
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,057 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,421 |
بررسی و معرفی پیکرک های انسانی اشکانی موجود در موزه آثار باستانی «لایدن» هلند | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقاله 5، دوره 5، شماره 8، فروردین 1394، صفحه 67-78 اصل مقاله (1.21 M) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
سارا ذوالفقاری* 1؛ بهمن فیروزمندی شیره جین2 | ||
1دانشجوی دکترای باستان شناسی گرایش تاریخی، دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران | ||
2دانشیار گروه باستان شناسی دانشگاه تهران | ||
چکیده | ||
در پی بازدید از موزهی آثار باستانی شهر «لایدن» در «هلند»، مشاهده گردید که در بخش خاور نزدیک، قسمت ایران، درون یک ویترین کوچک، پیکرکهای اشکانی جلب توجه میکنند. بنابراین نگارنده بر آن شد تا گزارش و معرفی کوتاهی از این آثار تهیه گردد. در این پژوهش 18 پیکرک انسانی اشکانی (5 عدد مرد و 13 عدد زن) در 6 گروه، شامل: نوازندگان، مادر و کودک، ایزد بانوان برهنه، بانوی لمیده، نیمتنهها، جنگجو با سپر، معرفی و مورد بررسی قرار گرفتهاند. بیشتر این پیکرکها سفالی و از مناطقی چون ایران (شوش)، سلوکیه، آشور و ترکیه بهدست آمدهاند. وجود این حجم زیاد از پیکرک زنان مباحث مختلفی را برانگیخته است که مهمترین آنها مربوط به مقدس بودن پیکرکها و احتمالاً منسوب بودن آنها به الهه آناهیتا میباشد. نتایج نشان میدهد که این آثار به سبکهای مختلف از واقعگرا تا انتزاعی و ساده ساخته شده و تعدادی نیز، در حدفاصل این دو گونه قرار دارند. پیکرکهای سفالی یا سنگی (مرمری) با لایهای از رنگ پوشانده شده و دستها آزادانه با اتصال ریسمانی به بدن در حال حرکت بودهاند. در پرداخت تعدادی از آنها سادگی، خامی و عدم توجه کافی به سر، دست یا پاها دیده میشود. این پیکرکها، گاهی با لباس و گاهی برهنه هستند. نکته بارز و قابل توجه، وجود سازهای موسیقی بادی در بین آنهاست. با مقایسه این آثار با نمونههای مشابه دیگر، میتوان دریافت که نمایش زنان در حال نواختن این نوع ساز به احتمال زیاد، تنها در طول دوره اشکانی و سپس ساسانی مورد توجه قرار گرفته است. هنوز بهدرستی، نمیتوان گفت که کاربرد این نوع پیکرکها چه بوده است. آیا ساخت این نوع پیکرکها صرفاً جهت اهداء آنها به معابد، بهعنوان نذورات بوده یا هنرمند و سازنده آن صرفاً برای سرگرمی و خلق اثر هنری و تنها بهعنوان اشیایی تزئینی به ساخت آنها مبادرت ورزیده است؛ امری که تاکنون به درستی روشن نشده است. | ||
کلیدواژهها | ||
دوره اشکانی؛ موزه لایدن؛ پیکرک؛ نوازندگان سفالین | ||
مراجع | ||
دیمز، اورلی، 1388، تندیسگری و شمایلنگاری در ایران پیش از اسلام، ترجمه: علی اکبر وحدتی، نشر ماهی. -رجبی، پرویز، 1385، هزارههای گمشده، جلد 4، انتشارات توس. -رحیمیفر، مهناز، 1376، تحقیق و مطالعه پیرامون پیکرههای گلی شوش در دوران تاریخی (بهویژه هخامنشی، پارت و ساسانی)، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران (منتشر نشده). -ذوالفقاری، سارا، 1391، نگاره زن پارتی بر روی آثار و یافتههای باستانشناسی، پایاننامه کارشناسیارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران مرکز، منتشر نشده -گریشمن، رومن، 1350، هنر ایران در دوره پارت و ساسانی، ترجمه: بهرام فروشی، تهران، بنگاه ترجمه و نشر کتاب. - محمدیفر، یعقوب، 1387، باستانشناسی و هنر اشکانی، انتشارات سمت. - مجیدزاده، یوسف، 1380، تاریخ و تمدن بین النهرین، جلد سوم (هنر و معماری)، مرکز نشر دانشگاهی. - وبسایت موزه لایدن: www.rmo.nl
-Akkrmans,P.M.M.G. 1991, Archaeologie van het Nabije Oosten. Leiden.blz.93-94 - Azarnoush,M., 1994, The Sasanian Manor House at Hajiabad, Iran, Monografiedi Mesopotamia III, Firenze. -Boucharlat,R. & E. Haerinck, 1994,"Das Ewig-Weibliche. Figurinesen os d époque Parthe de Suse",Iranica Antiqua 29, Festschrift k.Schippmann I.pp.185-200. -Karvonen.k., 1995, The Seleucid and Parthian Terracotta figurines from Babylon. -Irene,St., 1983, The Anatolian civilizations,2,Turkish Ministry of culture and tourism,Istanbul. -Mackay.D., 1949, The Jewellery of Palmyra and Its Significance. Iraq, Vol. 11, No. 2 (Autumn, 1949), pp. 160-187. -Spycket.A. "La deesse Lama". In:Revue d'Assyriologie et d'archeologie orientales. 54.Paris,1960. -Van den Boorn,G.P.F., 1983,"Oud Iran".leiden. -Von der osten, H.H., 1956, Die welt der Perser, Stuttgart.
| ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,331 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 5,829 |