوانی بیشتری دارد. به نظر میرسد علت اصلی فراوانی این نوع کروژن در سازند پابده ناشی از چیرگی رخسارههای دریایی تشکیلدهنده این سازند میباشد. بیشتر نمونههای سازند پابده از نظر RO در محدوده 5/0 تا 35/1 قرار دارند که بیانگر ورود سازند پابده در این منطقه به پنجره نفتی میباشد. جایگاه این نمونهها در نمودار شاخص هیدروژن (HI) به Tmax)) نشان میدهد که سازند پابده به عنوان سنگهای منشأ احتمالی با رسیدن به مرحله کاتاژنز (Tmax بالاتر از 435 درجه سانتیگراد) توانستهاند مسیر بلوغ حرارتی را طی نمایند. با توجه به شاخص تولید (PI) نمونههای سازند پابده، Tmax به دست آمده رسیدگی واقعی این سازند را نشان نمیدهد. مقدار Tmax و PI بدست آمده از دادههای راکایول نشاندهنده این است که فقط یکی از نمونهها در ابتدای پنجره نفتی میباشد. رخسارههای آلی این سازند عمدتاً نشانگر رسوبات فلات قاره و شیب قاره بوده که احتمالا در حاشیههای قارهای تهنشین شدند. | ||
کلیدواژهها | ||
راکایول؛ کروژن؛ سازند پابده؛ پتانسیل هیدروکربنزایی | ||
مراجع | ||
منابع [1] اشکان، م (1383) اصول مطالعات ژئوشیمیایی سنگ منشاء هیدروکربوری و نفتها، انتشارات روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران، 355 ص. [2] بهبهانی، ر.، لک، ر.، خدابخش، س.، محسنی، ح.، آتشمرد، ز.، و معینی، م (1389) تعیین سیستم تراکت، نوع کروژن و پتانسیل هیدروکربنزایی با استفاده از شاخصهای راک اول (مثالهایی از سازند پابده، زیر زون رزن – آبگرم و رسوبات بستر خلیج فارس)، مجله پژوهشهای چینهنگاری و رسوبشناسی ، شماره 38، ص 121- 144. [3] حسینی، ح.، علیزاده، ب.، قلاوند، ه (1385) تعیین میزان جذب هیدروکربن توسط کانیهای رسی موجود در ماتریکس سنگ منشاء، سازند سرگلو، میدان نفتی مسجد سلیمان. چهـاردهمین همـایش کـانـیشناسی و بلورشناسی ایران، 12و13 بهمن ماه 1385 دانشگاه بیرجند. [4] علیزاده، ب، و جانباز ، م (1388) مدلسازی بلوغ حرارتی در میدان نفتی رگ سفید- جنوبغرب ایران"، مجله علوم دانشگاه تهران، جلد 35، شماره 4، ص 119-129. [5] منصوری، ح (1394) بررسی محیط رسوبی، ژئوشیمی آلی و دیاژنز سازند پابده در شهرستان گیلانغرب، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشکده علوم پایه دانشگاه بوعلیسینا همدان، 106ص. [6] موسوی، م، ح.، عبدلزاده، س.، کمالی، م، ر.، شایسته، م.، احـمدی، ا.، کعبی مفرد، ا (1391) ژئوشـیمی آلـی سنگهای منشاءکرتاسه بالایی (سازند گورپی) و پالئوژن (سازند پابده) در میدان نفتی پر سیاه، شمال باختری ایذه، مجله پژوهشهای چینهنگاری و رسوبشناسی، شماره 49، ص 1-24. [7] Ala, M.A., Kinghorn, R.R.F., and Rahman, M (1980) Organic geochemistery and source rock characteristics of the Zagros petroleum province, South West Iran, JPG, V. 3 ( 1), p. 61-89. [8] Alizadeh, B., Hosseini, S.H., Ghalavand, H (2006) Rock-Matrix Adsorption Effect on Hydrocarbon Expulsion in Masjid-e-Solieman Oilfield, SW Iran. Petroleum Geology Conference and Exhibition. 27-28 November 2006, Malaysia. [9] Berberian, M (1977) Contribution to the seismotectonics of Iran (part 3), Geol. Min. Surv. Iran Rep. No. 40, 300 P. [10] Bordenave, M. L., and Huc. A.Y )1995( The Cretaceous source rocks in the Zagros Foothills of Iran, Reve de Institut Francais du Petrole, v. 50, p. 727- 754. [11] Bordenave, M.L., and Burwood, R) 1990( Source rockdistribution and maturation in the Zagros orogenic belt, Provenance of the Asmari and Bangestan reservoir oil accumulations, Organic geochemistry, V.16 (1-3) p. 369-378. [12] Brithish Petroleum Company Ltd., (1963) Geological Map of Qasr-E-Shirin, Scale 1:250000. [13] Falcon, N.L (1961) Major earth- flexuring in the Zagros mountains of south- west Iran, Quaterly Journal of the Geological Socity, v. 117, p. 367-376. [14] Huang, D.F., Liu, B., Wang, Y., Xuschen, P. and Zhao, M (1999) Genetic type and maturity of lowwer Paleozoic marine hydrocarbon gases in the eastern Tarim Basin. Chemical Geology, v. 162, p. 65-77. [15] Hunt, J.M (1996) Petroleum geochemistry and geology, 2nd ed. Freeman and Company, New York, 743 p. [16] Jackson, K.S., Hawkins, P.J. and Bennett, A.J.R., (1985), "Regional facies and geochemical evaluation of southern Denison Trough". APEAJ. v. 20, p. 143–158. [17] James, G. A., Wynd, J. G (1965) Stratigraphic nomenclature of Iranian oil consortium agreement area, AAPG Bulletin, v. 49, p. 2182-2245. [18] Jones, R.W (1987) Organic facies, In: Brooks, J., Welte, D. (Eds.), Advances in petroleum geochemistry, Academic Press, New York, p. 1-90. [19] Langford, F.F., Blanc-Valleron, M.M (1990) Interpreting Rock-Eval pyrolysis data using graphs of pyrolizable hydrocarbons vs. Total organic Carbon., AAPG Bulletin, v.47, (6), p.799-840. [20] Mohseni, H., Behbahani, R., Khodabakhsh. S., and Atashmard, Z (2011) Depositional environments and trace fossil assemblages in the Pabdeh Formation (Paleogene), Zagros Basin, Iran,N. Jb. Geol.Palaont. Abh. v. 262(1), p 59-77. [21] Peters, K.E (1986) Guidelines for evaluating petroleum source rock using programmed pyrolysis, AAPG Bulletin, v. 70, p. 318-329. [22] Stocklin, J (1968) Structural history and tectonics of Iran, American Association of Petroleum Geologists Bulletin, v. 52 (7), p. 1229-1258. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,896 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 991 |