
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,057 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,421 |
مطالعه و تحلیل گونهشناختی اثرمهرهای دوره سلوکی | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقاله 8، دوره 5، شماره 9، مهر 1394، صفحه 145-162 اصل مقاله (1.5 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
کمال الدین نیکنامی1؛ رضا قاسمی* 2؛ رضوان رضائی3 | ||
1استاد گروه باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
2دانشجوی دکتری باستانشناسی دانشگاه تهران | ||
3دانشجوی کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
با توجه به اهمیت نقش اثرمهرها در مطالعات باستانشناسی، بررسی این آثار کمک شایانی به ما در زمینه مطالعه و تحلیل گونهشناختی اثرمهرهای دوره سلوکی مینماید. بهدلیل کمبود منابع پیرامون باستانشناسی دورهی سلوکی، بررسی اثرمهرهای این دوره میتواند جلوههای تازهای از هنر و صنعت مهرسازی دوره مذکور را پدیدار سازد. در مقالهی پیشِرو با استفاده از روش کتابخانهای بیش از 144 اثرمهر از نقاط مختلف امپراتوری سلوکی که در مقالات و کتابهای مختلف منتشر شده تحلیل و بررسی میگردد. نقوش اثر مهرها، از نظر سبک و نقشمایه دارای شیوههای متفاوت و ترکیبی است و شامل تصاویر: انسانی، الهههای یونانی، حیوانات گوناگون، نقوش متفرقه، اساطیری و هندسی بوده که نقشمایههای انسانی بیشتر موضوعات اثرمهرهای این دوره را بهخود اختصاص دادهاند. پس از نقشمایههای انسانی که نیمی از اثرمهرها را شامل میشوند، نقوش اساطیری نیز از فراوانی بالایی برخوردارند. بر روی اثرمهرهای این دوره تأثیرات هنر مهرسازی ادوار هخامنشی، یونانی، آشوری و بابلی بهخوبی قابل مشاهده است. نوشتار حاضر ضمن تحلیل نقوش ذکر شده، به نحوه کاربرد اثرمهرها در ساختار اداری-سیاسی سلوکیان پرداخته و همگونیهای سبکی و نقشمایهای آنها را از طریق مقایسه با محوطههای دیگر امکانپذیر میسازد. | ||
کلیدواژهها | ||
دوره ی سلوکی؛ اثرمهر؛ نقش مایه؛ گِل مُهرهای اداری؛ ریخت شناسی | ||
مراجع | ||
- اینورنیتسی، آنتونیو، 1388، نقشمایههای بابلی بر روی مهرهای کشف شده درسلوکیه دجله، تاریخ هخامنشیان، ترجمه: مرتضی ثاقبفر، جلد هشتم، تهران، انتشارات طوس. - بیانی، ملکزاده، 1381، تاریخ سکه از قدیمترین ازمنه تا دوره ساسانیان، جلد 1 و 2، تهران، امیرکبیر. - پاتس، دنیل، تی، 1388، باستانشناسی ایلام، ترجمه: زهرا باستی، تهران، انتشارات سمت. - پیگولوسکایا، نینا، 1372، شهرهای ایران در روزگار پارتیان و ساسانیان، ترجمه: عنایت الله رضا، تهران، نشر علمی و فرهنگی. - خادمیندوشن، فرهنگ، 1385، «بررسی سیستم اقتصادی پارتیان با استفاده از روش تجزیه طیفسنجی یک مطالعه موردی»، مجلهی پژوهشهای تاریخی، صص57-68. - روستوفتزف، م، 1380، «سیاست فراگیر سلوکیان»، ترجمه: نادر میرسعیدی، رشد آموز تاریخ، سال سوم، شماره 6، صص 36-45. - طلایی، حسن، 1392، ایران پیش از تاریخ: عصر مسوسنگی، تهران، انتشارات سمت. - قاسمی، رضا، 1393، «مطالعه تحلیلی نقوش مهرها و اثرمهرهای دوران سلوکی و اشکانی»، پایاننامه کارشناسیارشد باستانشناسی، دانشگاه تهران. - کالج، مالکوم ، 1388، پارتیان، ترجمه: مسعود رجبنیا، تهران، انتشارات سحر. - گیرشمن، رومان، 1372، هنر ایران در دوره پارتی و ساسانی، ترجمه: بهرام فرهوشی، تهران، علمی و فرهنگی. - گوبل، روبرت، 1384، گلمهرهای تخت سلیمان (جستاری در مهرشناسی اواخر ساسانی)، ترجمه: فرامرز نجد سمیعی، سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، تهران. - وارنر، رکس، 1386، دانشنامه اساطیر جهان، ترجمه: ابوالقاسم اسماعیلپور، تهران، نشر اسطوره. - ویسهوفر، یوزف، 1389، ایران باستان از 550 پیش از میلاد تا 650 پس از میلاد، ترجمه: مرتضی ثاقبفر، تهران، انتشارات ققنوس. - هژبری، علی، 1391، بازنگری تاریخگذاری نسبی هگمتانه بر پایه یافتههایموادفرهنگی، نامورنامه: مقالههایی در پاسداشت یاد مسعود آذرنوش، به کوشش: حمید فهیمی وکریم علیزاده، تهران، ایران نگار، صص 419-438.
