
تعداد نشریات | 22 |
تعداد شمارهها | 485 |
تعداد مقالات | 5,045 |
تعداد مشاهده مقاله | 9,291,042 |
تعداد دریافت فایل اصل مقاله | 6,135,414 |
تحلیل عنصری سکه های نقره هخامنشی و اشکانی با استفاده از روش آنالیز PIXE | ||
پژوهش های باستان شناسی ایران | ||
مقاله 3، دوره 5، شماره 8، فروردین 1394، صفحه 39-52 اصل مقاله (481.08 K) | ||
نوع مقاله: مقاله پژوهشی | ||
نویسندگان | ||
پروین اولیایی* 1؛ حسین آفریده2؛ داوود آقا علی گل3 | ||
1عضو هیات علمی پژوهشگاه علوم و فنون هسته ای- پژوهشکده فیزیک و شتابگرها | ||
2استاد دانشکده فیزیک و مهندسی انرژی دانشگاه صنعتی امیرکبیر | ||
3کارشناسی ارشد - پژوهشکده فیزیک و شتابگرها | ||
چکیده | ||
با مطالعه و اندازهگیری خلوص و عیار سکههای نقره، میتوان به اطلاعاتی در زمینه وضعیت اقتصادی، سیاسی و اجتماعی حکومتهای مختلف دست یافت. در این پژوهش 27 سکه نقره هخامنشی و 15 سکه اشکانی که در «موزه ملی ایران باستان» و 47 سکه نقره اشکانی که در موزه «تماشاگه پول» نگهداری میشوند، مورد آنالیز و بررسی قرار گرفته است. با استفاده از روش آنالیز پیکسی، عناصر آلومینیوم (Al)، گوگرد (S)، کلر (Cl)، کلسیوم (Ca)، تیتانیوم (Ti)، منگنز (Mn)، آهن (Fe)، مس (Cu)، روی (Zn)، نقره (Ag)، سرب (Pb) و طلا (Au) در سکهها اندازهگیری شده است. با توجه به اینکه عناصر فلزی نقش مهمی در تعیین عیار سکههای هخامنشی و اشکانی دارند، غلظت عناصر فلزی این سکهها مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. نتایج این بررسیها، نشان میدهد که سکههای دوره هخامنشی و اشکانی براساس غلظت ناخالصیهای فلزی مانند سرب، طلا، مس و آهن اختلاف فاحش دارند و در تحلیل آماری سکههای دو دورهی هخامنشی و اشکانی را، میتوان کاملاً از هم تشخیص داد. تغییرات عیار در سکههای دورهی اشکانی بیشتر است که نشانه استقلال بیشتر مناطق مختلف قلمرو اشکانیها در ضرب سکه و تفاوتهای فناوری استخراج فلزات قیمتی در این مناطق است. | ||
کلیدواژهها | ||
سکه های نقره؛ هخامنشی؛ اشکانی؛ روش PIXE؛ تحلیل آماری | ||
مراجع | ||
خادمی ندوشن، فرهنگ و همکاران، 1390، «شناسایی منابع فلزی استحصال نقره برای ضرب سکههای اشکانی در استان ماد بزرگ با روش PIXE»، مجله مطالعات باستانشناسی، شماره3، صص 88-79. - رضایی باغبیدی، حسن، 1391، «پیدایی و آغاز ضرب سکه در ایران»، کتاب ماه تاریخ و جغرافیا، شماره 178، اسفند، صص 9-2. ملکزادهبیانی، 1389، تاریخ سکه از قدیمترین ازمنه تا دوره ساسانیان، جلد 1و2، تهران، دانشگاه تهران.
- Caley, E.,(1955), Chemical Composition of Parthian Coins, Numismatic Notes and Monogram, No 129, American Numismatic Society. - Gordus, A.A., (1972), The Purity of Sasanian Silver Coins and Introduction, Journal of the American Oriental Society, 92, 2. - Hagivalie, H. et al. (2008), Application of PIXE to Study Ancient Iranian Silver Coins, Nucl. Inst.& Meth. B, 266, 1578-1582. IBM SPSS Statistics, Version 20. - Johansson, E.S., (1995), Particle Induced X-Ray Emission Spectroscopy (PIXE), John Wiley. - Maxwell, J.A., et al., (1989), Nucl. Inst. & Meth. B43 218. - Masjedi Khak, P. et al., (2013), Elemental Analyses On Ilkhanid Period Coins By PIXE: A Case Study On king Ghazan Silver Coins, Mediterranean Archaeology and Archaeometry, Vol. 13, No 2. - Nunchuk, C.L., (2002), The Archers of Darius: Coinage or Tokens of Royal Esteem?, Ars Orientalis Vol. 32 p.60. - Neyetani, J. et al., (2014), Politico-Economic Conditions of Ilkhanid Coins from Different Mint Houses by PIXE , Sociology and Anthropology 2(2), 29-34. - Oliaiy, P., et al. (1999), Application of PIXE to study Ancient Iranian Silver Coins, International Journal of PIXE, Vol. 9, Nos. 3 & 4 495-500. - Sodaei, B. et al., (2013), Possible Sources For ٍExtraction Of Silver By Comparison Of Parthian And Sasanian Coins In Mede Satraps, Mediterranean Archaeology and Archaeometry, Vol. 13, No 1 pp.161-170. - Sodaei, B. et al. (2013), A Study of Sasanian Silver Coins Employing the XRF Technique, Interdisciplinaria Archaeological Natural Sciences in Archaeology, Volume 4 No. 2, 211-215. | ||
آمار تعداد مشاهده مقاله: 3,121 تعداد دریافت فایل اصل مقاله: 4,779 |