آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 490 |
| تعداد مقالات | 5,109 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,393,882 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,205,176 |
بررسی معناشناختی واژگان متفرد حوزه معنایی طبیعت در بافت کلامی نهجالبلاغه | ||
| فصلنامه پژوهشنامه نهج البلاغه | ||
| مقاله 7، دوره 3، شماره 10، شهریور 1394، صفحه 83-101 اصل مقاله (598.65 K) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| حسین چراغی وش* 1؛ حسین فلاحی اصل2؛ کبری حیدری3 | ||
| 1استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه لرستان | ||
| 2استادیار گروه معارف دانشگاه لرستان | ||
| 3دانشجوی کارشناسی‌ارشد نهجالبلاغه دانشگاه لرستان | ||
| چکیده | ||
| در متن نهجالبلاغه واژگانی وجود دارد که تنها یکبار به‌کاررفته است، ازاین‌رو میتوان آنها را متفرد نامید، برخی از این واژگان در حوزهی معنایی خود مترادف دارند، ولی هیچ‌یک از این واژگان مترادف، نمیتواند در محور همنشینی کلام، جایگزین واژهی متفرد شود؛ چرا که واژگان متفرد در عین اشتراکات معنایی گاه در بافت کلام بار معنایی و مفهومی منحصربه‌فردی هستند که سایر واژگانِ همان حوزه معنایی این ویژگی را ندارند و گاه استفاده از آرایههای ادبی که از میان آنها سجع، استعاره و کنایه بیشترین کاربرد را دارد، باعث تمایز واژهی متفرد و به‌کار رفتن آن در بافت کلام حضرت شده است. در این پژوهش درصدد هستیم با استخراج واژگان متفرد حوزهی معنایی طبیعت، چه از نظر معنا و مفهوم و چه از نظر ادبی که برجستگی بیشتری در بافت جمله دارند، به بررسی معانی آنها با توجه به کتب لغت و شروح موجود و مقایسهیهر یک از این واژگان با واژگان مترادف هم حوزه‌اش بپردازیم و با توجه به معانی به‌دست‌آمده، تفاوت و فروق معنایی واژگان متفرد با سایر مترادفات در حوزه معنایی خاصش را در پی بررسی روابط معنایی بین آنها ذکر کنیم. از این رهگذر به‌علت استفادهی این واژگان متفرد در بافت کلامی مخصوص خود و گسترهی مفهومی خاص و منحصر به فرد هر واژه و ابعاد زیبایی‌شناختی کلام حضرت دست مییابیم. از دیگر دستاوردهای این پژوهش این است که آشکار می‌شود. واژگان متفرد نسبت به واژگان مترادف هم حوزهی خود، دارای بارمعنایی و مفهومی خاص و متمایزی هستند که آنها را با سیاق و بافت کلامی خودشان در بالاترین حد هماهنگی قرار می‌دهد. ما در دستیابی به این اهداف از روش توصیفی تحلیلی بهره میبریم. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| نهج البلاغه؛ معناشناسی؛ روابط معنایی؛ بافت کلام؛ واژگان متفرد؛ ترادف | ||
| مراجع | ||
|
- ابن منظور، محمدبنمکرم (1414)، لسان العرب، چاپ سوم، بیروت: دارالفکر دار صادر. - ابنفارس، أبوالحسیناحمد (1404)، معجم مقاییس اللغة، تحقیق: عبدالسلام محمد هارون، بیجا، بینام. - بحرانی، ابنمیثم (1375)، ترجمه شرح ابن میثم، ج 2، مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی. - جزری، ابن‌اثیر (1367)، النهایه فی غریب الحدیث، چاپ چهارم، قم: موسسه مطبوعاتی اسماعیلیان. - جوهری فارابی نیشابوری، ابونصر اسماعیل بن حماد (1404)، الصحاح فی اللغه، مکتبه مشکاة الاسلامیه، دارالعلم و الملایین، تحقیق: احمد عبدالغفور عطار. - چمنخواه، عبدالرسول (1384)، صور خیال در نهجالبلاغه و تجلی آن بر ادب پارسی، شیراز: انتشارات نوید. - حسینی شیرازی، سید محمد (بیتا)، توضیح نهجالبلاغه، تهران، دار تراث شیعه. - حسینی واسطی زبیدی، سیدمرتضی (1414)، تاج العروس من جواهر القاموس، چاپ اول، بیروت: دارالفکر. - راغب اصفهانی، حسینبنمحمد (1412)، المفردات فی غریب القرآن، تحقیق صفوان عدنان داودی، دمشق: بیروت دارالعلم الدارالشامیه، چاپ اول. - شوشتری، محمدتقی (1376)، بهج الصباغه فی شرح نهجالبلاغه، تهران: مؤسسه انتشاراتی امیرکبیر. - شیروانی، علی (1390)، ترجمه نهجالبلاغه، مترجم: نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری، قم: دفتر نشر معارف. - صفوی، کورش (1390) درآمدی بر معنیشناسی، چ 4، تهران: انتشارات سورهی مه. - طریحی، فخرالدین (1416) مجمع البحرین، تحقیق: سیداحمد حسینی، تهران: کتابفروشی مرتضوی. - عمر، احمد مختار (1385)، معناشناسی، ترجمه: سیدحسین سیدی، مشهد: دانشگاه فردوسی. - فراهیدى، خلیلبناحمد (1409)، کتاب العین، قم: انتشارات هجرت. - فیومی، احمد ابن محمد (1414)، مصباحالمنیر فیغریبالشرحالکبیرللرافعی، قم: موسسه دارالحجره. - قرشی بنایی، علی‌اکبر (1412)، قاموس قرآن، تهران: دار الکتب الإسلامیّۀ. - مدرس وحید، احمد (1358)، شرح نهجالبلاغه، ج 2، قم: ناشر خودش. - مصطفوى، حسن (1368)، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، تهران: بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - مکارم شیرازی، ناصر، (1381)، پیام امام، ج 4،تهران: دارالکتاب الاسلامیه. - موسوی، سید عباسعلی (1376)، شرح نهجالبلاغه، بیروت: دارالرسول الکرم، دار المحجه البیضاء. - مهیار، رضا(1375)، فرهنگ ابجدی عربی- فارسی، تهران: چاپ دوم. - نوابلاهیجی، میرزا محمدباقر (بیتا)، قرن 13، شرح نهجالبلاغه، اخوان کتابچی.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 1,916 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,333 |
||