- Bivar, A. D. H., 1967. A Parthian Amulet, Bulletin of the School of Oriental and African Studies 30 (3): 512-525. - Bivar, A.D.H., 1982. Seal-impressions of Parthian Qumis, Iran, 20 (4): 161-176. - Bollati, A., and Messina, V., 2004. Seleucia al Tigri. Le impronte di sigillo dagli archivi,Vol. 2: 40-52. - Colledge,M,A.1977,Parthian Art,University of London. - Collon, D.1987. First impression cylinder seals in the Ancient Near East, London, the British Museum Press. - Debevoise, N. C., 1934. The essential characteristics of Parthian and Sassanian glyptic art, Berytus I.pp.12-118. - Doty,L.T. 1979,An Official Seal of the Seleucid Period,Jornal of Near Eeastern Studies,Vol.38(3)pp.195- 197. - Frye, R. N.,1972. Byzantine and Sasanian trade relations with Northeast Russia’’, Dumbarton Oaks Papers 26. - Gibson, M. C., 1994. Parthian seal style: a contributor from Nippur, Mesopotamia, 29: 89-105. - Guillaume, O.,1982. Nouvelles Tesseres de Suse. In: Syria. Tome 59 fascicule 3-4, pp.239- 256. - Herbert, S.C., and Brelin, A., 2003. A new administrative center for Persian and Hellenistic galilee: preliminary report of the University of Michigan \University of Minnesota excavations at Kedesh, Bulletin of the American Schools of Oriental Research: Vol.15.pp.13- 59. - Herbert, S.C., 2005. The Hellenistic Archives from Tel Kedesh (Israel) and Seleucia-on-the Tigris (Iraq). Bulletin of the University of Michigan Museums of Art and Archaeology. Vol.15: 65-86. - Invernizzi, A., 1994. Appunti sulla cultura ellenistica nell'impero Seleucide, Topoi.4/2.pp.521-530. - Messina,V., 2006. Nike on the Clay Sealigs from Seleucia on the Tigris, Roma:Vol .6:10-27. - Mitchell, T.C. and Searight, A., 2008. Catalogue of the Western Asiatic seals in the British Museum, Leiden, Brill. - Onal.M.2007.Deities and cultures meet on the Seal impressions in zeugma,Roma,vol.sp.pp.25-50. - Pittman, H. 1987. Ancient art in Miniature, New York: Metropolitan Museum of art. - Rothman, M. S., and Badler, V. R., 2011. Contactand development in Godin Period VI, in: Gopnik H., and Rothman, M.S., (eds.), on the high road: the history of Godin Tepe Iran, Bibliotheca Iranica, Archaeology, Art and Architecture Vol. 1: 65-139. - Osten, V. D., 1931. The ancient seals from the Near East in the Metropolitan Museum: old and middle Persian seals, the Art Bulletin,Vol.13 (2): 221- 241. - Unvala, J.M.,1934."Tessereset Medaillons frustes", MDP, 25: 44-239. - Wallenfels , R. 1993. “Private Seals and Sealing Practices at Hellenistic Uruk,”BCH. vol.29.pp. 113-132. - Wallenfels, R,1998.Seleucid Archival Texts in the Harvard Semitic Museum,Published by Brill. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,949 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,623 |