آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,291,060 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,422 |
گونههای نزاهت در نهج البلاغه | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 6، دوره 3، شماره 12، اسفند 1394، صفحه 109-128 اصل مقاله (473.45 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| علی نجفی ایوکی* 1؛ معصومه حسین پور2؛ صدیقه جعفری نژاد2 | ||
| 1دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
| 2دانشجوی دکتری زبان و ادبیات عربی دانشگاه کاشان | ||
| چکیده | ||
| نهجالبلاغه که برگزیدهای از سخنان گرانسنگ حضرت علی(ع) است، ضمن اینکه پس از قرآن کریم از جمله آموزههای نافذی است که در سازندگی و تربیت اخلاقی بشر نقش تعیینکنندهای دارد، با تعابیری زیبا و مفاهیمی ژرف، سخنسنجان را شیفتهی خویش ساخته است. نـزاهت و عفتِ کلام گنجانده در مــتن نهجالبلاغه، یکی از آن موارد است؛ امام(ع)که دارای اسلوبی تربیتی و اخلاقی است و انسانها را به تزکیه و تهذیب نفس سفارش میکند با پرده پوشی از برخی مفاهیم زشت و ناروا، کلامش را از آوردن اینگونه واژگان و تعابیر، دور ساخته و با حساسیت ویژه در گزینش آنها، از کاربست واژگان رکیک و ناشایست پرهیز نموده و از این رهگذر، جذابیت و عمقبخشی به معانی و تاثیرگذاری کلامش را دو چندان کرده است. در پرتو این مسأله، مقالهی حاضر میکوشد با روش توصیفی- تحلیلی از گونههای مختلف نزاهت کلام حضرت علی(ع) پرده بردارد و آن را مورد بـررسی و تحلیل قرار دهـد. با بررسی نمـونههای مختلف نزاهتهای به کار رفته، چنین استنباط میشود که برای صاحب سخن هم چه گفتن مهم بوده است و هم چگونه گفتن؛ لذا با کاربست شیوههای مختلف بیانی از مفاهیمی نازیبا و ناشایست با تعابیری مناسب و عفیف سخن رانده است به گونهای که آن تعابیر با حفظ آبروی اشخاص و عدم پردهدری همسویی دارد. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نزاهت؛ نزاهت در کلام؛ نهجالبلاغه؛ امام علی(ع) | ||
| مراجع | ||
|
قرآن کریم. - نهج البلاغه (1386)، ترجمه محمد دشتی، قم: انتشارات الهادی. - دیوان الإمام علیبنأبیطالب علیهالسلام (1409 هـ)، الطبعة الاولی، قدّم له عبدالعزیز الکرم، بیروت: المکتبة الشعبیة. - ابنابیالاصبع، عبدالعظیم بن عبدالواحد (1383 ق)، تحریر التحبیر فی صناعة الشعر و النثر، القاهره: لجنة إحیاء التراث الاسلامی. - -------- (1963)، بدیع القرآن، تقدیم: محمد حنفی شرف، مصر: دارنهضة. - -------- (1368)، بدیع القرآن، محقق: علی میرلوحی، مشهد مقـدس: آستان قدس رضوی بنیاد پـژوهشهای اسلامی. - ابنابیالحدید، محمدبنحسین (1959 م)، شرح نهجالبلاغه، الطبعه الاولی، تحقیق: محمد ابوالفضل ابراهیم. بیروت: دار إحیاء التراث العربی. - ابناثیر، ضیاءالدین (1282)، المثل السائر فی ادب الکاتب و الشاعر، تعلیق احمد حوفی و بدوی بطانه، قاهره: دار نهضة. - ابن حجه الحموی، تقیالدینبنعلی (1378)، خزانة الادب و غایه الارب، بیروت: دارالکتب العلمیه. - ابنقرقماس، ناصرالدینمحمد (1971 م)، زهر الربیع فی شواهد البدیع، التحقیق: مهدی اُسعد عرار، بیروت: دارالکتب العلمیه. - ابنمنظور، محمدبنمکرم (1405)، لسان العرب، قم: ادب الخوره. - ابنمیثم، کمالالدین میثمبنعلیبنمیثمبحرانی (1420 ه.ق)، شرح نهجالبلاغه، بیروت: دارالثقلین. - ابنقتیبه، عبدالله (1393)، تأویل مشکل القرآن، تحقیق سید احمد صقر، قاهره: دارالتراث. - ازهری، محمدبناحمد (2001 م)، تهذیب اللغة، الطبعة الاولی، بیروت: دار احیاء التراث العربی. - تفتازانی، سعدالدین (1416)، مختصر المعانی، قم: موسسة دارالفکر. - جرجانی، عبدالقاهر (1366)، اسرارالبلاغه، ترجمه جلیل تجلیل، تهران: انتشارات دانشگاه تهران. - -------- (2004)، دلائل الاعجاز، قرأه و علقه: محمود محمد، قاهره: المکتبة الخانجی. - الزبیدی، محمدمرتضی (1385ق)، تاج العروس فی شرح القاموس، بیروت: دارالهدایه. - حسین، عبدالقادر (1405 م)، القرآن و الصورة البیانیّة، بیروت: عالم الکتب. - حسینی، سیدجعفر سیدباقر( 1429)، اسالیب البدیع فی القرآن، قم: موسسه بوستان. - خاقانی، محمد (1371)، جلوههای بلاغت در نهجالبلاغه، بیجا: بنیاد نهج البلاغه. - داد، سیما (1385)، فرهنگ اصطلاحات ادبی، تهران: مروارید. - زرکشی، بدرالدین محمد (1408)، البرهان فی علوم القرآن، بیروت: دارالفکر. - سیوطی، عبد الرحمن بن ابی بکر (1425)، الاتقان فی علوم القرآن، التحقیق: محمد سالم هشام، بیروت: دار الکتب العلمیه. - طبری، محمد بن جریر (2009 م)، جامع البیان عن تاویل آیه القرآن، 15 مجلد، بیروت: دارالفکر. - عبدالمقصود، عبدالفتاح (1360)، علی بن ابی طالب علیه السلام، ترجمه سیدمحمود طالقانی و سید محمدمهدی جعفری، تهران: شرکت سهامی انتشار. - قزوینی، خطیب (2009)، الإیضاح فی علوم البلاغه، تحقیق: محمد فاضلی، بیروت: المکتبة العصریة. - کزازی، میرجلالالدین (1381)، زیبا شناسی سخن پارسی، ( بیان ) تهران: نشر مرکز کتاب ماد. - نجفقلی میرزا، آقا سالار (1355)، دره نجفی، با تصحیح و تعلیقات حسین آهی،تهران: بینا. - نویری، احمدبن عبدالوهاب (1364)، نهایه الارب فی فنون الادب، مترجم: محمود مهدویدامغانی، تهران: امیرکبیر. - یاسوف، احمد ( 1427)، دراسات فینه فی القرآن الکریم، سوریه: دار المکتب. | ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,536 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,437 |
||