آمار
| تعداد نشریات | 22 |
| تعداد شماره‌ها | 485 |
| تعداد مقالات | 5,045 |
| تعداد مشاهده مقاله | 9,291,057 |
| تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,420 |
حرف اضافه ی «سی» در دلواری: بازمانده ای از حروف اضافه ی فارسی باستان یا سرانجام دستوری شدگی اسم؟ | ||
| پژوهش های زبان شناسی تطبیقی | ||
| مقاله 10، دوره 5، شماره 9، اردیبهشت 1394، صفحه 227-243 اصل مقاله (1.36 M) | ||
| نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
| نویسندگان | ||
| فاطمه نعمتی* 1؛ سیما نوروزی2 | ||
| 1استادیار دانشگاه خلیج فارس، گروه زبان و ادبیات انگلیسی | ||
| 2مربی دانشگاه خلیج فارس، گروه زبان و ادبیات انگلیسی | ||
| چکیده | ||
| هدف این پژوهش، توصیف کاربردهای گوناگون نحوی و معنایی حرف اضافه ی «سی» (si) در گویش دلواری- و بررسی پیشینه ی تاریخی آن است. این حرف اضافه دارای دو کاربرد محمولی و غیرمحمولی است: متمم «سی» غیرمحمولی همیشه ضمیر پی چسبی مفعولی است، ولی متمم های «سی» محمولی نقش های معنایی مختلفی از قبیل مقصد، پذیرنده، ذی نفع، کنش پذیر و غایت دارند. در ارتباط با تاریخچه شکل گیری و کاربرد این حرف اضافه دو فرضیه مطرح می شود. طبق فرضیه اول، «سی» حاصل تحول آوایی حرف اضافه [aɵiy] در فارسی باستان و بسط معانی و کاربرد آن است. وجود حرف اضافه مشابهی در بافت زبانی مشابه با کاربرد آن در کتیبه داریوش و روند کلی تحول حروف اضافه به صورت های تهی این احتمال را کاهش می دهد. فرضیه دوم ریشه این حرف اضافه را در دستوری شدگی اسم «سوی» و تحول آوایی آن می داند. بنابر شواهد تاریخی از دوره های مختلف تطور زبان فارسی و شواهد گویشی فرضیه دوم محتمل تر است. | ||
| کلیدواژه‌ها | ||
| گویش دلواری؛ حرف اضافه محمولی؛ حرف اضافه غیرمحمولی؛ دستوری شدگی | ||
| مراجع | ||
|
- آرلاتو، آنتونی، 1384، درآمدی بر زبانشناسی تاریخی، یحیی مدرسی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالات فرهنگی، تهران. - استاجی، اعظم، 1383، «توصیف پدیده دستوری شدن در زبان فارسی»، پایان‌نامه دکتری، دانشگاه فردوسی مشهد. - دبیر مقدم، محمد، 1369، «پیرامون «را» در زبان فارسی»، مجله زبانشناسی، س هفتم، ش 1، ص 60-2. - دبیر مقدم، محمد، 1392، رده شناسی زبانهای ایرانی، سمت، تهران. - حافظ، شمس‌الدین محمد، 1372، آئینه جام: دیوان حافظ همراه با یادداشت‌های استاد مطهری، صدرا، تهران. - سعدی، مصلح‌الدین، 1382، غزلیات سعدی، از روی نسخه تصحیح شده محمد علی فروغی، ققنوس، تهران. - طباطبایی، علامه سید محمد حسین، 1382، تفسیر المیزان. ترجمه موسوی همدانی، دفتر انتشارات اسلامی، قم: جلد ۱5. - کرد زعفرانلو کامبوزیا عالیه، ملکی مقدم اردشیر، سلیمانی آرزو. ۱۳۹۲. مقایسه فرایندهای واجی همخوان‌های گویش لری بالاگریوه با فارسی معیار جستارهای زبانی (پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی)، ۱۳: ۱۵۱-۱۷۹. - کرد زعفرانلو کامبوزیا، عالیه و شیرین ممسنی، 1385، «توصیف دستگاه واجی گویش دلواری»، زبان و زبانشناسی، 2، 2، 77-93. - نغزگوی کهن، مهرداد، 1387، «بررسی فرایند دستوری‌شدگی در فارسی جدید»، دستور، ویژه‌نامه نامه فرهنگستان، 4، 3-24. - نغزگوی کهن، مهرداد، 1389، «چگونگی شناسایی موارد دستوری‌شدگی»، مجله پژوهش‌های زبان و ادبیات تطبیقی، 2، 149-165. - نغزگوی کهن، مهرداد و محمد راسخ مه‌اند، 1391، «دستوری‌شدگی و بسط استعاری»، پژوهش‌های زبانی، 3، 1، 117-134. - واحدی لنگرودی محمد مهدی و شیرین ممسنی، 1383، بررسی پی بست های ضمیری در گویش دلواری، گویش شناسی، ج 1، ش 3، 81-64.
- Croft, W., 2003, Typology and Universals, Cambridge University Press: Cambridge.
- Dowty, David, 1991, “Thematic proto-roles and argument selection”, Language, 67: 547-619.
- Foley, William A. &Van Valin, Robert D., Jr. 1984. Functional syntax and universal grammar. Cambridge University Press, Cambridge.
- Givón, Talmy, 1979, On Understanding Grammar, Academic Press, New York.
- Gray, Louise Herbert, 1902, Indo-Iranian Phonology: With Special Reference to the Middle and New Indo-Iranian Languages, Columbia University Press, New York.
- Hagège, C, 2010, Adpositions, Oxford University Press, Oxford.
- Haig, Geoffrey & Fatemah Nemati, 2013, “Clitics at the syntax-pragmatics interface: The case of Delvari pronominal enclitics”, ICIL5: Bamberg.
- Haspelmath, Martin, 1993, A Grammar of Lezgian, Mouton de Gruyter: Berlin.
- Haspelmath, Martin, 1999, “Why is Grammaticalization Irreversible?” Linguistics, 37, 1043-1068.
- Heine, Bernd, 1992, “Grammaticalization chains”, Studies in Language, 16(2): 335–68.
- Heine, Brend & Tania Kuteva, 2002, World lexicon of grammaticalization, Cambridge University Press, Cambridge.
- Heine, Bernd, Ulrike Claudi & Friederike Huennemeyer, 1991, Grammaticalization: A conceptual Framework, University of Chicago Press: Chicago.
- Hopper, Paul J. & Elizabeth C. Traugott, 2003, Grammaticalization, Cambridge University Press, Cambridge.
- Jackendoff, Ray, 1990,Semantic structures. MIT Press, Cambridge, MA.
- Kent, Roland G., 1950, Old Persian: Grammar, Texts, Lexicon, American Oriental Society, New Haven.
- Lehmann, Christian,1982, Thoughts on Grammaticalization: A programmatic Sketch, Vol. I. Arbeiten des Kölner Universalien-Projekts, Nr. 48. Köln.11.
- Levin, Beth & Malka Rappaport Hovav, 2005, Argument Realization, Cambridge University Press, Cambridge.
- MacKenzie, D. N. 1971, A concise Pahlavi dictionary, Oxford University Press: London.
- Mamasani, Shirin, 1380 [2005], “A Morphosyntactic Description and Analysis of Pronominal Clitics in Delvari Dialect” M.A Thesis, Tarbiyat Modarres University, Tehran. - Meillet, Antoine, 1948 [1912], L’evolution des forms grammaticales, Linguistique General et Linguistique Historique, 130-48, Paris Champion.
- Pollard, Carl & Ivan A. Sag, 1987, Information-based Syntax and Semantics, Volume 1: Fundamentals, CSLI Publications, Stanford.
- Siewierska, Anna, 2004, Person, Cambridge: CUP. - Traugott, Elizabeth C. & Heine, Bernd (eds), 1991, Approaches to grammaticalization, Vol 1, John Benjamins, Amsterdam.
- Van Valin, Robert D., ed., 1993, Advances in Role and Reference Grammar, John Benjamins, Amsterdam.
| ||
|
آمار تعداد مشاهده مقاله: 2,658 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 1,183 |
||